O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta

Reviewrs: p.h.d., prof. Shodiev T.Sh., p.h.d., prof. Fayzullaev Yo.Sh.
© -Toshkent Davlat iqtisodiyot universiteti, 2011 y.
M U N D A R I J A

INDIKATIV REJALASHTIRISH 1
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI 2
INDIKATIV REJALASHTIRISH 2
С О Д Е Р Ж А Н И Е 10
KIRISH 16
1.3.1ndikativ rejalashtirish maqsadi, kursning predmeti va ahamiyati 18
1.2.Bozor xo’jaligini davlat yo’li bilan tartibga solish— indikativ rejalashtirishning obyekti sifatida 20
1.3.Indikativ rejalashtirishning mohiyati va uning ijtimoiy- iqtisodiy vaziyatlarni tartibga solishdagi roli 22
Xulosalar 32
Tayanch tushunchalar 32
Nazorat va muhokama uchun savollar. 32
Adabiyotlar: 33
2.1.Indikativ rejalashtirish shakllarining evolyustiyasi 34
2.2.Jahonda, shu jumladan O’zbekistonda prognozlashtirish va rejalashtirishning holati 43
2.3.O’zbekiston Respublikasida indikativ rejalashtirish konsepsiyasi 49
Xulosalar 52
Tayanch tushunchalar 52
Foydalanilgan adabiyotlar 53
3.1.Indikativ rejalashtirish metodologiyasining tizimi 54
3.2.Bozor sharoitida muvozanatlashgan rejalashtirishning zaruriyati 58
3.3. Dasturiy-maqsadli rejalashtirish 62
Tayanch tushunchalar 63
Xulosalar 63
Nazorat va muhokama uchun savollar. 64
Foydalanilgan adabiyotlar 64
4.1.Rejalashtirish tushunchasi va uning maqsadlari 65
4.2.Rejalashtirishning asosiy vazifalari va bosqichlari 68
4.3.Korxonada rejalashtirishning tarkibiy qismlari 76
1-rasm. «Folksvagen» AJda umumiy rejalashtirishni tashkil etish 78
4.4.Qishloq xo’jaligini rejalashtirishda prognozlashning ahamiyati 81
Xulosalar 86
Tayanch tushunchalar 86
Nazorat va muhokama uchun savollar. 87
Foydalanilgan adabiyotlar 87
5.1.Indikativ rejalashtirishni tashkil etish 88
5.2. Indikativ rejalashtirishda iqtisodchilarning Funksiyalari va majburiyatlari 90
5.3.Iqtisodiyot ko’rsatkichlarini indikativ rejalashtirishda axborot texnologiyalarining ustunliklari 94
Xulosalar 96
Tayanch tushunchalar 97
Foydalanilgan adabiyotlar 97
6.1.Indikativ rejalashtirish Funksiyalari 99
6.2.Indikativ rejalashtirish metodologiyasining asosiy qoidalari 100
6.3.Iqtisodiy inqirozlar va rejalashtirish tajribalari 102
6.4.Ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyot konsepsiyalari 103
Xulosalar 105
Tayanch tushunchalar 105
Nazorat va muhokama uchun savollar. 105
Foydalanilgan adabiyotlar 106
7.1.Indikativ rejalashtirishda umumiy yondashuvlar 107
7.2.Indikativ rejalashtirishda tizimli yondashuv 109
Xulosalar 110
Tayanch tushunchalar 111
Nazorat va muhokama uchun savollar 111
Foydalanilgan adabiyotlar 111
8.1.Siyosiy qarorlar variantlarining ijtimoiy-iqtisodiy tizimlar rivojlanishiga ta’siri 113
8.2.Mamlakatning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish konsepsiyasini tarkibi 114
Tayanch tushunchalar 116
Xulosalar 117
Foydalanilgan adabiyotlar 117
9.1.Mintaqaviy indikativ rejalashtirish – mintaqa boshqaruv tizimining asosiy unsuri 119
9.2.Mintaqaviy rejalarni ishlab chiqishning asosiy yo’nalishlari 121
