89
öğrenmesine dayanmaktadır. McFarland
(2005), kültürel bilgiye sahip ve iyi
eğitilmiĢ bir askerin özelliklerini Ģu Ģekilde sıralamaktadır:
-
Kültürün,
kendi ve diğerlerinin davranıĢ ve inançlarını nasıl
etkilediğini anlar,
-
Diğerlerinin düĢüncelerini ve davranıĢlarını etkileyebilecek belirgin
kültürel inanç, değer ve kırılganlıkların farkındadır,
-
Kültürel farklılıkların ne olduğunu bilir,
-
Sosyal, politik
ve tarihsel güçler tarafından ĢekillendirilmiĢ tarihsel
bilginin farkındadır,
-
Diğer ülkelerin tarihinde önemli yer tutmuĢ olayları
bilir ve bu
olayların
toplumun
davranıĢlarını, inançlarını ve değerlerini nasıl etkilediğini
analiz eder,
-
DeğiĢik
kültüre
sahip
bireylerin
benzerliklerinden
ve
farklılıklarından haberdar
olur,
davranıĢlarını bu benzerlik ve farklılıklara göre
Ģekillendirir,
-
Basmakalıp bilgilerin, önyargı ve etnik çatıĢma nedenlerinin
farkındadır ve bu konuda oluĢan hassasiyetlere göre davranıĢ
gösterir,
-
Harekât alanında konuĢulan dilleri
bilir, anlar
ve konuĢur,
-
Diğer kültüre sahip insanlarla iyi iletiĢim kurar ve pozitif bir
yaklaĢım gösterir,
-
Bölgedeki kült
ürel farklılıkları bilir ve bunların askeri harekâtlar
üzerindeki etkisini iyi analiz eder.
McFarland‟ın çalıĢmasını destekler Ģekilde
Wunderle (2005), kültürel
faktörlerin
, etki tabanlı
harekâtlarda karar verme sürecinde oldukça önemli bir
yere sahip oldu
ğunu vurgulamaktadır (ġekil
-5). Wunderle'nin (2005)
önermesine göre, askeri harekâtlarda kültürel faktörler, kültürel istihbarat ve
kültürel farkındalık ile birlikte komutana kültürel destek sağlayarak karar
verme sürecini olumlu yönde etkilemektedir.
90
Ġstihbarat Hazırlığında Kültürel Faktörler
Kültürel Bilgi Toplama
Kültürel Analiz
Birlik Eğitimleri
Planlamada Kullanım
Harekât Alanı Kültür ÇalıĢmaları
Komutana Kültürel Destek
Kültür Üzerine ÇalıĢma Eğitimleri
Ġstihbarat Eğitimlerine Odaklanma
Kültürel Farkındalık
Kültürel Ġstihbarat
Askeri Harekâtlarda Kültürel
Nitelikler
Etki Tabanlı Askeri Harekâtlarda Karar Verme Sürecinde Kültürel Faktörler
ġekil
-5 : Askeri Harekâtlarda Kültürel Nitelikler (Wunderle, 2005;
Wunderle, 2007)
Din, dil, sembol, etnik kimlik, değerler, gelenek ve göreneklerden oluĢan
kültürel faktörler, bir bölgenin kültürel çevresini tanımlamaktadır. Kültürel
çevrenin tanınmasının
temelinde
kültür tabanlı eğitim
yatmaktadır.
Özellikle
stratejik-
taktik seviye planlamalar açısından oldukça önem arz eden kültürel
bilginin
aĢağıda belirtilen konulardan oluĢtuğunu söylemek mümkündür
(Kok
Yee ve diğerleri,2005).
-
Yerel
bölgenin tarihi ve
çatıĢmaların temelinde yatan nedenler,
-
Kültürün, değerlerin, gelenek ve görenekler ile inançların
bileĢenleri,
-
Dil eğitimi,
-
Fiziksel
coğrafya, i
klim,
topoğrafya ve ekonomik konular,
-
Aile yapısı, etik konular ve değerleri içeren kültürel faktörler,
-
Diğer ülkelerin insan bilimi (antropoloji) çalıĢmaları,
-
Kültürel farklılıkların anlaĢılması (
birinin
sahip olduğu kültürün
diğer kültürü nasıl etkilediğinin anlaĢılması),
-
Ġntikal öncesi ve sonrası harekât alanında yer alan kültürlere
yönelik askerle
rin ve komutanların/karar vericilerin, kültürel normlar ve