O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi o’zbekiston milliy universiteti

Mavzuni yangiligi:

Mavzuni bugungi kunga qadar tadqiqotchilar tomonidan atroflicha o’rganilganligi va tahlil qilinganligi bir tomondan uning mazmunini va ahamiyatini oshishishi uchun xizmat qiadi, ammo bu degani mavzu to’la asosda va to’la hajmda o’z yakunini topishi kerak degani emas, vaholanki tadqiqotchi mavzuni qay usulda va qay darajada o’rganib uni tadbiq qilmasin mavzuni to’la asosda hamda deylikki yetarlicha darajada ochib bera olmasligi hammamizga ma’lum bo’lsa kerak. Bu degani tadqiqotchini ishlash darajasi, mavzuni o’rganib uni yorita olish qobilyatiga beriladigan ‘baho”da emas, balki shiddat bilan oldinga borayotgan jamiyat va davlat o’rtasidagi voqe’liklar ta’siriga ham bog’lik ekanligini unutmaslik kerak.

Mening disertatsiya mavzuyim hali umumiy va to’la tarzda yahlit holda tadqiqotchilar tomaonidan yoritilmagan.

UZARXIV AGENTLIGI VA TURKIYA ARXIV BOSHQARMASI

UZARXIV AGENTLIGI VA TURKIYA ARXIV BOSHQARMASI

ARXIV - “MUASSASA”

• Arxiv (lot. archivum, yun. archeion – muassasa) – 1) hujjatlar saqlanadigan joy; 2) idoralar, tashkilotlar, shuning-dek ayrim shaxslar ish faoliyati davomida to‘plangan hujjatlar majmui. Qadimgi o‘zbek davlatlarida 3–4-asrlardayoq mar-kazlashgan hamda xususiy hujjatxonalar mavjud edi; temuriylar (14–15-asr), keyinchalik Qo‘qon, Buxoro va Xiva xonliklari davrida saroy arxiv-kutubxo-nalari bo‘lgan. 1919 yil 5 noyabr Turkiston Respublikasi Yagona Davlat Arxiv jamg‘armasi (YADAJ) va Maorif Xalq komissarligi qoshida Arxiv ishlari Markaziy boshqarmasi (AIMB), 1930 yildan O‘zbekiston Markaziy Arxiv boshqarmasi (O‘zMAB) vujudga keldi.

UZARXIV AGENTLIGI VA TURKIYA ARXIV BOSHQARMASI: DELEGATSIYA

MDA REJASI.

TURKIYA ARXIVI ZALI.

ARXIVLAR BOSHQARUVI.

• 1931 yilda O‘zbekiston YADAJ bo‘limlari o‘rniga Markaziy arxiv (MA), O‘zbekiston Markaziy Tarix arxivi (O‘zMTA), 1943 yilda. O‘zbekiston kinosurat-ovozli hujjatlar Markaziy Davlat arxivi, 1962 yilda O‘zbekiston Markaziy davlat tibbiyot arxivi (1965 yildan O‘zbekiston Tibbiyot va texnika hujjatlari Markaziy davlat arxivi) tashkil etildi. Arxivlar ishlarini uyg‘unlashtirish va boshqarish uchun 1959 yilda O‘zbekiston ichki ishlar vazirligi qoshida A boshqarmasi tuzildi. 1961 yildan mazkur Boshqarma Arxivlar Bosh boshqarmasiga aylantirilib, O‘zbekiston Ministrlar Sovetiga bo‘ysundirildi. 1992 yil 19 iyulda O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Bosh arxiv boshqarmasi deb nomlandi. Qoraqalpog‘iston Respublikasi va viloyat Arxivlari hamda muassasalar tasar-rufidagi Arxivlar unga bo‘ysunadi.