9.3.Mintaqani kompleks tarzda ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish dasturi 126
3-rasm. Mintaqani ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish dasturini ishlab chiqish va amalga oshirish bosqichlari 127
4.4.Mintaqaviy rejalashtirish amaliyotidagi asosiy muammolar. O’zbekistonda mintaqaviy rejalashtirish amaliyoti 128
Tayanch tushunchalar 129
Xulosalar 130
Nazorat va muhokama uchun savollar. 130
Foydalanilgan adabiyotlar 130
10.1.Byudjetlashtirish va byudjetning asosiy tushunchalari 132
10.2.Davlatning makroiqtisodiy siyosati va ularni boshqarishda byudjet resurslarining ahamiyati 134
10.3.Davlat byudjeti rejasi va byudjetni rejalashtirish shakllari 136
Tayanch tushunchalar 142
Xulosalar 143
Nazorat va muhokama uchun savollar. 143
Foydalanilgan adabiyotlar 143
11.1.Demografik prognoz qilishning mohiyati 145
11.2.Demografik prognozlar tasnifi 146
11.3.Aholi o’sishini prognoz qilish usullari 150
11.4.2.Aholi bandligining indikatorlari 157
Xulosalar 160
Tayanch tushunchalar 161
Foydalanilgan adabiyotlar 162
12.1.Ishlab chiqarish va uning asosiy sohalarini indikativ rejalashtirishning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi 163
82.2. Indikativ reja tuzishda iqtisodiy organlarning Funksional hamkorligi 165
92.3. Rejalarni amalga oshirish mexanizmlari va vositalari 169
Xulosalar 172
Tayanch tushunchalar 173
Nazorat va muhokama uchun savollar. 173
Foydalanilgan adabiyotlar 173
IV.Internet saytlari 177
Glossariy 178
Ilovalar 188
1-ilova 188
Milliy iqtisodiyotni uzoq mudatli rivojlantirishning muqobil ssenariylari va strategiyalari 188
Jahon iqtisodiyotining globallashuv jarayonlari → jahonning istalgan mamlakatining jahon narxlarining beqarorligi, kapital va tovarlar oqimi, mehnat migrastiyasiga tobeligining kuchayishi 188
Ssenariyali yondashuvning maqsadi 188
Ssenariylarni ishlab chiqishning dolzarbligi yana quyidagilar bilan shartlangan: 188
Qisqa va uzoq muddatli istiqbol uchun rivojlanish ssenariylarining o’ziga xos xususiyatlari: 190
4.Jahon tajribasi va mamlakatlararo statistikadan foydalanish zarurati. 192
Uzoq muddatli davrga mo’ljallangan ssenariylarni yoritish 195
Xatarlar va prognoz variantlari iqtisodiyotni rivojlantirishning muqobil ssenariylarini kombinastiyalash sxemasi. 195
Uzoq muddatli davrda TFP omillarini rivojlantirish ssenariylari – bazaviy ssenariy (1-variant): 196
Uzoq muddatli davrda TFP omillarini rivojlantirish ssenariylari – faol ssenariy (3-variant): 197
Uzoq muddatli istiqbol uchun prognozlar natijalari 197
Faol ssenariy (2 va 3-varianti). 200
2-variant shartlarini amalga oshirishning eng ehtimol tutilgan oqibatlari (faol ssenariy) 200
lekin 200
Mintaqa iqtisodiyotini rivojlantirishning tarixiy jihatlari 213
Uy xo’jaliklari iste’molining dinamikasi va prognozi 225
Davlat xarajatlari dinamikasi va prognozi 226
Modelni takomilashtirish va uni yanada rivojlantirish 236

1. 
   Aholi turmush darajasi va bandligini indikativ rejalashtirish….. 153