O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti “menejment” kafedrasi
Yüklə 1,69 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 8
3 Ishlab chiqarish rejasi mazmunini quyidagilar tashkil etadi: barcha javoblvr to’g’ri ishlab chiqarish quvvatlarini hisoblash resurslar bo’yicha sarflarni aniqlash korxonani mahsulot ishlab chiqarish bo’yicha real imkoniyatlarini aniqlash 78. 8 3 Ishlab chiqarish dasturi bu mahsulot ishlab chiqarish bo’yicha texnologik jarayon sxemasi, mahsulot turlari miqdori va sifatini belgilovchi tizim turli ehtiyojlarni qondirishga yo’naltirilgan mahsulotlar nomenklaturasi, assortimenti, sifati va miqdorini ifodalovchi reja ko’rsatkichlari tizimidir mahsulot ishlab chiqarish bo’yicha material resurslar sarfini, mahsulotlar assortimentini, jixozlar sonini ifodalovchi tizim mahsulot ishlab chiqarish hajmini kvartallar, oylar va dekadalarda ifodalovchi tizim 79. 8 2 Material resurslarga bo’lgan talab biznes Ishlab chiqarish rejasi Xarajatlar rejasi Marketing rejasi Moliyaviy reja 221 rejaning qaysi bo’limida aks ettiriladi? 80. 8 2 Ishlab chiqarish faoliyatini rejalashtirish - ……. iqtisodiy resurslarni tanlash va ulardan foydalanish qonunlari. tamoyillari, qoidalari va usullarini o’rganadi korxona va firmalarning rivojlanishini, xo’jalik faoliyati shakllarini va iqtisodiy maqsadlarni asoslashni o’rganadi iqtisodiy resurslarni boshqarish muammolarini o’rganadi korxonaning xaqiqiy holatini tadqiq qilishni va uning kelgusidagi rivojlanish darajasini o’rganadi 81. 12 2 Mehnat sarfi ifodasidagi mahsulot xajmi quyidagi ko’rsatkichlar aniqlashga asos bo’ladi Ishchilar soni va ish haqi fondini aniqlash uchun Material resurslarga talab xajmini, ish xaqi fondi va ishchilar sonini aniqlash uchun Jixozlar soni, ishchilar soni va moliyaviy natijalarni shakillantirish uchun Rastsenka, ishchilar soni va ish xaqi fondini aniqlash 82. 14 2 Daromad strukturasi deganda nima ko’zda tutiladi? Ish xaqining 3 asosiy tashkil etuvchilari: tahrif stavkasi va maosh; qo’shimcha to’lov va kompensatsiyalar, ustama va mukofotlarning o’zaro munosabatlaridir. Nominal va real ish xaqi nisbatidir Ish xaqidan barcha elementlarning yig’indisidir. Yillik ish xaqi fondining xodimlardan o’rtacha yillik soniga nisbatidir. 83. 12 2 Ko’shimcha to’lov va kompensatsiyalar nima uchun xizmat qiladi Mehnat sharoitidagi chetlanishlarda ishchi kuchini qo’shimcha xarajatlarini qoplash uchun belgilanadi. Qo’shimcha to’lov va kompensatsiyalar xodimlarning yuqori aktivligini rag’batlantirishga yo’nalitirilgan. Ishlab chiqarish samaradorligini oshirishga xizmat qiladi. Qo’shimcha to’lov va kompensatsiyalar xodimlarning bajargan ishlariga to’lovlarni ifodalaydi. 84. 12 2 Ishchilarning asosiy va qo’shimcha ish haqi tushunchasi. Asosiy ish haqi ishlangan vaqt uchun (xizmatlar, mahsulotlar hajmini bajarganligi uchun) to’lanadi, qo’shimcha ish haqi esa mehnat qonunlariga belgilangan ishlanmagan vaqt uchun qo’shimcha to’lovlardir. Asosiy ish haqi ishlagan vaqt uchun, qo’shimcha ish haqi ishdan tashqari soatlar uchun to’lanadi. Asosiy ish haqi haqiqiy bajarilgan ish uchun, qo’shimcha ish haqi esa qo’shimcha soat uchun to’lanadi. Asosiy ish haqi ishlangan vaqt (bajarilgan ish, ishlab chiqarilgan mahsulot) uchun, qo’shimcha ish haqi esa ishlanmagan vaqt uchun to’lanadi. 85. 14 2 Quyidagi ma’lumotlardan foydalangan holda yalpi, tovar va sotilgan mahsulot hajmini aniqlang. 60000 m.s. mahsulot ishlab chiqarilib, chetga 25000 ming so’mlik ishlab chiqarish tusidagi xizmatlar ko’rsatilgan, tashqariga 9000 ming so’mlik yarim tayyor mahsulot ishlab chiqarilib, o’z extiyoji uchun 20,2 ming so’mlik yarim tayyor mahsulot ishlab chiqarilgan. Tugallangan ishlab 94000 m.s.; 94001,4 m.s; 94000 m.s. 95000 m.s.; 9001,4 m.s; 92000 m.s. 94500 m.s.; 94001 m.s; 84000 m.s. 94800 m.s.; 94021,4 m.s; 94000 m.s. 222 chiqarish qiymati yil boshiga 3.4 ming so’m bo’lib, yil oxiriga esa 4.8 ming so’mni tashkil etadi. 86. 13 2 «Kalьkulyatsiya obьekti» va «Kalьkulyatsiya birligi» tushunchasi nimani ifodalaydi. Kalьkulyatsiya obьekti- mahsulot turi, kalьkulyatsiya birligi – mahsulot birligi uchun xarajatlar Kalьkulyatsiya obьekti tannarx o’lchov birligi kalьkulyatsiya, birligi-mahsulot turi. Kalьkulyatsiya obьekti-birlik xizmat turi, kalьkulyatsiya birligi - birlik mahsulot uchun material xarajatlari Kalьkulyatsiya obьekti mahsulot turi, birligi – tannarx xarajatlari ulchov birligi. 