Süleyman saniaxundov seçİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ
Yüklə 3,9 Mb. Pdf görüntüsü
|
Aman, sizə qurban olum. Tezcə bir Ağcanm yarasmı sorub, ilanm zəhərini yerə tökünüz. Lakin heç kəs bu qorxulu işə cürət edib qədəm qoymurdu. Qaraca qız Pəricahan xanımdan bunu eşitcək Ağca xanımm qolundan zəhəri sorub yerə tökməyə başladı. Hamı qorxulu bir halda buna təəccüb edirdi. Pəricahan xanım Qaraca qızm saçlarmı öpərək deyirdi: Qaraca qız, mənə rəhmin gəlsin, qızımı ölməyə qoyma. Qaraca qız isə Pəricahan xanımm naləsinə əsla fikir verməyib öz istəkli dostunu ölümdən xilas etməyə səy edirdi. Bir azdan sonra Qaraca qız nə qədər sordusa daha yaradan qan gəlmədi. Ağca xanım ağca xanımı yaradan bir o qədər şikayət etmirdi, yaradan yuxarı qaytan ilə möhkəm bağlanmış yerdən şikayət edirdi: Ana, qaytanı aç, qolumu kəsir. Yox, qızım, olmaz. Onda zəhər bədəninə yayılıb səni öldürər. Səbir et, bu saat şəhərə teleqram vuracağam. Atan həkim gətirsin, - bunu deyərək Pəricahan xanım bir teleqram yazdı və nökərə verdi ki, aparıb stansiyadan vursun. Ağca xanımm qolunu bağlayan zaman Piri kişi gəlib çıxdı. Əhvalatdan xəbərdar olub xeyli iztirab ilə Qaraca qızm üzünə baxdı. Baba, gördünmü başımıza nə gəldi? - deyə Pəricahan xanım şikayətləndi. Bəli, gördüm. Onu da gördüm ki, öz balanı ölümdən xüas etmək üçün bu atasız-anasız yetimi bəlaya salmısan, - deyə Piri kişi sərt nəzərlə onun üzünə baxdı. Baba, nə deyirsən. Qaraca qıza heç bir şey olmamış. Yaxşı bax, xanım. Bu vaxt Qaraca qız dedi: Baba, içərim yanır. M ənə su ver içim. Gəl, qızım, gedək. Görüm sənə nə çarə edə bilərəm. Sonra üzünü xidmətçilərə tutub dedi: Cəld gedib mənim komamdan qatıq gətirin, ayran edib qıza içirdim. Baba, bu saat - deyə xidmətçilər yüyürüşdülər. Baba, sənə yalvarıram, Qaraca qızı aparma. Qoy burada yatsm. Teleqram vurmuşam, Hüseynqulu ağa şəhərdən həkim gətirəcəkdir. - Bunu deyərək Pəricahan xanım onun qabağmı kəsdi.
- Çəkil, sən indiyə kimi bu qızı ağalığm ətrafmda dolanmağa qoymamısan ki, bəyzadə qızma pis xasiyyətləri təsir edər. İndi də mən onun bu zülm yuvasmda qalmasma razı deyiləm. - Bunu deyərək Piri baba Qaraca qızm əlindən tutub apardı. * * *
Piri kişi Qaraca qızı soyundurub rahat etdi. Ona tez-tez ayran verirdi. Lakin Qaraca qızm dişinin dibi qanadığı üçün yaranı sorduqda zəhər tüpürcəklə onun qanma yerimişdi. Bununla belə Piri baba Qaraca qızdan ümidini kəsməmişdi. Lakin öz canmı özgə uğrunda fəda etmiş qızcığazm həyatı bitm ək üzrə idi. Baba, mən ölsəm, məni o bağımızm yanmdakı göy təpədə basdırm. Oranı mən çox sevirəm. Oradan hər yer görünür. Orada hər cür çiçək var. Qorxma, qızım, həkim gəlib, sənə dərman verəcək. Sən də sağalacaqsan, uzun yaşayacaqsan. M ən qoca babanı o dediyin göy təpədə basdıracaqsan. Hüseynqulu ağa həkim ilə gəlib çıxdı. Həkim Ağca xanıma baxdıqdan sonra dedi:
