F
ə
lsə
fə
77
xalqın
uzun ill
ər yaşadığı imamət, mərcəiyyət, ədalət və fəqihlik kimi üsullara
əsaslanırdı. Yəni bir şəxsə digərindən və ya bir təbəqəyə başqasından fərq
qoyulmayaraq heç bir qanunsuz hökmranlı
ğa yol verilmirdi.
İslam dini təlimini təkcə İran İslam Respublikasında deyil, ümumiyyətlə,
müs
əlman dünyası üçün ictimai, siyasi, iqtisadi və sosial hərəkat proqramı
hesab ed
ən Xomeyni müsəlman xalqlarına müraciətində demişdir: “Bizim
proqramımız
İslam proqramı olub, məqsədi müsəlman xalqlarının birgə
ittifaqını v
ə bütün İslam ölkələrinin birliyini təmin etməkdən ibarətdir. İslam
proqramı bütün müs
əlman xalqlarının qardaşlığından ibarətdir. Bizim
m
əqsədimiz istismarçı dövlətlərə qarşı müsəlman xalqlarının birliyini
yaratmaqdır,
ona qar
şı vahid cəbhədən çıxış etməkdir. İslam dünyasının milli
s
ərvətini talan edən soyğunçulara qarşı birgə mübarizə aparmaqdır.”
Öt
ən əsrin 80-ci illərində “İslam dirçəlişi” fenomeni siyasətşünasların
böyük mara
ğına səbəb oldu. Buna təkan verən amil isə 1979-cu ildə İranda şah
üsul-idar
əsinə qarşı baş vermiş xalq inqilabı idi. Mütəxəssislər hesab edirlər ki,
g
ərginliyinə, şəhidlərin sayına, İranda yaşayan xalqların inqilabı dəstəkləməsinə
gör
ə İranın da daxil olduğu inkişaf etməkdə olan ölkələr qrupunda bu vaxta
q
ədər belə bir xalq inqilabı baş verməyib. İran İslam inqilabı müsəlman
ölk
ələrinin əksəriyyətinə təsir göstərə bilmişdir. Məhz bu inqilabdan sonra
dünyada
İslam Azadlıq Hərəkatı qüvvətlənmişdir.
İslamda hər bir müsəlmanın vəzifəsi və məsuliyyəti məsələsi mühüm və
geni
ş bir amaldır. Çünki müsəlman həm Allah qarşısında, həm öz qarşısında və
h
əm
də cəmiyyət, insanlar qarşısında məsuliyyət daşıyır. Bizim əsrdə imam
Xomeyni yegan
ə şəxsiyyət idi ki, bütün mənalı ömrünü bu saf, təmiz, müqəddəs
m
əqsədə həsr etmişdi. O, bu yolda heç zaman geri çəkilmir, öz vəzifəsini
qeyr
ətlə, ləyaqətlə yerinə yetirirdi. Canından və həyatından qorxmurdu.
T
əpədən dırnağa qədər silahlanmış şah rejimi zamanında o, buyururdu: “Vallah,
ömrümd
ə heç nədən qorxmamışam. Məni həbs etdikləri gecə onlar qorxurdular,
m
ən onlara təsəlli verirdim.”
H
əddən artıq tökülən qanlar və verilən qurbanlar hesabına ucaldılan İran
İslam Respublikasının ədalət bayrağı sanki bu əzəmətli şüar altında
dal
ğalanırdı: “Ey Allah! İran xalqı dünyada İslamın başucalığına səbəb olmuş
v
ə nümunəvi bir
ölkə qurmuşdur ki, İslamın günəş kimi Şərq və Qərbə nur
saçaca
ğına ümid edirik.
İlahi! Bütün məzlum millətlərə zalım rejimlər üzərində qələbə çalmaq
qüdr
əti ver!”
İmam Xomeyniyə ölməzlik və ucalıq bəxş edən keyfiyyəti onun hərtərəfli
istedada malik olması idi. O, müq
əddəs İslamın ali və insani məktəbində tərbiyə
almı
ş digər nüfuzlu şəxsiyyətlər kimi humanizmin və təkamülün bütün
78 Щикмят
miqyasları ç
ərçivəsində xüsusi bir mövqeyə malik idi. Həzrət İmam dünyanı
fani sayırdı. Ömrünün bütün anlarını Allahın hüzurunda ya
şayırdı
və bu hüzuru
hiss edirdi, h
əmişə zikr və dua edirdi. Ancaq bunu heç vaxt büruzə vermirdi.
