12
Ubuntu, Fedora va boshqalar) va menyu orqali usullari bilan variantlar
(Debian,
Vector Linux, ArchLinux, Slackware) mavjud, ammo ba'zi
distributivlar manbalardan nusxa ko‗chirish va kompilyatsiya qilishni
talab qiladi (Gentoo) .
O‗rnatish uchun sarflangan vaqt.
Windowsda bu qurilmaga
o‗rnatilgan uskunaga bog‗liq. Masalan,Windows Vista uchun 10 dan 30
daqiqagacha. Linuxda distributivga qarab 6 daqiqadan bir soatgacha
yoki undan xam ko‗proq. Ubuntu kabi keng tarqalgan distributivlar
uchun o‗rtacha 6-30 daqiqa. Manbadan tizimning to‗liq kompilyatsiyasi
bir necha soat ichida amalga oshirilishi mumkin.
Qurilma drayverlarining mavjudligi.
Windowsda
ishlatiladigan
faqat ba'zi qurilmalar uchun drayverlar alohida o‗rnatiladi. Ko‗pgina
drayverlar tizim o‗rnatuvchisi tomonidan yoki saytdan yangilanishlardan
so‗ng o‗rnatiladi. Drayvelarni o‗rnatish jarayoni avtomatlashtirilgan.
Linuxda ko‗pgina drayverlar internetda bepul mavjud. Ba'zi qurilmalar
uchun (grafik kartalar, simsiz aloqa kartalari va boshqalar) bepul
drayverlar mavjud emas, ulardan foydalanish uchun litsenziya
shartnomasini qabul qilish kerak. Ayrim
qurilmalar uchun Windows
drayverlaridan foydalanish mumkin. Ba'zi hollarda Linux uchun
drayverlar umuman yo‗q.
Dasturiy ta'minot bilan ta‘minlanishi.
Windowsda standart holda
multimedia va internet uchun bir nechta dasturlar (Internet Explorer
brauzeri, Media Player, Notepad muharrirlari, WordPad,
Paint grafik
muharriri) hamda apparat ishlab chiqaruvchilarining dasturlari kiritilishi
mumkin. Windows Vista versiyasiga qarab Interet Explorer 7 brauzeri,
Windows Mail pochta dasturi, Windows Media Center multimedia
dasturi va boshqalarni o‗z ichiga oladi. Linuxning barcha asosiy
distributivlarda turli xil vazifalar uchun ko‗plab dasturlar mavjud:
multimedia, grafikalar, Internet, ofis ishlari, o‗yinlar, shuningdek, tizim
yordam dasturlari va qo‗shimcha vizual qobiqlar bo‗ladi.
Qo‗shimcha ravishda o‗rnatilishi mumkin bo‗lgan dasturlar.
Windows uchun tijorat va bepul dasturiy ta'minotlarning katta tanlovi
mavjud.Odatda, ular barcha kerakli kutubxonalar
bilan birga keladi va
har biri alohida oddiy amallar ketma-ketligi yordamida o‗rnatiladi.
13
Linux uchun bepul dasturiy ta'minotning katta tanlovi mavjud bo‗lsa,
tijorat dasturlarining tanlovi kichikroqdir. Linux uchun ba'zi Win32
dasturlarining versiyalari yaratilgan. Rasmiy distributivlarga kiritilgan
dasturlar juda oddiy amallar ketma-ketligi yordamida o‗rnatiladi va ular
to‗plamlar sifatida xam o‗rnatilishi mumkin, kerakli kutubxonalar
avtomatik ravishda o‗rnatiladi. Dasturlarni o‗rnatish va tarqatish oson
bo‗lishi uchun maxsus qadoqlash formati qo‗llaniladi.
Diskini tayyorlash
. Windowsda o‗zining "mahalliy" NTFS
formatidagi disklar osongina kengaytirilishi mumkin(Vista uchun
xattoki qisqartirilishi ham mumkin). Shu bilan birga, ushbu vazifa uchun
grafik dastur buyruq qatori dasturiga qaraganda kamroq funksionallikka
ega. Linuxda diskni qismlarga bo‗lishda,
uning formatiga qarab,
ma'lumotlar saqlanishi yoki saqlanmasligi mumkin. Bir nechta
operatsion tizimlarni o‗rnatish mumkin.
Yuklash dasturi.
Windowsda foydalanuvchi tanloviga qarab
operatsion tizimlarni (NTLDR) yuklashi mumkin. Linuxda o‗rnatilgan
menejerlar yordamida foydalanuvchi tanlagan operatsion tizimlarni
yuklashi mumkin. Agar Windows va Linuxni bitta kompyuterga
o‗rnatish rejalashtirilgan bo‗lsa, avval Windows,
keyin esa Linuxni
o‗rnatilishi kerak.
Turli xil versiyalari o‗rtasidagi bir xillik
. Windowsda turli
versiyalar o‗rtasida yuqori darajadagi interfeys o‗xshashligi saqlanib
qoladi. Linuxda distributiv turi, uning versiyasiga bog‗liq holda, unga
o‗rnatilgan grafik qobig‗iga va dasturlariga qarab, interfeysning ishlashi
xar xil bo‗lishi mumkin. Biroq, ko‗plab sozlashlar mavjud va
foydalanuvchi ularni versiyadan versiyaga o‗tkazishi mumkin.
Dasturlar orasidagi bir xillik.
Windowsda
Microsoft tomonidan
chiqarilgan barcha dasturlar bir xil interfeys dizayni tamoyillariga amal
qiladi. Biroq, yangi dasturlarni tizimning eski versiyalariga ko‗chirish
bir xillik tamoyillarini buzishi mumkin. Linuxda KDE va GNOME
tamoyillariga amal qiladigan dasturlar bir xil tamoyillarni meros qilib
oladi. Biroq, ko‗plab mustaqil dasturlar ularga mos kelmasligi mumkin.
Interfeysni yagona tamoyillar asosida quruvchi grafik kutubxonalarni
yaratishga urinishlar olib borilmoqda.
14
Sozlash.
Windowsda manba kodini xarid qilish qiyin va boshqa
ishlab chiqaruvchilar dasturlari tizim sozlamalarini o‗zgartirishi
mumkin. Linuxda butun tizim kodi o‗zgartirish uchun ochiq.
Linux
uchun aksariyat boshqa dastur ishlab chiqaruvchilar dasturlari manba
kodini ham taqdim etadi.
Dostları ilə paylaş: