Qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish instituti

Kredit manbai quyidagilardan tashkil topadi: 
1. Korxonalarning ish haqi berilgunucha tovar realizatsiyasi bilan bog’liq
vaqtincha bo’sh turgan pul mablag’lari. 
2. 
Asosiy kapitalni (asosiy fondni) tiklash uchun
ajratilgan amortizatsiya ajratmalari. 
3. 
Korxonalarning texnik darajasi bilan bog’liq kengaytirilgan takror ishlab 
chiqarishning ma’lum hajmi sharoitida jamg’arilgan mablag’lar. 
4. 
Aholi ayrim qismining pul jamg’armalari. 
5. 
Kelgusi ishlab chiqarish jarayonigacha bo’lgan davrda vaqtincha bo’sh 
turgan aylanma mablag’larning bir qismi sifatidagi korxona pul resurlari. 
6. 
Davlatning jamg’arilgan pul resurslari. 
7. 
Chet mamlakat davlat va boshqa sub’yektlarining pul resurslari va 
xokazolar. 
Kredit berishda ma’lum qoida - tamoyillarga amal qilinadi. 
Chunonchi, avvalo
kredit, albatta o’z egasiga qaytarilishi shart. 
Ikkinchidan,
kredit ma’lum bir maqsad uchun beriladi. 
Uchinchidan,
kredit moddiy boylik bilan foiz ko’rinishida
boyitilgan bo’ladi. 
Turtinchidan,
kredit ma’lum muddatga beriladi. 

---

434 
2. 
Kreditning tuzilishi, vazifalari. Ssuda protsenti: mohiyati, omillari.
Bozor iqtisodiyotida kreditning turli shakllari mavjud bo’lib, asosan, ikki shakldagi 
kredit muhim o’rin tutadi. Bank krediti va tijorat krediti. Bank krediti banklar, yirik pul 
egalari, maxsus kredit tashkilotlari tomonidan pul shaklida qarz so’rovchilarga beriladi. 
Qarz so’rovchi sifatida tadbirkor, davlat va boshqalar bo’lishi mumkin. 
Bank krediti - ob’yekti pul kapitalidir.
Bank krediti o’zining muddati, maqsadli 
berilishi va boshqa qoida imtiyozlari asosida tijorat kreditidan farq qiladi. Bank krediti 
kapital jamg’arish, aholi va firmalar pul mablag’larini kapitalga aylantirish kabi bir 
qator vazifalarni bajaradi. 
Tijorat krediti
- bir korxonaning ikkinchi korxonaga sotilgan tovar uchun 
muddati kechiktirilgan to’lov ko’rinishida amalga oshadi. Tijorat kreditining muhim 
vositasi vekseldir. Tijorat kreditining maqsadi tovarlar savdo - sotigini tezlashtirish 
asosida ulardan keladigan foydani o’zlashtirishdir. Tovar bahosiga va veksel summasiga 
o’rnatilayotgan foiz har doim bank foizidan kam bo’ladi. Bozor iqtisodiyotining 
taraqqiysi ko’p mamlakatlarda bank va tijorat kreditlarining bir-birlariga qo’shilib 
ketayotganligini ko’rsatmoqda. 
Hozirgi paytda ko’p mamlakatlarda