141
Karbohidrogenlər, o cümlədən
benz(a)pirenlər
Ağciyər, bronx, plevra xərçəngi xəstəliklərinin artması
Neft-kimya sənayesi
Hidrogen-sulfid
və
karbohidrogenlər, kükürd qazı,
sulfat turşusu, karbon oksidi,
ammonyak, fenol, benzol, sinte-tik
yağlı turşular, olefinlər, izopropro-
fil-benzol,
aseton,
parafinlər,
spirtlər
Qişalı gənzikin (burun-udlağın), tənəffüs orqanlarının, mərkəzi əsəb
sisteminin (yüksək yorğunluq, diqqətsizlik) zədələnməsi. Ağciyər,
bronx, plevra xərçənginin çoxalması
Qeyri-üzvi kimya müəssisələri
Kükürd-anhidridi
Uşaqlarda angina, yuxarı tənəffüs yollarının, görmə orqanlarının,
həzm traktının xəstəliklərinin artması
Hidrogen-sulfid
Qanın morfoloji tərkibində dəyişiklik
Karbon-sulfid
Raspirator xəstəlikləri
Karbohidrogenlər, o cümlədən
benz(a)piren
Xərçəng xəstəliyinin çoxalması
Fenol, aldehidlər və üzvi turşular
Bronxların titrəyən epiteliyasının korlanması, selikayrılmanın
azalması nəticəsində konserogenlərin nəfəs orqanlarının daxil
olmasına şərait yaranır
Həlledicilər
Mədəaltı vəzi sahəsində, ağciyər, qaraciyər, böyrəklərdə iltihab
prosesləri. Ürək, ağciyərdə kəskin və xroniki xəstəliklər. Allergiya
xəstəlikləri
Mineral gübrələr istehsalı müəssisələri
Kükürd oksidləri (kükürd anhidridi,
sulfat turşusunun aerozolları)
hidrogen-flüorid
və
flüor
birləşmələri, ammonium, azot
oksidləri, super-fosfat və apatitin
tozları, fosfor anhidridi və fosfor
birləşmələri.
fosfat
turşusu,
ammonium selitrasının aerozolları,
karbon oksidləri, nitrat turşusu
Dəridə güclü çətin sağalan yanıq, dərinin spesifik zədələnməsi.
Raspirator xəstəlikləri
Sulfat turşusu istehsalı müəssisələri
Sulfat turşusunun aerozolları,
sulfid anhidridi, sulfat turşusunun
duzları
Yuxarı nəfəs yollarının, gözün selikli qişasının qıcıqlanması, görmə
qabiliyyətinin dəyişməsi, ağciyərin xroniki xəstəliyindən və astma
tutmasının tezləşməsindən ölüm hallarının artması. Toksiki duman
dövründə – kütləvi zəhərlənmə nəfəs almanın kəskin pozulması ilə
müşayiət olunur
Nitrat turşusu istehsalı müəssisələri
Azot oksidi, ammonyak, karbon
oksidi
Uşaqlarda və 60 yaşdan çox olan adamlarda qanda
methemoqlobinin səviyyəsinin armtası
Ammonyak istehsalı müəssisələri
Ammonyak, karbon oksidi
Xroniki təsir zamanı – yuxarı tənəffüs yollarının katarının, konyuktiv
xəstəliklərinin artması, infeksion xəstəliklərə qarşı müqavimətin
azalması. Mərkəzi əsəb sisteminə təsir. Kəskin zəhərlənmə
Xlor istehsalı
Sərbəst xlor və onun birləşmələri
İybilmə duyğusuna və gözün işıq hissiyyatına mənfi təsiri,
nəfəsalma (tənəffüs) ritminin pozulması
Süni kauçuk istehalı müəssisələri
Mürəkkəb
kimyəvi
tərkib
tullantıları – xlorvinil, vinil-xlorid,
Xərçəng xəstəliklərinin çoxalması
142
dixloretan,
metilmetakrilat,
metanol,
aseton-sianhidrid,
metakril turşusu, sulfid-anhidridi,
fosgen, xlorbenzol, kapropaktam
və s. ələvə məhsullar: dimerlər,
trimerlər, oliqomerlər
