O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti

«Ta’rif mutanosib bo’lmog’i kerak», degan qoida qaysi holda buzilgan va «tor ta’riflash» degan hatolikka yo’l qo’yilgan?

1. 
   fe’l mustaqil so’z turkumidir;
   
2. 
   mantiq falsafiy fandir;
   
3. 
   huquqbuzarlik- ijtimoiy xavfli xatti xarakatdir;
   
4. 
   *mantiq xulosa chiqarish va dalilashtirish nazariyasining mantiqiy asoslarini o’rgatuvchi fan.
   

609. 
     «Dunyoqarash o’zining mazmuniga ko’ra ilmiy va g’ayri- ilmiy bo’ladi», murakkab hukmining turini belgilang.
     

1. 
   implikativ-shartli hukm;
   
2. 
   ekvivalent-tenglashtiruvchi hukm;
   
3. 
   qat’iy ayriluvchi hukm;
   
4. 
   *kon’yuktiv, biriktiruvchi hukm.
   

609. 
     Quyidagi gaplarning qaysi biri hukmni ifodalaydi?
     

1. 
   Aytingchi, soat necha bo’ldi?
   
2. 
   Kim ham dengizda suzayotganda tabiatning qudratidan hayratlanmaydi deysiz!
   
3. 
   *Birorta qalbaki xujjat dalil hisoblanmaydi.
   
4. 
   Jurnalistning hammasi filoglarmi?
   

609. 
     Juz’iy - tasdiqlovchi hukmni aniqlang.
     

1. 
   Hokimiyatga yo’llangan birorta ariza javobsizqolmasligi kerak;
   
2. 
   Har bir malakali huquqshunos yuksak tafakkur madaniyatga ega bo’lmog’i kerak;
   
3. 
   Guvohlar sudlov ishida to’g’ri ko’rsatma berishlari kerak;
   
4. 
   *Ayrim advokatlar vazirlik mahkamasining a’zolar.
   

609. 
     «Jinoyatlar yoki qasddan yoxud bexosdan sodir etiladi», hukmining turini aniqlang.
     

1. 
   shartli murakkab;
   
2. 
   biriktiruvchi, murakkab;
   
3. 
   atributiv, sodda;
   
4. 
   *ayiruvchi murakkab.
   

609. 
     «Hamma so’zlar kelishikda turlanadi. Hyech bir so’z kelishikda turlanmaydi», hukmlari o’rtasidagi munosabat bu:
     

1. 
   *qarama-qarshilik;
   
2. 
   ekvivalent;
   
3. 
   buysunish;
   
4. 
   qisman qarama-qarshi.
   

609. 
     Ikki hukm bir vaqtda xato bo’lishi mumkinligi hukmlar o’rtasidagi munosabatning qaysi biriga xos?
     

1. 
   *qarama-qarshilik;
   
2. 
   zidlik;
   
3. 
   qisman qarama-qarshi;
   
4. 
   buysunish.
   

609. 
     Hukmning subyekti bu:
     

1. 
   gapning egasi;
   
2. 
   fikrning kesimi;
   
3. 
   narsa va hodisaning xususiyati, munosabatini ifodalovchi element;
   
4. 
   *fikr predmeti, fikrning egasi.
   

609. 
     Sillogizm nima ?
     

1. 
   induktiv xulosa chiqarish;
   
2. 
   umumiy tasdiqlovchi hukmlardan yakka juz’iy tasdiqlovchi xulosa chiqarish;
   
3. 
   *ikki qat’iy hukmning o’zaro o’rta termin vositasida bog’lanishi orqali chiqarilgan xulosa;
   
4. 
   hukmlardagi subyekt va predikatlarning o’zaro munosabatga ko’ra xulosa chiqarish.
   

609. 
     Sillogizmning katta termini bu:
     

1. 
   *katta asosning predikati;
   
2. 
   kichik asosning subyekti;
   
3. 
   hajm jihatidan eng katta tushuncha;
   
4. 
   asoslarda o’rin almashtiruvchi termin, xulosaning predikati.
   

609. 
     Sillogizmning kichik termini bu…
     

1. 
   *kichik asosning subyekti;
   
2. 
   katta asosning predikati;
   
3. 
   kichik asoning predikati;
   
4. 
   hajm jihatidan eng kichik tushuncha.
   

609. 
     Sillogizmning o’rta termini bu:
     

1. 
   *asoslardagi eng katta tushuncha;
   
2. 
   hajm jihatdan subyektdan kichik tushuncha;
   
3. 
   kichik asosning predikati;
   
4. 
   katta va kichik asoslardan ishtirok etib, ularni o’zaro bog’lovchi
   
5. 
   tushuncha.
   

609. 
     Quyidagi xulosa sillogizmning qaysi figurasi [shakli] bo’yicha chiqarilgan?