Seminar mashg`ulotlari uchun uslubiy ko`rsatma

xulosalar
Bugungi kunda oila psixologiyasi va unga aloqador fanlarda ota-onalik, shu jumladan, otalikning tabiati va genezisi haqida turli xil qarashlar mavjud. Bir tomondan, ko'plab tadqiqotchilar - nazariyotchilar va amaliyotchilar - hali ham bolaning aqliy rivojlanishi jarayonida barcha otalarga xos bo'lgan ma'lum funktsiyalarni belgilash mumkinligiga ishonishadi. Bu tadqiqotlar asosan korrelyativ xarakterga ega bo'lib, otalik munosabati xususiyatlari va bolaning shaxsiyatining u yoki bu xususiyatlari o'rtasidagi statistik jihatdan muhim munosabatlarni aniqlashga asoslanadi. Shu bilan birga, boshqa ko'plab omillar ko'pincha kam baholanadi yoki e'tiborga olinmaydi, ular to'g'ridan-to'g'ri yoki bilvosita turli xil tuzilishga va ota-ona munosabatiga ega bo'lgan oilalarda bolaning rivojlanishiga ta'sir qilishi mumkin. Masalan, oilada otaning yo'qligi ko'pincha bolaning shaxsiyatining muayyan xususiyatlari bilan bevosita bog'liq.
Boshqa tomondan, tarbiya psixologiyasida boshqacha yondashuv tendentsiya kasb etmoqda. Uning vakillari turli xil oila a'zolari o'rtasidagi munosabatlarning barcha turlarini oddiy sxemalarga qisqartirmaydilar. Bolaning jinsi va ota-onalari soniga bevosita bog'liq bo'lmagan bir qator omillar hisobga olinadi. To'liq bo'lmagan oilalar farzandlari ilgari faqat bitta ota-ona tomonidan tarbiyalangan barcha bolalarga tegishli bo'lgan qiyinchiliklarni boshdan kechirishlari shart emasligi haqida dalillar mavjud. Bu erda "ota-onaning qiyofasi" kabi omil mavjud bo'lib, u yo'q ota-onani qoplaydi va shunga mos ravishda bolada muayyan psixologik muammolar xavfini kamaytiradi.
Oila dinamikasining tizimli ko'rinishi tarqalmoqda, uning doirasida oilaning har qanday ikki a'zosi - ota va bola, ona va bola, bolaning otasi va onasi va boshqalar o'rtasidagi har qanday munosabatlar mavjud. - oila ichidagi va tashqi-oilaviy munosabatlar va aloqalarning kengroq kontekstida ko'rib chiqiladi.
Oila psixologiyasida ota-ona tarbiyasining mohiyatini tushunishga ilgari keng tarqalgan biologik yondashuvdan farqli ravishda, madaniy-tarixiy yondashuv ma'qullangan bo'lib, uning doirasida ota-onalik - ham onalik, ham otalik - tarix davomida ijtimoiy shartli va o'zgaruvchan hodisa sifatida qaraladi.
Shu bilan birga, ota-onalar shaxsining individual xususiyatlarini o'rganishga katta e'tibor beriladi - otalik va onalik motivatsiyasi, ota-onalarning ehtiyojlari va qadriyat munosabatlari.
Allbest.ru saytida e'lon qilingan