SeyidovV. M., Kerimova K. Geof sullary ve interpretasiya pdf

Mikroyan karotajı

Qeyd etdiyimiz kimi mikrokarotajla kiçik layların sar- hadlari daqiq tayin edilir, lakin onların xüsusi müqavimatinin tayin edilmasina bu zondun tadqiqat radiusu imkan vermir. Kollektorlar bircins olmayıb coxsaylı laycıqlardan taşkil olun- duqlarından onlarin xüsusi müqavimatinin tayini çox böyük maraq kasb edir. Bu maqsadla da mikroyan karotajından istifa- da edilir. Mikroyan karotajının quruluşu va iş prinsipi aşağı- dakı kimidir: bir-birindan tacrid edilmiş (izola edilmiş) elek- rodlar rezin başmaq üzarinda yerlaşdirilir (şakil 5.18).

Bu elaktrodların iş prinsipi yan karotajının iş prinsipi ila eynidir, ancaq ölçülarina göra bir-birindan farqlanirlar. Mikro- yan karotajında istifada edilan elektrodlar halqavari olur. Mik- royan karotajına hatta 20 mm-lik qalınlığa malik “gil qazma- ğı”da tasir eda bilmir. Bu karotojda kiçik qalınlıqlı laylın xüsusi müqavimatindan başqa mikro kavemomer ayrisida qeyd edilir ki, bu da quyu oxu boyu diametrin laylar qarşısında da- yişmasmini tam daqiq tayin etmaya imkan verir.
a

b c
Şakil 5.18. İki elektrodlu (a), üç elektrodlu (b), dörd elektrodlu (c) mikroyan karotajı

Mikroyan karotajının malumatlarının interpretasiyası aşağıdakl ardıcıllıqla yerina yetirilir:

1. 
   İnterpretasiya obyekti tayin edilir. Layın sarhaddi müayyanlaşdirilir - bu xüsusi müqavimat ayrisinin ayilma nöq- tasina göra digar üsullardan istifada edarak tayin edilir.
   
2. 
   Seçilmiş interval qarşısında farz olunan xüsusi müqa- vimatlarin (FXM) qiymati diaqramdan götürülür.
   
3. 
   Araliq layların qalınlığının mikrokavemomcrin diaq- ramından istifada edarak aşağıdaki düsturla tayin edilir:
   

h , —— (d, — dj )/ 2 (5.18)
Burada, d - baltanın diametri, d -quyunun diametri.

4. 
   Yuma mahlulunun xüsusi müqavimat ( p „) tayin
   

edilir.
Onun qiymatina va temperatura göra paletkadan istifada
edarak gil qazmağının xüsusi müqavimat tayin edilir. Gil qazmağının kiçik qiymatinda (10 mm-dan kiçik) xüsusi müqa-
v^{imatin qiymati aralıq layların xüsusi müqavimatina barabar} götü^{rülür. Böyük qalınlıqda isa aralıq layların xüsusi} mü^{qavimat aşağıdakı düsturla tayin edilir:}


(5.19)

Burada, yg , -gil qazmagının xüsusi müqavimati, p -gil mahlulunun xüsusi müqavimati, h, -gil mahlulunun qalınlığı (el^{ektrodla quyu divarı arasında yerlaşan gil mahlulunun), h -}

gİl qazmağının qalınlıgı.

5. 
   Xüsusi seçilmiş paletka asasında quyu atrafı sahanin xüsusi müqavimati tayin edilir.
   

7.