Sitologiya va

6- §. Zamburug‘lar dunyosi
Zamburug‘lar plastidalari yo‘q geterotrof organizmlardir. ular 
qadimgi organizmlar hisoblanadi. Zamburug‘lar parazit va sapro fit 
holda hayot kechiradi. Zamburug‘larning 100 000 ga yaqin turlari 
mavjud. Zamburug‘lar suv o‘tlaridan xlorofillning yo‘qligi, bakteri
-
yalardan esa yadroga ega bo‘lishi bilan farq qiladi. Zamburug‘lar-
ning vegetativ tanasi 
mitselliy
deb 
atalib, u alohida ipchalar, ya’ni gi-
falar yig‘indisidan tashkil topgan.
Zamburug‘ mitselliysi oziq 
moddalarni butun yuzasi bilan 
shimib oladi. Mitselliyda spora 
hosil qiluvchi organlar hosil bo‘ladi. 
ko‘payishi vegetativ, jinssiz va jinsiy 
usullarda boradi.
Mitselliyning tuzilishi va ko‘pa-
yish usuliga qarab zamburug‘lar 
tuban va yuksak zamburug‘lar-
ga bo‘linadi. Тuban zamburug‘lar
mi tselliysida to‘siqlar bo‘lmaydi (oq 
ko‘p 
hujay-
rali
peni -
tsill
Bir hu-
jayrali
oq po‘ -
panak
Zamburug‘lar mitselliysi-
ning mikroskop ostidagi 
ko
‘
rinishi.
8­ rasm
.

---

20
oRGANIk oLAM hAQIDA MA’LuMoT
I Bo‘LIM
po‘panak), jinsiy ko‘payish suv o‘tlaridagidek boradi. Yuksak zam-
burug‘lar (penitsill) mitselliysi to‘siqli, ya’ni ko‘p hujayrali bo‘ladi 
(19- betdagi 8- rasm).
Achitqi zamburug‘i 
— haqiqiy mitselliysi bo‘lmay, tanasi 
alohida-alohida hujayralardan iborat. hujayrasi bir yadroli, oval 
shaklda bo‘ladi. Bu zamburug‘ kurtaklanish yo‘li bilan ko‘payadi. 
kurtaklanish natijasida hosil bo‘lgan yosh hujayralar uzilib ketmay 
zanjir hosil qiladi. ular shakarli muhitda yashaydi (9- rasm). Achit-
qi zamburug‘larining faoliyati natijasida shakar spirt va karbonat 
angidrid gaziga parchalanadi. ushbu jarayon pivo, vino va non-
voychilikda katta amaliy ahamiyatga ega. Spirtli achish jarayonida 
Sporalar
Mitselliy
oyoqcha
Qalpoqcha