882
882
iran aşıqlarının dastanları
oruşdu: qızəm uşaqlar nə deyirdilər ? zəhra xanım
gülər ozlə dedi: əmi , muğan oğlundan məktüb
gəlib. hacı seyd verdi iki ıl mula məktbində dərs
oxumuşdu. elə dərin savadı yüxüydü. o dərindən bir
aə çəkəndən sonra ozunu tütüb zəhra xanıma dedi:
qəyٌzim atalar deyiblər: yaman günün ömrü az olar.
ot gaə yolun yuxarısında bitr , gaə aşağısında.
namrdin atı dünyada əvٍç gün qaçar. hər Qaranlıq
gecənin bir günəşli səhəri var. səbr elin fərc tapar.
aç məktübü oxu görk muğan oğlu bizə nə yazıb ! ?
gəlin məktübü açdı. muğan oğlu yazmışdı: .
demə ətbarı yüxdü oğlunun
hələlik yolları bağlı - dir ata
dünyada balavın ömrünün yolu
belə Qaralıdır , ağlıdır ata .
fərqi yoxdur burda , haqqqlı ya haqqsız
eləsi var gəlib bura günahsız
zındanını çəkir amansız - ahsız
burda çox sinhələr dağlıdır ata .
ömrümün bir daşı dəvٍşdü dostağa
883
883
iran aşıqlarının dastanları
burada seçilmə yər nə qol , nə ağa
mən də doğulmuşdum məhəküm olmağa
bü bir sözdə oğlun haqqlıdır ata .
muğan oğlu , dərdin dağın aşardı
qəmin yəvٍkün daşımağı başardı
onlar olmasaydı necə yaşardı
ömrünün bu da bir nağldır ata .
hacı seyd verdi kişi deyir:
qızım görünür muğan oğluna tay çox oğullar
dustaqdır. sonra bir aə çəkib bu atalar sözünü
söyləyir:
ıpk necə xar oldu , eşşgə ovsar oldu.
o , sözünün davamında söylür:
qızım muğan oğlu sənə nə yazıb ? oxu , qolağım
səndədir. görk muğan oğlu , zəhra xanıma nəyazıb
söylə - yək , eşidənlər sağ olsun.
zalim fəlk yaman qatıb başımı
aeyəllərin payızı a - yazı keçdi
ömrümün bağına yağdı dülü , qar
göyündən olduzlu ayazı keçdi .
884
884
iran aşıqlarının dastanları
yarım , xəcaltm , məni ay qına
qilic kimi qüy girmiym ay qına
çoxlarının qurban kəsdim ayaqına
ıvlumda varından ay azı keçdi .
muğan oğlun tale atdı bir başa
dözr neçə bəla gəlsə , bir başa
orıyəndən çox söz ötdü bir başa
quymadılar onu , a - yazı keçdi .
kəndin qızları , gəlinləri , habelə zəhra xanmın
anası muğan oğlundan məktüb gəlməyiy eşidib ,
zəhra xanımı görməyə gəliblər. zəhra xanım da
muğan oğluna cavab yazıb təbrizə göndrməlidir.
ındı görək zəhra xanım , məktübün cavabını necə
yazıb , anasınla görüşünə gələnlərə necə oxuyur ?
eldə pərışandı Qara tellərim
hayıf aramıza a - yağı düşdü
sevgililər ara paylanar şərbt
bizim baxtıməza ay ağı dəvٍşdü .
885
885
iran aşıqlarının dastanları
bu sözləri eşidənlər doğrusu zəhra xanımın halına
yandılar. görk zəhra xanım sözünün ikincisini necə
deyir , el qəminə qalanların sağlığına.
aramızda bir ayrılıq yarandı
hər məqamda yar dərdini yar andı
orıyəmdən odur çıxmır yar andı
yandı damcı - damcı a - yağı düşdü .
doğrusuda eləidi. zəhra xanım bənövşə çiçgi kimi el
içində boynu bükük olmuşdu. o , ozunu yenə
anasına tütüb sözünü belə tamamlayır: .
zəhra deyir: ürək verdim canana
nə dərd çəksə onu gərk can ana
yar dərdindən daha verrəm can ana
av yar gəlsin , bəlkə ayağı dəvٍşdü .
söz təmam olur. zəhra xanımın anası , qühüm -
qunşudan gələn qızlar , gəlinlər zəhra xanıma ürək
verir , bu atalar sözünü zəhra xanıma deyirlər: barlı
ağaca daş dir , allaə kərimdir. sənin də allahın var.
zəhra xanım onlara çox sağ olun , - deyir , məktübü
886
886
iran aşıqlarının dastanları
qasıdə çatdırmaq üçün uşaqlara verir. uşaqlar
gedirlər. qasıd də məktübü tezliklə muğan oğluna
çatdıracağına uşaqlara söz verir. onlarla halal -
himmt eləiyb yola dəvٍşür. Aşıq dili yüyir¬k olar , at
ayağı yeyin.
qasıd məktübü muğan oğluna çatdırdı. muğan oğlu
məktübü oxudu. eldən ona məktüb gəlmiy dustaq
yoldaşları bilib , ətrafına tuplaşdılar eystə dilər ki ,
onlara bırqatar söz oxusun. muğan oğlu sözə
başladı. gəlin görə k fanı dünyanın zalimlərə
meydan olduğundan , dustaq yoldaşlarına necə
şıkayt edir ? .
baxıram dünyanın pəncrəsindən
aözümün özümdən acığım gəlir
tərsinə döndüyün çərx - y fəlgin
görndə , gözümdən acığım gəlir .
vəfası yox bu beş gəvٍnlük qunağa
hər yerdə zalimi atır qabağa
düşür mərd olanın ışı ayağa
avz görmüş əvٍzumdən acığım gəlir .
887
887
iran aşıqlarının dastanları
əzəldən yarandım dərdə , azara
ölmhmiş aparın məni məzara
tülkülər aslanı çəkdi bazara
dözdüyüm dözümdən acığım gəlir .
olu tanrı muğan oğluna həzrət - əyub ( ə ) səbrindən
bir az vermişdi. belə çətinliklərə dözməiy bacarırdı
; ancaq çox sözü açıb deyə bilmədiginə görə ,
oriyəndə qalıb dağa dönməsini də belə dilə gətirir:
ömür keçdi sünsüz arzu - dilkdə
dərdi verdi , sevinc aldı fəlk də
muğan oğlu , dağa dönüb əvٍrəkdə
qalanan sözümdən acığım gəlir .
söz təmam oldu. dustaq yoldaşları muğan oğluna , -
çox sağ ol , çox var ol ! - dedilər. gəvٍənlər həftə
oldu. həftələr ay oldu. aylar ilə döndü. günlərin bir
gəvٍnü muğan oğluna qazamat tərəfindən bir məktüb
verdilər. məktubda yazılmışdı: muğan oğlu , siz
burada dustaq olan gündən qazamat qanunlarına
yaxşı riayət elədiginizə görə , sizdən təşkür olunur.
bu gəvٍəndən siz azadsınız. hazırlaşıb yola düşə -
Dostları ilə paylaş: |