Pedagogika fan va o`quv predmeti sifatida

Kuzatish. Uni qo`llash jarayonida, ta’lim muassasalarining o`quv-tarbiya ishlari jarayonini o`rganish asosida tadqiq etilayotgan muammo holat aniqlanadi, tajriba- avvali va yakunida qo`lga kiritilgan ko`rsatkichlar o`rtasidagi farq to`g`risidagi ma’lumotga ega bo`linadi.

• Kuzatish. Uni qo`llash jarayonida, ta’lim muassasalarining o`quv-tarbiya ishlari jarayonini o`rganish asosida tadqiq etilayotgan muammo holat aniqlanadi, tajriba- avvali va yakunida qo`lga kiritilgan ko`rsatkichlar o`rtasidagi farq to`g`risidagi ma’lumotga ega bo`linadi.
• Suhbat metodi. Bu metod pedagogik kuzatish jarayonida ega bo`lingan ma’lumot
• larni boyitish, mavjud holatga to`g`ri baho berish, muammoning yechimini topishga imkon beruvchi pedagogik shart-sharoitlarni yaratish, tajriba-sinov ishlari sub’ektlari imkoniyatlarini muammo yechimiga jalb etishga yordam beradi.
• Anketa metodi. (frantsuzcha – tekshirish). Ushbu metod yordamida pedagogik kuzatish va suhbat jarayonida to`plangan dalillar boyitiladi. Anketa metodi ham tizimlangan savollar asosida respondentlar bilan muloqotni tashkil etishga asoslanadi. Anketa savollariga javoblar, ko`p hollarda, yozma ravishda olinadi.
• Interv’yu metodi respondent tomonidan tadqiq etilayotgan muammoning u yoki bu jihatini yorituvchi hodisaga nisbatan munosabat bildirilishini ta’minlaydi. Intervьyu respondent e’tiboriga turkum savollarni havola etish asosida o`tkaziladi. Interv’yu jarayonida olingan savollarga nisbatan tadqiqotchi tomonidan munosabat bildirilishi uning samarasini oshiradi.

Ta’lim muassasasi hujjatlarni tahlil qilish metodi. Pedagogik hodisa va dalillarni tekshirish maqsadida ta’lim muassasalari faoliyati mazmunini yorituvchi ma’lumotlarni tekshirish maqsadga muvofiqdir. Ta’lim muassasasi faoliyati mohiyatini yorituvchi hujjatlar quyidagilardan iborat: O`quv mashg`ulotlarining jadvali, o`quv dasturi, guruh (yoki sinf) jurnallari, o`quvchilarning shaxsiy varaqalari, buyruqlar, Pedagogik Kengash yig`ilishi bayonnomalari yozilgan daftar, Pedagogik Kengash rarorlari, ta’lim muassasasi smetasi hamda pasporti, tarbiyaviy ishlar rejasi, o`quv-tarbiya ishlarini tashkil etish borasidagi hisobotlar, ta’lim muassasasi jihozlari (o`quv partalari, stol stullar, yumshoq mebellar va hokazolar) qayd etilgan daftar va hokazolar.

• Ta’lim muassasasi hujjatlarni tahlil qilish metodi. Pedagogik hodisa va dalillarni tekshirish maqsadida ta’lim muassasalari faoliyati mazmunini yorituvchi ma’lumotlarni tekshirish maqsadga muvofiqdir. Ta’lim muassasasi faoliyati mohiyatini yorituvchi hujjatlar quyidagilardan iborat: O`quv mashg`ulotlarining jadvali, o`quv dasturi, guruh (yoki sinf) jurnallari, o`quvchilarning shaxsiy varaqalari, buyruqlar, Pedagogik Kengash yig`ilishi bayonnomalari yozilgan daftar, Pedagogik Kengash rarorlari, ta’lim muassasasi smetasi hamda pasporti, tarbiyaviy ishlar rejasi, o`quv-tarbiya ishlarini tashkil etish borasidagi hisobotlar, ta’lim muassasasi jihozlari (o`quv partalari, stol stullar, yumshoq mebellar va hokazolar) qayd etilgan daftar va hokazolar.
• Test metodi. Ushbu metod respondentlar tomonidan muayyan fan sohasi yoki faoliyat (shu jumladan, kasbiy faoliyat) bo`yicha o`zlashtirilgan nazariy bilim va amaliy ko`nikma, malakalar darajasini aniqlashga xizmat qiladi.
• Bolalar ijodini o`rganish metodi. Mazkur metod o`quvchilarning muayyan yo`nalishlardagi layoqati, qobiliyati, shuningdek, ma’lum fan sohalari bo`yicha bilim, ko`nikma va malakalari darajasini aniqlash maqsadida qo`llaniladi. Uni qo`llashda o`quvchilarning ijodiy ishlari – kundaliklari, insholari, yozma ishlari, referatlari, hisobotlari muhim vosita bo`lib xizmat qiladi.
• Pedagogik tajriba (eksperiment – lotincha “sinab ko`rish”, “tajriba qilib ko`rish”) metodi. Pedagogik tajriba metodidan muammo yechimini topish imkoniyatlarini o`rganish, mavjud pedagogik sharoitlarning maqsadga erishishning kafolatlay olishi, ilgari surilayotgan tavsiyalarning amaliyotda o`z in’ikosiga ega bo`la olishi hamda samaradorligini aniqlash maqsadida foydalaniladi.
• Matematik-statistik metod tajriba-sinov ishlari, shuningdek, umumiy holda tadqiqotning samaradorlik darajasini aniqlash maqsadida qo`llaniladi, muammo holatini ifodalovchi ko`rsatkichlar maxsus matematik formulalar yordamida qayta tahlil etiladi.

Adabiyotlar:

• Adabiyotlar:
• Karimov I.A. Barkamol avlod – O`zbekiston taraqqiyotining poydevori. – Toshkent, Sharq nashriyot-matbaa kontserni, 1997.
• 2.Abu Nasr Forobiy. Fozil odamlar shahri. – Toshkent, Xalq merosi nashriyoti, 1993.
• 3. Munavvarov A.Q. Pedagogika. - Toshkent, O`qituvchi, 1996
• 4.Pedagogika. /V.V. Belorusova va I. N. Resheten tah. os. T., O`qituvchi. 1990
• 5.Xarlamov I. F. Pedagogika M., Vыsshaya shkola, 1990
• 6.Obщaya pedagogika/Pod. red. V. A. Slastenina. V.2ch. – M.: VLADOS, 2003