ekologik muammolar
yuz bermoqda.
Bunday m uam m olar t a ’sir doirasining k o ‘lamiga qarab, shartli
ravishda umumsayyoraviy yoki umumbashariy, m intaqaviy va
mahalliy ekologik m uam m olarga bo ‘lish mumkin.
Umumsayyoraviy ekologik muammolar
sifatida aholining
shiddatli tarzda tartibsiz ko ‘payib borishi (1-jadval), xomashyo
va energetik resurslarning kam ayib borayotganligi, havo, suv,
tuproqlarning ifloslanishi bilan bog‘liq b o 'lgan m uam m olarni
aytib o'tish mumkin.
l-jadval
D unyo aholisining h a r 10’ kishiga oshib borishi uchun k etg an v aq t
(M an b a: F .R am ad u , 1998).
A holi so n in in g o‘zg arish i
Y illar
D avom ivligi,
yil*
125000 dan 1 mlrd.gacha
-106 dan 1850 gacha
10 000 000
1 dan 2 inlrd.eacha
1850 dan 1925 gacha
75
2 dan 3 m lrd.gacha
1925 dan 1960 gacha
35
3 dan 4 m lrd.gacha
I960 dan 1975 gacha
15
4 dan 5 mlrd.gacha
1975 dan 1987 gacha
12
5 dan 6 m lrd.gacha
1987 dan 2000 gacha
12
6 dan 7 mlrd.gacha
2000 dan 2010 naeha
10
7 dan 8 mlrd.gacha
2010 dan 2020 gacha
10
Shuningdek, Ozon tuynugi, havo tarkibida SO m iqdorining
oshib borishi, yerda o ‘rtacha h aro ratn in g o rtib borishi kabi
hollarini ham um um bashariy ekologik m uam m olar guruhiga
kiritish m unlkin (3-rasm).
Mintaqavly ekologik muammolar
t a ’sir k o ‘lam iga k o ‘ra
sayyoramizning alohida hududlari yoki davlatlariga xos bo'lgan
m uam m olardir. M asalan, M arkaziy Osiyodagi Orol muammosi,
A frikaning b a ’zi hududlaridagi q u rg ‘oqchilik va qahatchilik,
G ‘arbiy Yevropa va Amerikadagi b a ’zi kuchli industrlashgan
h u d u d la r g a
x o s
m u a m m o la r
m in ta q a v iy
e k o lo g ik
m uam m olardir.
3 -rasm . 1860 va 2040-yillar o ra lig 'id a y er yu zid a o 'r t a c h a h a ro r a tn in g
o ‘zg arish i (M a n b a : F .R a m a d u , 1998).
|
