Kənd təsərrüfatı mütəxəssisləri
təsvirlətdə zəmilərdə,
tarlalarda olan məhsulların vəziyyətinə nəzarət edir, əkilmiş
bitkilərə lazım olan gübrə, suvarma, kimyəvi herbesidlərlə
emal
müddətlərini
təyin
edirlər.
Kənd
təsərrüfatı
ziyanvericilərinə qarşı mübarizə üsullarını seçir, əkin üçün
faydalı sahələrin xəritələrini təşkil edirlər.
20
Meşə təsərrüfatı işçiləri
alınmış təsvirlərə görə meşə,
dağ və göl zonalarında ağac ehtiyatlarının miqdarını, onların
sağlamlıq vəziyyətini təyin edir və yeni ağac əkilmə ərazilərini
müəyyənləşdirirlər.
Gətirilmiş misallardan aydın olur ki, kosmik peyklərin
və təyyarələrin ölçü sistemlərindən alınan məlumatlar çox
güclü olub, elm və texnikanın müxtəlif sahələrində geniş
istifadə olunur.
Qeyd etməliyik ki, informasiyanın ikinci emal
mərhələsində də ümumiləşmiş, yəni bütün ixtisas sahələrinə aid
olan emal prosesləri aparılır. Bu proseslərə konturların
çıxarılması, təsvirin təzadlığının dəyişdirilməsi, monoxromatik
təsvirlərin yaradılması və sair əməliyyatları misal göstərmək
olar.
Peyk və təyyarələrdən alınan məlumatların iqtisadi
səmərəliliyi ondan ibarətdir ki, neft, qaz və başqa faydalı
qazıntıların axtarışlarına sərf olunan müddəti nəzərə almadan
ümumi xərclərin dəyəri 10% azalır. Amerika mütəxəssislərinin
“Landsat” süni peyk proqramının nəticələrinə görə kənd
təsərrüfatı sahələrinin tanınma faizi 95% təşkil edir. Bu
məsələyə sərf edilən əmək və iqtisadi xərclər isə 8 – 10%
azalır. Kosmik informasiya sistemləri vasitəsiylə Yerin təbii
sərvətlərinin öyrənilməsi, ətraf mühitin mühafizəsi çox sahəli
elm olduğundan böyük xərclər tələb edir. Bununla belə, kosmik
peyk informasiyasının elm və texnikanın, rabitə sistemlərinin,
hidrometeorologiyanın, kənd təsərrüfatının müxtəlif sahələrinin
tələbatını ödəməsi, bir daha onun iqtisadi səmərəliliyini təsdiq
edir. Amerika və Rusiya iqtisadçılarının apardığı texniki-
iqtisadi təhlilə görə müxtəlif ölkələr, kosmik tədqiqatlara hər il
140 – 200 mlrd. dollar sərf edirlər. İqtisadi ekspertlərin
təhlilinə görə kosmik tədqiqatlara sərf edilən xərclər, tamamilə
8 – 10 il ərzində artıqlamasıyla ödənilir.
|
