Sizsiz (roman-xatirə) Həyatım ağrıyır (povest-xatirə)
Yüklə 4,02 Mb. Pdf görüntüsü
|
134 halda deyil – iki addım atmağa taqəti yoxdur. Beləysə, dağın üstünə dağ çəkəkmi? Öz ağır xəstəliyinə bu itkinin çəkilməz yükü də əlavə olunsun, həm də dəfn gününün vaxtını, saatını bilib ərini basdıra bilməsin, yasını, matəmini xəstəxanada, yad adamların içində tutsun? Əgər sağalmasına cüzi bir ümid varsa, bu dərdin acı ruzigarı o zəif çırağı da keçirməzmi? Yaxşı, ona deməsək, ondan gizlətsək necə? Və gizlətsək nə müddət gizlədə biləcəyik? Necə, nə sayaq? Bir gün – gec-tez – biləndə bunu bizə bağışlayarmı? Qoca qarılar xeyir-dua verəndə bəzən belə ifadə işlədirlər "görüm səni neyləyim, necə eləyim deməyəsən" – Məhz bu vəziyyətdə idik indi. Bilmirdik neyləyək, necə eləyək. Nigar xala niyə demədim sənə: –Rəsul öldü Niyə aldım əlindən neçə il bir yastığa baş qoyduğun acıdil, alagöz ərinin üstündə dil deyib, diz döyüb ağlamaq haqqını? Eh, Nigar xala... eh, Rəsul əmi... Fələk də ayıra bilməzdi sizi bu dünyada bir-birinizdən. İndi o dünyada Necə tapacaqsınız bir-birinizi! Necə tapacaqsan, Nigar xala, sən onun ölümündən, o sənin ölümündən xəbərsiz! Necə necə Nigar xala? 135 Bəlkə gəldiyimiz bir dünyada unutduğumuz tək getdiyimiz dünyada da unuduruq gəldiyimiz bu dünyanı? Hələ soyumamış meyitinin yaddaşından çıxmayıb ki, Rəsul əmi? Yerişi ağır, ayağındakı yaradan azacıq axsaq, oturuşu xan oturuşu, ürəyi pambıq, dili bıçaq, gözləri ala Görəndə tanı, tanı, Nigar xala Nigar xala...
Vaqif Səmədoğlu bu yanıqlı misraları sonralar yazdı, amma o günlər həmin çətin problem-məhz bizim problemimiz idi: deyib-deməmək qərarını biz verməliydik. –Hər halda dəfnə qədər bilməsin, – dedik, – sonrasına baxarıq. Əgər yanına gedib-gəlməsəydik, şübhələnəcəkdi. Ömrümüzün bu çətin çağında bacılarım dözüm və rəşadət örnəyi oldular. Mən bir daha əmin oldum ki, qadınlar kişilərə nisbətən daha böyük iradəyə, gücə, səbrə malikdirlər. Həm də onlar–anasının qızları idi, ən ağır dəqiqələrdə təmkinlərini saxlamağı bacarırdılar. Atamın ölümündən elə bircə gün sonra matəm izlərini silib təmizləyib dodaqları təbəssümlü anamın palatasına girə bildilər, ona "atamdan salam" yetirdilər, mənim gəlməməyimin səbəbləri barəsində nə isə bir əfsanə uydurdular. O gecə təbii ki, gözümü yuma bilmədim. Arada bir-iki dəqiqəlik huşum yuxuya yuvarlananda, mənə elə gəlirdi ki, heç bir şey olmayıb, hər şey əvvəlki qaydasındadır, indi də yuxuda deyiləm, oyağam və atam da sağdır, ölümü-vahiməli yuxudur, məni qara basıb, vəssalam, amma dərhal, həmin andaca 136 ayılırdım, dərk edirdim ki, yox, yuxu onun diriliyi imiş, ölümü isə yuxu deyil, acı, qaçılmaz həqiqətdir, o biri otaqda, masanın üstündə atamın cənazəsidir, iki gündən sonra isə bu evdə heç cənazəsi də qalmayacaq. Qırx dörd il sahibi olduğu bu evdə keçirdiyi son iki gecədən-birincisidir. Səhərisi gün matəmlə, dəfnlə əlaqədar yüz cür işə qarışdı başımız-bəlkə də bu qədim adət-ənənə – yasla bağlı qayğılar – qalanlarçün müdrik bir xilas vasitəsidir. İtkinin ən yandırıcı ilk günlərində bütün bu cari və vacib işlər səni öz dərdinlə, fikirlərinlə, içərinlə baş-başa qalmağa qoymur... Moskvadan Əkrəm zəng elədi, başsağlığı verdi, "əlbəttə, belə bir gündə mən gərək sənin yanında olaydım" – dedi.
böyük söz ustasını və müdrik sənətkarı itirdik. Mən Rəsul müəllimi yaxşı tanıyırdım. Moskvadakı çoxillik görüşlərimiz zamanı o mənim ən yaxın həmsöhbətim idi. Onun parlaq xatirəsi önündə baş əyirəm. Çingiz Aytmatov. Böyük sənətkarın, əlçatmaz ustadın yaratdığı şer və poemalar sosialist mədəniyyəti tarixinə, minnətdar oxucuların yaddaşına əbədi həkk olub. Sizinlə birlikdə bu ağır itkiyə dərindən kədərlənirik, Kommunist Partiyasının sədaqətli oğlu, böyük yazıçı və insan Rəsul Rzanın işıqlı xatirəsi bizim qəlbimizdə əbədi yaşayacaqdır. Şərəf Rəşidov, Daşkənd.
mübarizə, məslək yoldaşımın və qardaşımın, ehtiraslı həyat vurğununun həyatla birdəfəlik vidalaşmağına inanmaq, bu ağır qüssəyə dözmək nə qədər çətindir. Rəsul Rzanın adı, Rəsul Rzanın böyük sənəti, gözəllik, mərdlik, cəsarət, həyatı idrak poeziyasının əbədi, ölməz rəmzidir. Mirzə İbrahimov, Yüklə 4,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|