Allahı pak bir dill
ə çağırırdı. Zikr, ziyarət, Quran təlavəti onun ruhunun
ayrılmaz bir hiss
əsi idi. O, bütün ömrü boyu ədalətli insanlara, əqidəli dindar
adamlara, aliml
ərə hörmət edir, ehtiram bəsləyirdi. Xomeyni eyni zamanda
qadına yüks
ək qiymət verirdi.
Onun fəal, təhsilli olmasını uca tuturdu. İslam
qanunlarına gör
ə hər bir insan – istər kişi olsun, istər qadın, fərq qoyulmadan
faydalı elm
ə yiyələnməlidir. Çünki Allah-Təala savadlı ilə savadsız, bilən ilə
bilm
əyən arasında fərq qoyur. Təhsil almaq, elmə yiyələnmək hər bir müsəlman
ki
şi və müsəlman qadına fərzdir. İmam bəzi xanım qohumları hamilə olduqları
zaman buyururdu: “Dua edin ki, övladınız qız olsun. Ona gör
ə ki, qız oğlandan
yax
şıdır. Çünki oğlan uşağı nemətdir, qız uşağı rəhmətdir. Qızı olmayan adamın
el
ə bil ki övladı yoxdur.”
İmam Xomeyni ailəsinə ülvi bir məhəbbət bəsləyirdi. Tanrı ona 5 övlad
b
əxş etmişdi. Həyat yoldaşı
deyirdi ki, indiyə qədər belə bir şey olmayıb ki,
m
ən onun gecə namazı qıldığı vaxt yuxudan oyanım. Gecə namazı zamanı
çıra
ğı yandırmazdı. Nə otağın, nə də dəhlizin işığını yandırmazdı ki, bir kimsə
yuxusundan oyanmasın.
İmamın köməkçisi Hacı İsa Cəfəri söyləyir ki, imamın evində qaldığı son
gec
ə idi, onu xəstəxanaya aparmaq istəyirdilər. Mən və həkim imamın yanında
dayanmı
şdıq. Xanımı gəldi. O, pillələrin başına çatanda imam buyurdu:
“Xanım, xudahafiz, siz daha z
əhmət çəkməyin.” Xanım deyəsən eşitmədi.
İmam bir də buyurdu: “Xudahafiz, xanım!” İmam öz xanımı ilə həmişə çox
ehtiramla v
ə ədəblə söhbət edərdi, yemək zamanı həmişə xanımının gəlməsini
gözl
əyərdi, heç vaxt o gəlməmiş xörək yeməzdi.
Ay
ətullah Xomeyninin idarəçilik təfəkkürünün
önəmli xüsusiyyətlərindən
biri d
ə bu idi ki, o, dünyada baş verən siyasi hadisələrin, bəzi mövcud
qurulu
şların aqibətini müdrik və uzaqgörən bir bacarıqla əvvəlcədən söyləyirdi.
Böyük filosof v
ə siyasi xadim keçmiş Sovetlər İttifaqının qeyri - ədalətli bir
sistem olub çök
əcəyini, quruluşun dağılacağını, kommunizm düşərgəsinin
aradan ged
əcəyini xüsusi bir uzaqgörənliklə qabaqcadan bildirmişdi.
Bu barədə
SSR
İ-nin rəhbəri M.Qorbaçova yazdığı tarixi məktubunda onun ölkəsinin
süqut ed
əcəyi barədə öncədən məlumat vermişdi.
İmam bildirirdi: “Sİz Qorbaçov, əgər bu vəziyyətdə təkbaşına sosializm
v
ə kommunizmin bərbad iqtisadiyyatının düyünlərini Qərbin sərmayə
m
ənbələrinə pənah aparmaqla həll etmək istəyirsinizsə, onda heç bir vaxt öz
c
əmiyyətinizin dərdinə dava edə bilməyəcəksiniz. Gərək başqaları gəlsinlər və
sizin s
əhvlərinizi düzəltsinlər. Çünki bu gün əgər marksizm
iqtisadi və ictimai