87. 13 2 Mahsulot tannarxi kalьkulyatsiyasi nima? Xarajatlarning kelib chiqish o’rniga ko’ra aloxida moddalarga taksimlanishi. Mahsulot tannarxining xarajat elementlari buyicha joylanishi. Korxonada ishlab chikarilayotgan mahsulot birligining tannarxi. Moddiy va mehnat xarajatlarini guruxlanishi. 88. 13 2 Ishlab chikarishga xarajatlar smetasi nima? Ishlab chiqarish moliyaviy faoliyatining kelgusi davri uchun barcha sarflar yigma rejasi. Ishlab chikarish moliyaviy faoliyatning talay etilgan davr uchun barcha daromadlarining jamlama rejasi Ishlab chiqarish moliyaviy faoliyatining aloxida daviri uchun korxonaning barcha daromad va xarajatlarning jamlama rejasi. Ishlab chiqarish moliyaviy faoliyatining kelgusi davri uchun kapital kurilish, kapital tamirlash uchun xarajatlar jamlama rejasi. 89. 14 2 Rejalashtirishda foydaning qanday kursatkichlaridan foydalaniladi.? Balans foyda,sof foyda, normativ foyda. Balans foyda, normativ foyda Sof foyda, normativ foyda Balans foyda 90. 14 1 Mahsulot rentabelligi qanday aniklanadi? Foydani uni olishga sarflangan xarajatlarga nisbatan orkali. Mahsulotning bozor baxosini tula tannarxga nisbati orkali. Balans foydani yillik umumiy solik ajiratmalariga nisbati orkali. Tannarx miqdorini foyda miqdoriga nisbati orkali. 91. 14 1 Reja faoliyati samarasi deganda nima tushiniladi? Mahlum bir belgilangan natijaga erishish darajasidir Ushbu natijaga erishganlik uchun tulov yeki uning baxosi Yakuniy natijalar, jumladan mahsulotni ichki va tashki bozorda sotishdan olingan tushum Amalga oshirilgan loyxaning chetdagi tashkilot va jismoniy shaxslar daromadlarining o’sishga tasiriga asoslangan bilvosita moliyaviy natijalaridir. 92. 14 2 Iktisodiy samara qanday samarodorlik turlaridan tashkil topadi? Tijorat, byudjet, xalq xo’jaligi. Ilmiy, texnik, ijtimoiy. Iktisodiy, byudjet, ijtimoiy Ilmiy, tijorat, byudjet 93. 8 2 Materil resurlardan foydalanish koeffitsienti qanday aniqlanadi? Xaqiqiy material resurslari sarfini material sarfi normasiga nisbati orqali Detalь og’irligini yarim tayyor mahsulot og’irligiga nisbati orqali Sotilayotgan chiqindilarning miqdorini sotilayotgan chiqindilar qiymati nisbati orqali Yillik ishlab chiqarish hajmini o’rtacha quvvatga nisbati orqali 94. 8 3 Kompadiumlash usulining moxiyati nimada? Kapitalning bugungi yahni joriy qiymatidan kelgusi qiymatiga o’tish. Agar pul mablaglarining kelgusi qiymati anik bulsa, ularning joriy kiymatini aniqlash. Turli yillarda jalb etilgan ishlab chiqarish resurslari kattaliklarini vakt va mazmun bo’yicha solishtiriladiga kattalikka o’tkazish. Kapital jalb qilishi davriga keltirilgan daromad miqdori. 223 95. 11 3 Ro’yhatdagi ishchilar soni bilan haqiqiy ishchilar soni orasidagi farq............. imtiyozli ruxsat etilgan ishga chiqmaslik kunlari hisobiga yuzaga keladi ish kuni davomida yuz beradigan tashkiliy-texnik tanaffuslar hisobiga yuzaga keladi ishchilarning ishga sababsiz kelmagan kunlari hisobiga yuzaga keladi doimiy va mavsumiy ishlarga jalb qilingan ishchilar soni orasidagi farqdir 96. 11 2 Smenalik ishlab chiqarish xajmi 65 dona maxsulot bo’lib bir maxsulotning mexnat sig’imi 3 soatni tashkil etadi. Maxsulot ishlab chiqarish normalarini bajarish koeffitsienti 1.2 ga teng. Smena davomiyligi 480 min. Ishchilar sonini rejalashtiring. 20 15 18 19 97. 11 4 Korxonada rejalashtirilgan mahsulot hajmi 40 ming dona bo’lib, samarali ish vaqti fondi 1800 soatni tashkil etadi. Mahsulot birligini ishlab chiqarish uchun vaqt sarfi 1,1 soatni tashkil etadi. Zaruriy ishchilar soni quyidagiga teng bo’ladi: 20 ta 18 ta 19 ta 21 ta 98. 11 4 Ishchilarning haqiqiy va ro’yxatdagi ishchilar sonin aniqlang. Tsexdagi jihozlar soni 180 tani tashkil etadi. Xizmat ko’rsatish normasi bir smenaga 6 ta jihoz. Smenalik koeffitsienti 1,45 ga teng. Samarali ish vaqti fondi 230 kun. Nominal fond 260 kun. 44; 50; 40; 50; 45; 55; 48; 52; 99. 11 4 Mahsulotni ishlab chiqarish 5 ta liniyada 2 smenali ish rejimi asosida amalga oshiriladi. Xizmat ko’rsatish normasi 0,25 ga teng. Zaruriy Yüklə 1,69 Mb. Dostları ilə paylaş:
|