360
O‘ljas Sulaymonovning badiiy asarlarida qozoqlarning o‘ziga
xos turmush tarzi, o‘y-fikrlari, his-tuyg‘ulari aks ettirilsa, ilmiy asarlari
-
da turkiy xalqlarning dunyo madaniyati taraqqiyotidagi ulkan o‘rni tari-
xiy dalillar asosida yorqin ko‘rsatib berilgan. O‘. Sulaymonov „Az i Ya“
asarida, yevropaparastlar aytganlariday, turkiylar yovvoyi va madani-
yatsiz qavm emas, balki dunyoning eng qadimiy madaniyatli millatlari-
dan ekanligini asosladi.
O‘. Sulaymonov „Qoyilmisan insonga, zamin“ deb ataluvchi
dostoni bilan dunyoga mashhur bo‘ldi. Inson imkoniyatlari
va irodasi-
ga bitilgan madhiya bo‘lgan mazkur
asarda koinotni zabt etib,
dunyo
tarixida yangi bosqichni boshlab bergan inson haqidagi mushoha-
dalar g‘oyat ta’sirchan ifodalanadi. Shoir she’riyatidagi qahramonlar
— g‘ururli, o‘z qadrini biladigan, ayni vaqtda, o‘zganing ham qadri-
ga yetadigan shaxslar. Ular fe’li keng, tanti, falsafiy mushohadalarga
moyil, chapani va jo‘mard kishilar sifatida tasvirlangan. Ularda turkiy
qavmlarning tarixiy o‘tmishi ta’sirli lavhalarda o‘z aksini topgan.
ARG‘UMOq
(Azim Suyun tarjimasi)
Yilqisi bilan mashhur,
Qadim qipchoq yerida
Oqib
boradi uyur,
Kuygan o‘tlar selida.
Tomirimda qaynar qon,
Tulporidan saylab ber.
Yeldiray misli bo‘ron
Ostin-ustin bo‘lsin yer.
Yellar alanga olsin
Arg‘umoqning qonida.
Qiyoq, alaflar qolsin
Tuyoqlar to‘zonida.