S. F. Abdirasilov

hamda
tabiat bilan uygimlikda boiishi
lozim. Bu unga yanada ulug‘vorlik va ta’sirchanlik baxsh etadi.
Monumental haykaltaroshlik asarlariga mos boigan xususiyatlardan biri
bu tasvirlanayotgan qahramonlami koiarinki ruhda tasvirlashdir.
Monumental haykaltaroshlik asarlari ochiq joyda turishi uchun
moijallanadi va katta-katta yaxlit shakllardan keng foydalaniladi. Odam
yuzidagi mayda boiaklar, kiyimdagi nozik buklanishlar va undagi
mayda boiaklar koi'satilmaydi.
Toshkent shahridagi sohibqiron Amir Temur, Alisher Navoiy
haykallari shu turga mansub.
Istirohat bogiari, xiyobonlar, ko‘chalar, shuningdek, me’morchilik
binolarining devorlarini bezash uchun ishlatiladigan haykallaming
hamma turlari dekorativ haykaltaroshlik san’atiga kiradi. Dekorativ
haykaltaroshlik asarlarida 
obrazlar biroz hajviy tarzda talqin etilib
bo‘rttiriladi. Haykaltaroshlikning bu turida turli hayvon va qushlar
shakli keng ishiatiladi.
Binolarning devoriga ishlanadigan turli bo‘rtma tasvirlar, amaliy
san’at buyumlarining yuzasiga ishlangan tasvirlar ham dekorativ
haykaltaroshlikka kiradi. Turli faworalar, panjaralar, badiiy darvozalar
ham dekorativ haykaltaroshlik namunalari sifatida qaraladi. Chinnidan
yasalgan turii haykalchalar, loydan ishlangan o‘yinchoqlar ham shu
haykaltaroshlikning ko‘rinishi hisoblanadi. 0 ‘zbekistonda dekorativ
76
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

haykaltaroshlik sohasida rassomlardan U.Jo‘raqulov, X.Rahimboyeva,
A.Hoshimov va boshqalar barakali ijod qilmoqdalar.
Dastgohli haykaltaroshlikka o‘zida mustaqil mazmunni anglata-
tligan san’atning boshqa turlariga tobe bo'lmagan asarlar kiradi. Bunday