Qaraqalpaq tili imla qagiydalarinin


kent, shatnshqt, qashaw, ashiq, ashshi, qoshqar, basshi, qossht, qash



Yüklə 246,55 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə11/23
tarix23.12.2023
ölçüsü246,55 Kb.
#156782
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   23
Qaraqalpaq tili imla qagiydalarinin jiynagi (2016)

kent, shatnshqt, qashaw, ashiq, ashshi, qoshqar, basshi, qossht, qash,
timshf qurash, qulash, shay, skiynek, yashik, shyotka
t.b.
§36. Ch ch hiribi qabatlasqan 
tsh
scsinirt aytihwma uqsas bolgan 
Cmsiz dawissiz sesti bildiredi ham shet tillerden dzlestirilgen sbzlerde 
jaziladi: 
chek, chex, pochta

ocherk, chemodan, chempion, chekanka,
Chili
t.b.
Tiibir 
him
qosimtalardih imlasi
§37. Sdzdih tObiri 
n
sesine tamamlanip, o£an 
b
sesinen baslangan 
qosim ta yamasa s6z qosilganda 
n
sesi 
m
sesine alm asip aytilsa da
sdz tObiri saqlanip, 
n
hiribi jaziladi: 
ncnbay (nambay
emes), 
qanbadi
(qambadt
emes), 
minber (mimber
emes), 
janbadi (jambadi
emes), 
konbedi
(kdmbedi
emes), 
Qurbanbay (Qurbambay
emes), 
Sirsenbay (Sirsembay
emes), 
isenbedi (istmbedi emcs)
t.b.
Sonday-aq, sbzdirt a q in
n
sesine tam am lam p , ogan / sesinen 
baslangan qosim ta qosilsa, 
n
sesi / | a aylanip aytilsa da, jaziwda 
n
saqlamp jaziladi: 
janltq (ja ttiq t
mes), 
sanliq (saihq
emes), 
kunlikshi (kul-
likshi
emes), 
janlik (jillik
emesj t.b.
§38. Sdzdih aq m
n
sesine tamamlamp, o |a n
q, k, &, g
seslerinen 
baslangan qosimta qosilsa, 
n
sesi 
n
sesine aylamp aytiladi, biraq 
n
saqlam p jaziladi yort?(johqa
emes), 
minges (mihges emes), qongan
(qoh£an
emes), 
azangi (azah£t
emcs) t.b.
§39. Sdzlerdih aqin 5, 
z
seslerine pitken sdzlerge 
sh
sesinen baslangan 
qosim talar jalganganda 
s, z
sesleri 
sh
sesine aylam p aytilsa da, s6z 
tubirindegi 
s, z
hhripleri saqlamp jaziladi: 
basshi (bashshi
emes), 
qusshi
(quskshi
emesj, 
duzshi (dushsht
emcs), 
qosshi (qoshshi
emes) t.b.
Sonday-aq, sbzdiri a q in
z
sesine tam am lanip, o£an 
s
sesinen 
baslangan qosimta qosilsa, z sesi 
s
sesine aylanip aytiladi, biraq 
z
saqlamp 
jaziladi: 
jazxtn (jassin
emesj, 
qazsm (qassm
emes), 
azstn (assin
emesj, 
duisin (dussin
emes) t.b.
§40. S6zdiii aqiri 
q, k, p
dawissizlanna tamamlamp, o£an dawislidan 
baslangan qosmita jalganganda 
q
sesi £ sesinc, 
k
sesi 
g
scsine, 
p
scsi 
b
sesine bzgeredi h im so) bzgergen tOrindc jaziladi 
taraq-tara&t, quraq-
II
www.ziyouz.com kutubxonasi


quragi, ba/iq-balt&t> (alaq-talagi, kdrik-kdrigi, shdrek-shdregi, tik-tigis,
ek-egh, kitap-kiiahi, qap-qahi, sap-saht
t.b. Biraq, 
gdp, tip

shaq, huqiq,
shkaf, m if telegrqf s\ynqh
srt/Jcrgc sol qosuntalar jalgangan mcnen, tiibir 
sdzdirt aqm nda 6z*cris bolmaydi 
gtp-gdpi, tip-tlpi, shaq-shaqt, huqtq-
huqtqt, shkqf-shkqft, mif-mifl, telegrqf-telegrqft
t b.
$41. Aqin />dnwis-ip,
- ip
qosmitasi jnljnnjlnmln 
p
scsl 
w
scslnc nlnmsip nytiladi hrtm sol almnsqan 
turindc ja/ilndi: 
tup-tawip, sep \ewtp, ttp tewipt fap-jawtp, kep-kewip
t.b.
$42. A yinm trtbir art/lcrgc in ih tn (nljnwi inljtiinjlnrnln 
i, i
qisiq 
dnwislilan tftsirilip jn/ilmlt: 
xahq-xatqi, Mrlk M rkl, kM k-kdrki, erin-
erni

onn-orni, qartn-qarttt, aw tt-ttw u, murtn murnt, moytn-moynt,
qoytn-qoym
t.b. Al geyparn 
awil, Juhn, quhn, ktvim, erik, huytm, sherik,
tilik
siyaqli srt/lergc jnlgansa, Iftblr sft/ihrt Rortgi hiiwinmdagi dawtsli 
hdriplcr tftsirilmcy jnziladi 
awth

/uhnt, qnhnt, kiyiml, erigi, buytmt,
sherigi, tiligi
t.b.
§43. Aqtn birdcy cki (h w m i/Jn pllkcn rt/.lcstlrmc sdzlergc qosimta 
qosilsa, bul dawtsst/. hrtrlplcnhrt bhcwl tftstrllip jaziladi: 
metall-metah,
metaldan, metallar; klass-klast, klastan, klassn; kilogramm-kilogramt,
kilogramtap, kihgramnan
t.b.
§44. A qtn 
kt, ng, nk, hk, mn, td , st, rk, sk
siyaqh qabatlasqan 
dawissizlarga tamamlangan sbzierge qosimtalar tikkeiey jalgana beredi: 
bank-bankke, gimn-gimnnin, poezd-poezdda, tekst-tekstten, park-parkke
rcrtk-rertkleri, Minsk-Minskke 

Yüklə 246,55 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   23




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə