Reja: Tekislikda harakat klassifikatsiyasi



Yüklə 146,45 Kb.
səhifə2/2
tarix14.02.2023
ölçüsü146,45 Kb.
#100779
1   2
1-mavzu.

ρ(O,M)=ρ(O,M’’), .
Demak almashtirish tekislikda O nuqta atrofida 2? burchakka burishdan iborat.
Aksincha tekislikda O nuqta atrofida α burchakka burish bo’lsin. O nuqta orqali shunday ikki d1, d2 to’g’ri chiziqni o’tkazamizki, ular orasidagi burchak bo’lsin. Tekislikni avval d1 to’g’ri chiziqqa nisbatan, so’ngra d2 to’g’ri chiziqqa nisbatan simmetrik almashtirishga duch keltiramiz. Teoremaning birinchi qismiga ko’ra bu o’qli simmetriyalarning ko’paytmasi almashtirish tekislikda O nuqta atrofida burchakka burish bo’ladi, bundan = .
2- teorema. Agar ikkita o’qli simmetriyaning o’qlari d1, d2 parallel bo’lsa, u holda ularning ko’paytmasi uzunligi 2ρ(d1, d2 ) bo’lgan va bu o’qlarga perpendikulyar vektor qadar parallel ko’chirishdir va aksincha tekislikni vektor qadar parallel ko’chirish , o’qlari parallel va o’qlari orasidagi masofa bo’lgan ikkita o’qli simmetriya ko’paytmasiga ajraladi.
Isbot. d1//d2 to’g’ri chiziqlar tekisligida ixtiyoriy M nuqta olamiz. Tekislikda avval d1 to’g’ri chiziqqa nisbatan, so’ngra d2 to’g’ri chiziqqa nisbatan simmetrik almashtirishni bajaraylik.

bo’lsin (66-chizma). Natijaviy almashtirish M nuqtani M’’nuqtaga o’tkazadi.
O’qli simmetriya ta’rifiga ko’ra ρ(O1,M)=ρ(O1,M’), ρ(O2,M’)=ρ(O2,M’’). Bu yerda M1 nuqta MM’ kesmaning, O2 nuqta esa M’M’’ kesmaning o’rtasi:


ρ(M,M”)=ρ(M,O2)+ρ(O2,O1)+ρ(O1,M’’)=ρ(O1,M’)+ρ(O1,O2)+ρ(M’,O2)=2ρ(O1,O2) (30.1)
M nuqta d1, d2 to’g’ri chiziqlar bilan chegaralangan polosaga tegishli bo’lganda ham (30.1) tenglikning bajarilishiga ishonch hosil qilish mumkin.(67-chizma).
(30.1) dan ko’rinib turibdiki, tekislikda almashtirish uni 2ρ(O1,O2) uzunlikdagi vektor qadar parallel ko’chirishdan iborat.
Aksincha, tekislikda vektor qadar parallel ko’chirish bo’lsin. Tekislikda shunday N1,N2 nuqtalarni olamizki, bo’lsin. N1,N2 nuqtalar orqali N1N2 to’g’ri chiziqqa perpendikulyar d1, d2 to’g’ri chiziqlarni o’tkazamiz (67-chizma). U holda d1//d2 va bo’ladi, ni bajarsak , teoremaning birinchi qismiga ko’ra almashtirish tekislikda vektor yo’nalishida masofa qadar parallel ko’chirish bo’ladi. Demak, = .
Yüklə 146,45 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə