O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta‘lim vazirligi



Yüklə 9,4 Mb.
səhifə124/129
tarix02.06.2023
ölçüsü9,4 Mb.
#115066
1   ...   121   122   123   124   125   126   127   128   129
маъруза

Nazorat savollari

  1. Internet tarmog’i nima?

  2. Internet tarixi haqida nimalar bilasiz?

  3. Internet Explorer dasturining vazifasi nimadan iborat

  4. Qanday Internet sahifalarini bilasiz?



Mavzu: Internetda qidiruv tizimlari va ulardan foydalanish
Reja:

1. Internetda qidiruv tizimlari


2. Katalog-serverlar
3. Izlash tizimlari


Tayanch iboralar: qidiruv tizimlari, Katalog-serverlar, Yahoo, Altavista, Улитка, OpenText, Rambler, Яndex, www.gov.uz, www.uz

Хозирги вактда Интернет миллионлаб компьютер ва тасаввур килиб булмайдиган сон -саноксиз ахборотни уз ичига олган, шу билан бирга, хар соатда компьютерлар ва ахборот хажми купаймокда. Табиийки бу денгизда адашмаслик керак. Бунинг учун Internet да махсус кидирув билан шугулланадиган серверлар мавжуд. Улар куп эмас, лекин жуда оммабоп. Улар катта хотира ва тезликка эга. Шунинг учун бирданига бир неча суровларга жавоб бера олади. Куп холларда битта сервер бир неча (унлаб) компьютерлардан тузилади.


Хар бир кидирув сервери тармок сахифалари буйича маълумотлар омборини ташкил килади. Омборда ахборотнинг турган жойи, кискача изохи, аннотация ва бошкалар жойланади. Омбор миллионлаб сахифалар тугрисида маълумотга эга ва у хакикатан жуда каттадир. Кидирув серверларининг омборлари фойдаланувчилар хакидаги маълумот билан хам тулдирилиб туради. Бу - фойдаланувчи адреси, очилган сахифалар номи, фойдаланилган кидирув системалари номи Хуш Сизга бирор маълумот зарур. Уни кандай килиб топиш мумкин? Маълумот жойлашган сахифа манзилини билсангиз, бу муаммо бир пасда хал булади. Сахифа тулик манзилини "Адрес" майдонида киритсангиз, кидирилаётган маълумот экранда намоён булади. Бу майдон асбоблар панелидан пастда жойлашади. Манзилни киритиб Enter тугмачасини босиш зарур. Бир неча дакикадан сунг суралган маълумот экранда пайдо булади.
Масалан, www.qmii.uz сахифасини очиш зарур. У холда Адрес майдонида шу номни ёзасиз ва Enter ни босасиз. Натижада экранда сахифа келтирилади (расм 1).
расм 1
Б
аъзи холларда маълумотнинг топилмаганлиги сабаблари келтирилади. Масалан, адрес топилмаганлиги ёки хозирча унга уланиш мумкинмаслиги хакида маълумот чикади (расм 2).
расм 2
С
ахифа номи номаълум булсачи? Лекин Сиз кандай маълумот зарурлигини - унинг мавзусини биласиз. У холда Интернетнинг махсус кидириш системасидан фойдаланиш мумкин. WWW да бир неча кидириш системалари мавжуд. Асбоблар панелидаги Поиск тугмачасини босинг. Экранда махсус кидирув сахифаси хосил булади (расм 3). У Сизга маълумотни топиш учун мавзу номини махсус майдонда киритишингизни сурайди ва мавзуни сервер обморидан кидиради. Кидириш натижаси экранда хосил булади. Руйхатдан кераклисини танлашингиз мумкин.
расм 3
Масалан, агар Информатикага оид маълумотлар зарур булса, "Информатика" сузини кидириш майдонига ёзасиз. Натижа хосил булади. Мавзу аник булса, жавоб тезда ва аник булади.

Katalog-serverlar


Izlash serverlari bazalaridagi ma'lumotlar yoki foydalanuvchilar tomonidan (sahifa ochildi - bir yoki bir nechta izlash tizimlariga habar berildi), yoki server tomonidan davriy ishga tushiriladigan va tarmoq bo'yicha yurib serverlarda uchratilgan hamma sahifalar haqida axborot yig'ib yozadigan maxsus dastur-robotlar yordamida to'ldirilib boriladi.
Izlash serverlarining ikkita asosiy turi mavjud.
Birinchi turi katalog-serverlar.
Ikkinchi turi - izlash tizim(mashina)lari.

Yüklə 9,4 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   121   122   123   124   125   126   127   128   129




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə