Son Rofat kitab 3 m pdf
Yüklə 6,91 Mb. Pdf görüntüsü
|
Gömrük işi Azərbaycan dövlətçiliyi tarixində:
240 1996-cı ildə DGK-nın rəhbər vəzifəli şəxsləri Moskva, Vyana, Brüssel, London, İstanbul, Ədirnə, Dubay, Honq-Konq və Daşkənddə keçirilən bir çox beynəlxalq simpozium, seminar və yığıncaqlarda iştirak etmişdi. Bakıda İİR-in Gömrük idarəsi, Birləşmiş Krallığın Gömrük və Aksiz İdarəsinin səlahiyyətli nümayəndələri, ölkəmizə gələn Avropa Gömrük Birliyinin mütəxəssisləri ilə TASİS Proqramı çərçivəsində gömrük işinin müxtəlif məsələlərini əhatə edən danışıqlar aparılmışdı. BMT-nin Yaxın və Orta Şərq ölkələrinin narkotik maddələrə nəzarətə dair Yardımçı Komissiyasının 1997-ci ilin fevralında Bakıda keçirilən 32-ci sessiyasında BMT-nin İnkişaf Proqramının ölkəmizdəki əlaqələndiricisi Paolo Lembo gömrük orqanlarına maliyyə yardımı göstərilməsi məsələsini bəyan etmişdi. 1997-ci il iyulun 7-də Londonda Azərbaycanla Böyük Britaniya və Şimali İrlandiya Birləşmiş Krallığı arasında gömrük xidmətləri arasında qarşılıqlı inzibati yardım haqqında razılaşma Memorandumu imzalanmışdı. Memorandumun tətbiq edilmə dairəsinə daxil idi: a) Gömrük qanun- vericiliyinə düzgün əməl edilməsinin təmin edilməsi; b) Gömrük qanun- vericiliyinin pozulmasının qarşısının alınması, təhqiq edilməsi və ləğv edilməsi; v) Gömrük qanunvericiliyinin tətbiqinə aid sənədlərin göndəril- məsində qarşılıqlı yardım [20, 673-679] Azərbaycan Respublikası MDB dövlətləri (Rusiya Federasiyası, Gürcüstan, Qazaxıstan, Moldova, Türkmənistan, Özbəkistan və Ukrayna) ilə azad ticarət haqqında ikitərəfli sazişlər, həmçinin gömrük birlikləri, iqtisadi inteqrasiya və azad ticarət zonası üzrə tənzimləyici sənədlər imzaladı. MDB üzv dövlətlərinin gömrük orqanları ilə əməkdaşlıq sahəsində konkret işlər görülürdü. Ukrayna, Belarus, Özbəkistan, Qazaxıstan, Tacikistan, Türkmə- nistan, Gürcüstan Respublikasının gömrük orqanlarından gömrük tarifləri, idxal-ixrac rüsumları, əlavə dəyər vergisi, aksizlər haqqında məlumatlar alınırdı. Azərbaycan Hökuməti ilə Ukrayna Hökuməti arasında bağlanmış azad ticarət Sazişin həyata keçirilməsinin mexanizminin yaradılması üçün Respublika DGK-si Nazirlər Kabinetinə müraciət etmişdi. Azərbaycan Res- publikası Hökuməti və Ukrayna Hökuməti arasında Kiyev şəhərində imzalanan 1997-ci il 24 mart tarixli “Gömrük işi sahəsində əməkdaşlıq
edirdi.
Azərbaycan Respublikasında gömrük sisteminin inkişafı (1991-2014)
241 1997-ci il 10 iyun tarixində Almaatı şəhərində “Azərbaycan Respub- likası Hökuməti ilə Qazaxıstan Respublikası Hökuməti arasında gömrük işi sahəsində əməkdaşlıq haqqında Saziş” tərəflər arasında sərnişin və yük daşımalarının inkişafına və sürətləndirilməsinə imkan yaradılması, həmçinin gömrük qanunvericiliyinə riayət edilməsi və gömrük hüquqpozmaları ilə mübarizə aparılması sahəsində milli gömrük xidmətləri arasında ikitərəfli əməkdaşlığın inkişaf etdirilməsini nəzərdə tuturdu [24, 30 noyabr, 1997, №5, maddə 407; 31 dekabr 1997-ci il, №6, maddə 474]. 1997-ci il iyulun 7-də London şəhərində “Azərbaycan Respublikası