Sintetik lif, qatran, plastik kütlə istehsalı müəssisələri
Mürəkkəb
kimyəvi
tərkib
tullantıları: xlorvinil, dixloretan,
metilmetakrilat, metanol, aseton-
sinanhid,
metakril
turşusu,
polixlorvinilfosgen, xlor, benzol,
hidrogen-xlorid, kadmium, toz,
sikloheksan
Ürəyin tac xəstəliklərindən ölüm hallarının çoxalması. Qrip və
pnevmaniya xəstəliklərinin artması. Tənəffüs orqanları, qulaq,
boğaz, burun, kəskin konyuktiv, xəstəliklərinin çoxalması. Əsəb
sisteminin zədələnməsi, baş gicəllənməsi, yuxusuzluq, yorğunluqla
müşayiət olunur. Qaraciyər (angiosarkoma), ağciyər, düz
bağırsaqda xərçəng xəstəliklərinin artması
Pestisid istehsalı müəssisələri
Civənin buxarı, arsen, fosgen,
sianid
turşusu,
kadmium,
qurğuşun, selen, xlor, benzol,
karbofos, metafos, xlorbenzol
Yuxarı tənəffüs yollarının – xroniki tonzillit, faringit, rinit, burunun
selikli qişasının, ağızın heperemiyası, burunun selikli qişasının,
ağızın, udlağın şişməsi, yuxarı selikli nəfəs yollarında şiş. Tənəffüs
yolları orqanları, ağciyər, limfa sistemində xərçəng
Antibiotik istehsalı müəssisələri
Penisillin,
streptomisin,
butil-
asetat, butil spirti, fermentasiya
qaz-ları, qida mühitinin buxarı,
kseroform, fenol, qalen və
sulfamid preparat-ları, civə buxarı
və
s.-nin
əsas
və
əlavə
məhsullarının aerozolları
Allergiya xəstəlikləri, xroniki ranitlər, bronxitlər, konyuktivitlər,
yuxarı nəfəs yollarının zədələnməsi
Sement istehsalı müəssisələri
Tərkibində silisium oksidi, kalsium,
maqnezium, dəmir, arsen, civə,
qurğuşun, ftor və ftor birləşmələri
olan toz
Tənəffüs (nəfəs), həzm orqanları, boğaz, burun, qulaq, selikli göz
orqanları xəstəliklərinin artması, mədənin selikli qişasının sekresiya
funksiyasının dəiyşməsi qastrit və yaranın əmələ gəlməsinə səbəb
olur. Dəri xəstəlikləri. Pnevmokonioz, asbestoz, bronxit. Ağciyərin
xərçəngi və ondan ölüm hallarının çoxalması
Azbest və azbosement istehsalı müəssisələri
Tərkibində azbest lifi olan azbest
tozu
Pnevmokomoz (azbestoz), ağciyər xərçəngi və döş toxumasının,
ağciyərin, bronxların, plevrin, qarının, qida borusunun, mədənin,
yoğun bağırsağın, düz bağırsağın, yumurtalığın və digər hissələrin
mezotelimi. Ağciyərin fibrozu və plevrin əhənglənməsi
Maqnezit və gips istehsalı müəssisələri
Mannozit tozu, SiO
2
, gips tozu
Uşaqların sağlamlığının pisləşməsi
Asfalt istehsalı müəssisələri
Tərkibində benz(a)piren bitum
buxarı, sulfid qazları olan toz,
qurum
Xərçəng xəstəlikləri
Əhəng istehsalı müəssisələri
Toz, benz(a)piren
Yuxarı nəfəs yollarının, göz xəstəlikləri, pnevmokonioz (silikoz),
xərçəng
Şüşə izolyasiya lifləri və mineral pambıq istehsalı müəssisələri
Nazik dispers şüşə tozu, fenollar,
for-maldehidlər, karbo-hidrogenlər Dəri və reaspirator xəstəlikləri
Toxucu müəssisələri
Pambıq tozu
Raspirator xəstəlikləri (bronxit), pnevmokonioz (bisinoz)
Avtomobil nəqliyyatı
Dostları ilə paylaş: |