Sh. Sh. Shodmonov

Trast 
— bu mijozlarning kapitallarini boshqarish bo'yicha operatsiya- 
larni bildiradi.
Kredit berish bir qator 
tamoyillarga 
asoslanadi.
Bular quyidagilar: ssuda berishning maqsadli tavsifi, kreditning 
rasmiylashtirilgan muddatda qaytarilishi, ssudaning moddiy ta’minlan- 
ganligi va to‘lovliligi.
Qarzga berilgan ssudaning albatta qaytarilib berilishi, undan foyda- 
lanilganlik uchun olingan foydadan ssuda foizini to‘lash zarurati korxo- 
nalarni xo‘jalik yuritishning eng samarali usullarini izlab topishga 
undaydi.
Qarz (ssuda)ga berilgan pul hisobiga olinadigan daromad foiz yoki 
foizli daromad deyiladi. Shu daromad (foiz)ning qarzga berilgan pul 
summasiga nisbatining foizda ifodalanish 
foiz stavkasi
yoki 
foiz normasini
tashkil qiladi:
“
ssuda
bunda:
r’ —
foiz normasi;
r
— foiz summasi;
К ssuda
qarzga berilgan pul (kapital) summasi.
Agar 100 ming so'm yiliga 20 ming ssuda foizi to'lash sharti bilan 
qarzga berilgan bo‘lsa, ssuda foizi normasi 20% ni tashkil qiladi.
7.3. Bank tizimi. Markaziy va tijorat banklar,
ularning vazifalari va bank islohotlari
Bozor iqtisodiyoti sharoitida pul muomalasini ta’minlashda banklar 
muhim rol o'ynaydi. 
Banklar
pul mablag'larini to'plash, joylashtirish 
va ularning harakatini tartibga solish bilan shug‘ullanuvchi iqtisodiy 
muassasadir.
Banklar faoliyatining asosiy tomonlaridan biri kredit munosabatlariga 
xizmat qilish bo‘lib, ular kredit muassasalarining asosini tashkil qiladi. 
Banklar tizimi, odatda, ikki, bosqichli bo‘lib, o‘z ichiga 
markaziy
/
106

---