Oʻzbekiston respublikasi oliy

OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI


NAMANGAN DAVLAT CHET TILLAR INSTITUTI SHARQ TILLARI, GUMANITAR FANLAR VA JISMONIY TARBIYA KAFEDRASI

«TASDIQLAYMAN»

Namangan davlat chet tillari instituti

rektor v.v.b. PhD. P.Lutfullayev

« » 2023-yil

TILSHUNOSLIK

fanining

OʻQUV DASTURI


Bilim sohasi: 200000 – San’at va gumanitar soha Ta'lim sohasi: 230000 – Tillar
Ta'lim yoʻnalishii: 60230100 - Filologiya va tillarni o‘qitish (koreys tili)

To’raqo’rg’on – 2023

modul di 1-208	Oʻquv yili 2023-2024	Semestr 1/2		ECTS – Kreditlar 4/4
dul turi buriy	Ta’lim tili Oʻzbek			Haftadagi dars soatl 4
Fanning nomi		Ma’ruza mashgʻulotlari (soat)	Seminar mashgʻulotlari (soat)	Mustaqil ta’lim (soat)	Ja yukl (so
Tilshunoslik		60	60	120	24

1. 
   Fanning mazmuni
   

Fanni oʻqitishdan maqsad – tilshunoslik fani, uning kelib chiqish tarixi va raqqiyot bosqichlarini, shuningdek, uning boʻlimlari, oʻrganish obyekti, oshqa fanlar bilan aloqasi haqida ma’lumot berish, talabalarni tilshunoslik nining asosiy tushunchalari, kategoriyalari haqidagi bilimlar bilan urollantirish, talabalarda olingan bilimlarni amalda qoʻllay olish malakasini hakllantirish.
Fanning vazifasi – til va jamiyat, til va tafakkur munosabatlari, til va nutq oliyati, til sistemasi va strukturasi, uning sathlari, birliklari va ularning amoyon boʻlish qonuniyatlari, tilshunoslikning tabiiy va ijtimoiy fanlar bilan oqasi, tilshunoslikning zamonaviy yoʻnalishlari va tadqiq metodlari haqida a’lumot berish, tillarning oʻzaro munosbatlari va rivojlanish qonuniyatlari, lshunoslikning rivojlanishida ahamiyatga ega boʻlgan maktablar haqida bilim va oʻnikma hosil qilish, dunyo tillarining klassifikatsiyasi haqida nazariy bilimlar erishdan iborat.

2. Asosiy nazariy qism (ma’ruza mashgʻulotlari)

   1. 
      Fan tarkibiga quyidagi mavzular kiradi: 1-mavzu. Tilshunoslik fanining oʻrganish obyekti.
      

Tilshunoslik fani haqida umumiy tushuncha. Fanning obyekti, vazifa aqsadlari. Tilning boshqa hodisalar ichida tutgan oʻrni, tuzilishi, uning taraqqiy et onuniyatlari, til haqidagi fanning asosiy tushunchalari. Tilshunoslik fan oʻllaniladigan terminlar, tushunchalar tizimi bilan tanishtirish.

2. mavzu. Tilning paydo boʻlishi.

Murakkab til hodisalari va ularning qonuniyatlarini toʻgʻri anglab yeti rindosh va qarindosh boʻlmagan tillar guruhlarini bir-biriga solishtirib, tilning lug rkibi, fonetik tizimi va grammatik qurilishini ilmiy asosda chuqur oʻrgani lning paydo boʻlishi haqidagi nazariyalar va farazlar haqida ma’lumotlar berish. uning taraqqiyotini oʻrganishda tilshunoslik fanining oʻrni va ahamiyati.

2. mavzu. Yozuv va uning rivojlanish bosqichlari.

Yozuv vа uning jаmiyat tаrаqqiyotidаgi аhаmiyati. Muаyyan bir tildа qа lingаn vа kishilаr oʻrtаsidаgi mulоqоtgа хizmаt qilаdigаn yozmа bеlgilаr y svirlаr tizimi. Yozuvning paydo boʻlishi va uning insoniyat tarixidagi tutgan oʻr

ozuvning paydo boʻlishidagi omillar. Yozuv va uning rivojlanish bosqichlari. Yevro Oʻrta Osiyo tarixidagi yozuvlar. Insoniyatning yozuvni rivojlantirishdagi qoʻshg ssasi. Yozuv va uning maxsus turlari. Insoniyat tarixida yozuvning max rlarining yaratilishi bilan bogʻliq boʻlgan rivojlanishlar va oʻzgarishlar.

2. mavzu. Tilshunoslik fani tarixi.

Lingvistik ta’limotning vujudga kelishi va rivojlanish jarayonlari. 3 ming yil rixni oʻz ichiga olgan tilshunoslik fani tarixi. XIX-XX asrlarda mustaqil fatida shakllangan til haqidagi fan. Oʻrta Osiyoda XI-XV asrlarda, Yevropa a XIX asrning boshlaridan boshqa fanlar qatorida mustaqil fan sifatida tan oling shunoslik fani.

2.