Qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish instituti

 
 
 
 
 
2-ilova. 
Talabning turkumlanishi.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
3-ilova. 
Narx va sotib olinadigan tovar miqdori o’rtasidagi bog’liqlik 
 
Bir kg un narxi (so’m) 
1 oy davomida unga bo’lgan 
yakka talab miqdori (kg) 
1 oy davomida unga bo’lgan 
bozor talabi miqdori (tn) 
350 
300 
250 
200 
10 
20 
30 
50 
1,0 
2,0 
3,0 
5,0 
Talabning turkumlanishi 
Ta’sir qilish 
omillariga ko’ra 
Qondirilish darajasiga 
ko’ra 
Ob’ektiga ko’ra 
Ish 
lab 
chiqa
-rish 
omil-
lari 
ga 
talab 
Iste’-
mol 
buyum-
lariga 
talab 
H
aq
iq
iy
t
alab
Q
o
n
d
ir
il
g
an
t
al
ab
Q
o
n
d
ir
il
ma
g
an
ta
la
b
Ekzoge
n
(tashqi
omillar 
ta’si- 
ridagi)
talab 
Endoge
n
(ichki
omillar 
ta’si- 
ridagi)
talab 
Yashirin 
talab 
Jоriy 
tаlаb 
Xаrакаt-
chan 
talab 
Тo’plаn 
gаn 
tаlab 

---

73 
150 
60 
6,0 
 
 
 
 
 
 
 
 
Talab egri chizig’i 
so’m 
350 
300 
250 
200 
150 
100 
50 
0 
P
D
D
1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 Q, 
tonna 
 
4-ilova. 
Taklif tushunchasi. Taklif miqdoriga ta’sir qiluvchi omillar.
Narx va taklif miqdori o’rtasidagi bog’liqlik. 
 
 
 
 
Taklif hajmi
- muayyan vaqt oralig’ida ma’lum narxda sotishga taklif etilgan 
tovarlar miqdori.
Taklif qonuni
- har qanday bozorda, istalgan vaqtda boshqa teng sharoitlarda 
tovar narxi va unga taklif hajmi orasida to’g’ridan-to’g’ri bog’liqlik. 
Taklif
– ma’lum vaqt oralig’idagi narxlarning muayyan darajasida ishlab 
chiqaruvchi yoki sotuvchilar tomonidan ma’lum turdagi tovar va xizmatlarning 
bozorga chiqarilgan miqdori. 

---

74 
 
5-ilova. 
 
1 kg un narxi (so’m) 
1 oy davomida unning yakka 
taklifi miqdori (kg) 
1 oy davomida unning 
bozor taklifi miqdori (tn) 
Taklif egri chizig’i – Q
s 
ning P ga to’g’ridan-to’g’ri bog’liqligining grafik 
ko’rinishi. 
U ijobiy og’ish burchagiga ega va SS bilan belgilanadi. 
Taklif egri chizig’i ishlab chiqaruvchilarning joriy vaqtda turli narxlarda 
qancha miqdorda mahsulot sotishga tayyor ekanliklarini ko’rsatadi.
Tovarning narx o’zgarishidan tashqari boshqa barcha omillari 
“narxga bog’liq 
bo’lmagan”
omillar deb ataladi. 
Bu SS taklif chizig’ida bir nuqtadan ikkinchisiga o’zgarishini emas, balki taklif 
egri chizig’ining o’zining o’zgarishini bildiradi. 
- agar taklif ortsa, egri SS taklif chizig’i o’ngga (pastga), agar taklif kamaysa, 
chapga (yuqoriga) o’zgaradi. 
Sqf (P,Pr,kK,T,N,B)