Excel →Nisbiychastotalarturganustunniajratibolib→ Вставка→Диаграммы→График → График с маркерами buyruqlaridan
foydalanamiz:
7) Variatsion qator gistogrammasi:
Buning uchun variatsion qatordagi nisbiy chastotalar ustunidagi sonlarni oraliqlar uzunliklariga boʻlish natijasida hosil boʻlgan sonlarni ajratib olib,
Excel →Вставка →Диаграммы →Гистограмма →Гистограмма с накоплением buyruqlaridan foydalanamiz:
Natijada hosil boʻlgan gistogrammadagi toʻrtburchaklar yuzalari yigʻindisi 1 ga teng boʻladi. Bu esa variatsion qator gistogrammasi oʻrganilayotgan tasodifiy miqdor
zichlik funksiyasining taqribiy ifodasi ekanligidan dalolat beradi. (Esingizda boʻlsa, tasodifiy miqdor [a,b] da berilgan boʻlsa, zichlik funksiyadan ushbu oraliq boʻyicha olingan integral 1 ga teng edi)
8) Emperik taqsimot funksiyani aninqlash uchun yordamchi jadvalda topilgan yigʻma chastotalardan foydalanamiz:
0, аgar х x bolsa
1
n
0,
1 2
1 , аgar х х x bolsa 0.009
n 0.096 0.217
Fn (x) n n , аgar x2 x x3 bolsa = 0.328 .......... .......... .......... .......... .......... .......... 0.632
n
n
0.739
k 1 k
1 ... k 1 , аgar х x x bolsa 0.864
n n 0.927 1, аgar х хk bolsa {1.000
𝑥<82 31.5≤𝑥<88 44.5≤𝑥<94 57.5≤𝑥<100 70.5≤𝑥<10683.5≤𝑥<112
96.5≤𝑥<118 109.5≤𝑥<124 122.5≤𝑥<130 135.5≤𝑥<136 𝑥≥160
9) Emperik taqsimotfunksiya grafiginichizishuchun, yigʻma chastotalar ustunidagi ajratib koʻrsatilgan sonlar massivi uchun gistogramma chizishda qilingan ishlar ketma-ketligini amalga oshirsak boʻladi:
10) Tanlanma oʻrta qiymat - 𝑥ni hisoblaymiz:
Tanlanma oʻrta qiymatni qoʻlda hisoblashni soddalashtiradigan quyidagicha formuladan hisoblaganimiz maqsadga muvofiq, bunda k- varianta 𝑥 𝑖 larning oʻzgarish qadami, c-umuman olganda ixtiyoriy son, lekin eng koʻp qatnashgan 𝑥 𝑖ga teng deb olinsa hisoblashlar soddalashadi: k=6; c=112, zarur boʻlgan barcha hisoblashlar jadvalda amalga oshirilgan, kerakli miqdorlarni formulaga qoʻyib tanlanma oʻrta qiymat miqdorini topamiz:
∑
∙𝑛
−41
𝑚 𝑥𝑖−𝑐
𝑥= 𝑖=1∑𝑖=1𝑛𝑖 𝑖∙𝑘+𝑐=177∙13+83.5=80.4887=116,37
Ushbu ishni Excel dasturlar paketida maxsus buyruqlar yordamida amalga oshirsak ham boʻladi:
Excel →𝒇𝒙→категория oynasidan →статистические →СРЗНАЧ → Число1 →tanlanma maʼlumotlari kiritilgan yacheykalar oʻrnini koʻrsatish kifoya
11) Tanlanma dispersiyani hisoblashni quyidagicha formula bilan amalga oshirish mumkin, buning uchun zarur boʻlgan barcha hisoblashlarni jadvalda topib qoʻyganmiz:
∑
∙𝑛
539
𝑚 𝑥𝑖−𝑐2
𝑆2= 𝑖=1 ∑𝑖=1𝑛𝑖 𝑖∙𝑘2−(𝑥−𝑐)2=177∙132−(80.4887−83.5)2= =505.57=238.75
Excel →𝒇𝒙→категория oynasidan →статистические →ДИСП.Г →Число1 →tanlanma maʼlumotlari kiritilgan yacheykalar oʻrnini koʻrsatish kifoya
12) Tanlanma oʻrtacha kvadratik chetlanish:
𝑆=√𝑆2=√238,75=15,45 Excel→𝒇𝒙→категорияoynasidan→статистические →СТАНДОТКЛОН.Г →Число1 →tanlanma maʼlumotlari kiritilgan yacheykalar oʻrnini koʻrsatish kifoya
13) Oraliqli variatsion qatorlarda Moda, ranjirlangan va diskret variatsion
qatorlardan farqli ravishda quyidagicha formula bilan aniqlanadi:
𝑛 −𝑛
𝑀𝑜=𝑥𝑀𝑜+𝑘∙(𝑛𝑀𝑜−𝑛𝑀𝑜−1)+(𝑛𝑀𝑜−𝑛𝑀𝑜+1)
Bizning holda 𝑥𝑀𝑜-eng koʻp qatnashgan oraliq - moda oraligʻining boshi, 𝑛𝑀𝑜-moda oraligʻining chastotasi, 𝑛𝑀𝑜−1va 𝑛𝑀𝑜+1mos ravishda moda oraligʻidan bitta oldingi va bitta keying oraliqlarning chastotalari. Agar birinchi oraliq moda oraligʻi boʻlsa,
𝑛𝑀𝑜−1=0deb olinadi. Agar oxirgi oraliq moda oraligʻi boʻlsa, 𝑛𝑀𝑜+1=0deb olinadi. Bizning holda:
52−38 ∗
𝑀𝑜=77+13∙(52−38)+(52−27)=77+133914=81.67=114
Excel →𝒇𝒙 →категория oynasidan →статистические →МОДА.ОДН→ Число1 →tanlanma maʼlumotlari kiritilgan yacheykalar oʻrnini koʻrsatish kifoya
14) Oraliqli variatsion qatorlarda Mediana, ranjirlangan va diskret variatsion qatorlardan farqli ravishda, quyidagicha formula bilan topiladi:
𝑀
𝑀𝑒=𝑥𝑀𝑒+𝑘∙𝑛 𝑛𝑀𝑒−1=77+13∙17 5274=77+13∗14.5=80.625
Natijada B tanlanma boʻyicha qilingan statistik tahlilni Excel dasturlar paketida bitta varroqqa sigʻdirish mumkin. Statistik tahlil boʻyicha xulosalar qilish talabaga havola .
136>130>124>118>112>100>94>88>82>
Dostları ilə paylaş: |