Ağca xanımm heç bir qorxusu yoxdur. İlanm zəhəri bədəninə yayılmamış ref olunmuş, azacıq hərarəti var. Dərman verərəm yaxşı olar. Bu xəbərdən ata və ana çox şad oldular. Sonra həkim ilə bərabər Piri babanm daxmasma getdilər. Qaraca qızm qanla dolmuş gözləri yumulmuşdu. Həkim ona baxdıqdan sonra dedi: Xəstənin halı çox ağırdır, çünki soran zaman zəhəri udmuşdur, o qanma qarışıb bədəninə yayılmışdır. Sağalması çətindir. Bu xəbərdən Piri kişi məyus olub dedi: Həkim, öz balasmı ölümdən xilas etmək üçün başqa bir balanı ölümə verən qadma nə deyərlər? Sus, qoca köpək, mənim qızımı bir qaraçı qızma taymı edirsən, - deyə Hüseynqulu ağa bağırdı. Həkim onları sakit edib, gətirdiyi dərmanı Qaraca qıza içirtdi və Piri kişiyə tapşırdı ki, bundan xəstəyə tez-tez versin. Baba, məyus olma. Qız çox sağlamdır. Ümidvaram ki, sağalar, deyə həkim ağalar ilə bərabər getdi. Piri baba daxmanm qapısmı açıb Qaraca qızm başı tərəfində oturdu. Sonsuz qoca Qaraca qıza artıq dərəcədə məhəbbət bağlamışdı. Qaraca qız onun əski komasma yeni bir həyat, yeni bir şölə gətirmişdi. İndi o şölə sönür... Ona da səbəb tam uşaqlığmdan zülmünü çəkdiyi ağalan olmuşdu. Qaraca qız qan ilə dolmuş gözlərini açdı, axır nəfəsində günəşin şəfəqinə bir müddət baxdı, sonra gülümsündü, gözlərini yenə yumdu. Qaraca qız öldü!.. Daxmanm bülbülü uçub getdi, - deyə Piri baba göz yaşı tökdü.
ƏŞRƏF Sevimli şagirdim Ə şrəf Babayeva ith a f Hacı Səməd şam namazmı yenicə qılıb qurtarmışdı. M əhəmməd və Fatma da yem ək otağmda nazik və həzin bir səslə “M ən bir türkəm 1, elim-obam uludur” mahnısmı oxuyurdular. Hacı Səməd müddət onlara qulaq asıb, sonra içəri girdi. Uşaqlar dərhal səslərini kəsib, ayağa qalxdılar. Hacı Səməd dedi: Nə gözəl mahnıdır! Nə gözəl sözlərdir: “İnsan olan vətəninin quludur!..” Bu mahnı, övladlarım, bir gözəl qəhrəman çocuğun hekayəsini yadıma saldı. Uşaqlar atalarmdan bunu eşitcək cəld dedilər: Ata, təvəqqe edirik bu hekayəni bizə söyləyəsən!.. Yaxşı, övladlarım, soylərəm, çünki söyləməli bir hekayədir. - Hacı Səmədin arvadı çay töküb, onun qabağma qoydu. Hacı Səməd de çaydan bir neçə qurtum içib başladı: - Otuz sənə bundan əqdəm Qara dəniz kənarmda yapılmış bir şəhərdə Hacı Kazım nammda bir tacir sakin idi. Bu tacir İstambul ilə güclü xəlçə alış-verişi edirdi. Hacı Kazımm çox övladı təvəllud etmiş idisə də, cümləsi qırılıb, tək bircə on səkkiz yaşmda Əlimərdan adlı oğlu qalmışdı. Əlimərdan çox gözəl oğlan idi. Ancaq alış-veriş etməyi sevməyirdi və bir də çox pul tələb edərdi. Atası ha istəyirdi ki, onu evləndirsin, amma Əlimərdan bu əmrdən boyun qaçırırdt. Atası çox təkid edib deyəndə ki, oğlum, evimiz arvad tərəfindən sahibsiz qalmışdır, anan öləndən sonra nökər-qulluqçu ümidinə qalmışıq, evlən, evimiz qaydaya düşsün... Əlimərdan onun sözünü kəsmək üçün deyərdi: Yaxşı, ata, evlənməyə hazıram, ancaq gərək evləndiyim qız tərbiyəli, oxumuş ola: hərgah şəhərimizdə belə qız varsa, bu saat nigahmı oxut. Bunu dedikdə, Əlimərdan yaxşı bilirdi ki, şəhərlərində belə qız yoxdur. Ancaq bu cür hiylə ilə atasmı sakit etmək istəyirdi. Hacı ı Azərbaycanlı Yüklə 3,9 Mb. Dostları ilə paylaş:
|