tarixli 702 nömrəli Sərəncamı ilə təsdiq edildi. Memoranduma əsasən tərəflər: a) gömrük qanunvericiliyinə düzgün əməl edilməsi; b) gömrük qanunvericiliyinin pozulmasının qarşısının alınması, təhqiq edilməsi və ləğv edilməsi; c) gömrük qanunvericiliyinin tətbiqinə aid sənədlərin göndərilməsi sahəsində qarşılıqlı yardım göstərilməsinə tərəfdar olduqları haqqında razılığa gəlmişdilər [6,1997, 4 dekabr, №265]. 1998-ci ilin sentyabrında MDB üzv ölkələrinin Gömrük Xidməti Rəhbərləri Şurasının 20-ci iclası Bakıda keçirildi. İclasda gömrük orqanları arasında informasiya mübadiləsi, xarici iqtisadi fəaliyyət iştirakçılarının maliyyə işlərinin təftiş edilməsi prinsipləri, gömrükdə hüquq pozuntularının qarşısının alınması, üzv dövlətlərin ərazisindən keçirilən aksiz vergisinə cəlb edilmiş mallara gömrük nəzarətinin təmin edilməsi, MDB ölkələri vətəndaşlarının sərhəd-buraxılış məntəqələrindən keçidinin sadələşdirilməsi haqqında işgüzar danışıqlar aparılmışdı [81, 101-102]. 1999-cu ildə İİR-in Baş Gömrük İdarəsinin rəisi Mehdi Kərbasian və Türkiyə Cümhuriyyəti Baş Bakanlıq Gömrük müstəşarı Ramazan Uludağın ölkəmizə işgüzar səfərləri oldu. İİR-in Baş Gömrük İdarəsinin rəisi Mehdi Kərbasianın 30 sentyabr 2014-cü ildə ölkəmizə işgüzar səfəri gömrük işi sahəsində əməkdaşlığı daha da möhkəmlənməsinə xidmət etdi. Gömrük tarifləri sahəsində məlumat mübadiləsi ilə əlaqədar müddəalar dövlətlər arasında imzalanmış ikitərəfli müqavilələrdə də əks etdirilir. Belə ki, “Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Bolqarıstan
Gömrük işi Azərbaycan dövlətçiliyi tarixində:
242 haqqında Saziş”in (2000-ci il Saziş 8 fevral tarixli Azərbaycan Respublikası Qanunu ilə təsdiq edilmişdir) 3-cü maddəsində göstərilir ki, gömrük idarələri bir-birini istər sorğu, istərsə də öz xüsusi təşəbbüsləri ilə gömrük tarifi ilə bağlı məsələlərin dəqiqliyinin təmin edilməsinə kömək edə biləcək məlumatlarla təmin etməlidir. Tranzit ölkə kimi Azərbaycan Respublikasının dünya dövlətləri və beynəlxalq təşkilatlarla gömrük əməkdaşlığının genişlənməsi xüsusi əhə- miyyət kəsb edir. DTT, DGT və başqa təşkilatlarla sıx əməkdaşlıq edən Azərbaycan Respublikasının gömrük siyasətinin bu istiqamətdə qurulması olduqca əhəmiyyətlidir. Dövlət Gömrük Komitəsi müxtəlif beynəlxalq təşkilatların – Beynəlxalq Valyuta Fondunun (BVF), Dünya Bankının və Dünya Gömrük Təşkilatının (DGT) yaxından köməyi ilə modernləşmə işləri apardı. Nəticədə müstəqil gömrük brokerləri sistemi formalaşdırıldı, ölkə- dən tranzit keçən yüklər üzrə gömrük ödənişlərinin sığortalanması, gömrük rüsum və vergilərinin ödənilməsində müvafiq bankların veksellərindən istifadə qaydasının təsdiq edilməsi, bütün gömrük orqanlarını əhatə edən informasiyanın ötürülməsinin “on-line” sisteminin qurulması həyata keçi- rildi. Bir tərəfdən, ölkənin iqtisadi təhlükəsizliyini təmin etmək məqsədilə gömrük nəzarəti daha da gücləndirildi, digər tərəfdən isə, ticarət əməliy- yatlarının gömrük rəsmiləşdirilməsi proseduralarının sadələşdirilməsi, iş adamlarına sağlam şərait yaradıldı. DGT-nin Baş Katibi Mişel Danenin 1999-cu ilin sentyabr ayında keçmiş SSRİ məkanında ilk dəfə olaraq Azərbaycana etdiyi rəsmi səfər və Ümummilli lider Heydər Əliyevlə keçirdiyi görüşlər ölkəmizlə bu təşkilat arasında ikitərəfli əlaqələrin yaradılması və inkişaf etdirilməsində əlverişli şərait yaratdı. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevə beynəlxalq gömrük əlaqələrinin inkişafında xüsusi səylərinə görə dünya gömrük təşkilatının Baş katibi tərəfindən xüsusi xatirə medalı təqdim edildi. Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin 1999-cu il iyunun 24-də DGT-nın Maliyyə Komitəsinə, 2000-ci il iyunun 6-da isə bu təşkilatın Siyasi Komissiyasına üzv seçilməsi beynəlxalq təşkilatlarla gömrük işi sahəsində əməkdaşlığına yeni istiqamət verdi. Respublika gömrükçülərinin nümayəndə heyəti 2001-ci ilin dekabrında Brüsseldə DGT-nin Siyasi komissiyasının 46-cı sessiyasında iştirak etdi [4, 2001, 11 dekabr]. Məlumdur ki, qloballaşma şəraitində dünyanın ÜTT üzvü olan
Yüklə 6,91 Mb. Dostları ilə paylaş:
|