21
X-SUS kartı, lojik kontrol kartından aldığı sinyal ile (erase ve sustain) panelde sustain
deşarjı oluşturur. Elde edilen bu dalga formu panele FPC (Flexible Printed Circuit) kablosu
ile aktarılır.
Resim 1.18: X-SUS kartı
Resim 1.19: FPC kablosu
22
FPC (Flexible Printed Circuit) kablosu, X-SUS ve Y-Sürücü kartları ile panel
içindeki elektrotlar arasındaki bağlantıyı sağlar.
Resim 1.20: Anakart
Anakart üzerinde HDMI, VGA, scart, komponent bağlantıları bulunur. Görüntü ve ses
anakartta işlenir. Genellikle yüzeye monteli kare bir işlemci sayesinde tüm sistem kontrol
fonksiyonlarını ve görüntü işleme fonksiyonlarını yerine getirir. Ana işlemcinin
fonksiyonları:
Analog video işleme
Ses demodülasyonu
Ses arabirim ve anahtarlama
Hoparlörler için ses ve ton kontrolü
Hoparlör kanalları için yansıma ve gecikme kontrolü
Mikrodenetleyici
Veri yakalama
Anakart üzerinde bulunan diğer kısımlar tuner, A/D dönüştürücü, SD RAM, DDR
RAM, ses çıkış yükselteci, DC – DC konverter devreleri, IF yükselteci ve filtre devresi, flash
EEPROM’dir.
23
1.4. Plazma TV Besleme Katı
Resim 1.21: PSU
Plazma TV’lerde besleme kartı PSU (Power Supply Unit) olarak isimlendirilir.
Girişten uygulanan AC şebeke gerilimini TV’de bulunan elektronik kartlar ve panel için
gerekli olan gerilimlere dönüştürür. Giriş gerilimi 100 ~ 240 Volt AC olabilir.
Besleme kartı (PSU) panelin ve tüm elektronik kartların çalışması için gerekli
gerilimleri üretir.
Beslemeyi oluşturan bölümler:
Ana Filtre (EMI Filter) ve Standby Devresi
PFC (Power Factor Correction) Devresi
Ana Konverter Devresi (SMPS)
Koruma Devresi
SMPS devreleri akım ve gerilimin hızlı değişimine bağlı olarak genliği küçük enerjili
bozucu işaretler üretir. Bu işaretler diğer elektronik devrelerde ve cihazın kendi iç
çalışmasında bozucu elektromanyetik girişimlere neden olur. Bu işaretlere elektromanyetik
bileşen içeren ( Electro Magnetic Interfaces - EMI ) işaret denir. EMI filtre devreleri
iletkenler üzerinden yayılan elektromanyetik girişimi engellemek için kullanılır. AC giriş
gerilimi bu filtre devreleri üzerinden diğer devrelere uygulanır.
24
Plazma TV besleme ünitesinde SMPS yapısı kullanılmaktadır. SMPS, anahtarlamalı
tip güç kaynağı demektir. Anahtarlamalı güç kaynakları, şebekeden çekilen akımda önemli
harmonik bileşenlere sebep olur ve şebekeden çekilen aktif güç oranının düşmesine neden
olur. Bu durum aynı şebekeye bağlı olan bilgisayar, mikroişlemci vb. hassas cihazların
çalışmasını olumsuz etkilemektedir. Enerjinin kaliteli ve verimli kullanılması açısından,
ulusal ve uluslararası düzeylerde, güç faktörü ve harmonikler açısından çeşitli
sınırlandırmalar ve standartlar geliştirilmiştir. İstenilen standartlara uygun güç faktörü ve
harmonik değerlerini sağlamak üzere güç faktörü düzeltme devreleri kullanılmaktadır. Pasif
ve aktif filtreler, yıllardır güç faktörü düzeltme devreleri olarak yaygın bir şekilde
kullanılmaktadır. Aktif filtreler, şebeke akımının dalga şeklinin izlenmesine bağlı olarak
oluşturulmakta ve bu yüzden oldukça karmaşık ve pahalı olmaktadır. Pasif filtreler, ağır ve
hantal olmaları, geniş hat ve yük aralığında kullanılamama gibi dezavantajlara sahiptir. Bu
sebeplerden son yıllarda AC-DC dönüştürücü tabanlı yüksek frekanslı güç faktörü düzeltme
devreleri yaygınlaşmaya başlamıştır.
Güç kaynağı ünitesinde kullanılan PFC devresinde bu işlemi gerçekleştiren çift faz
geçiş PFC entegresi kullanılmıştır. EMI filtre devresinden gelen AC giriş gerilimi köprü
diyotla doğrultulduktan sonra PFC entegresine uygulanır. PFC devresi çıkışında yaklaşık
400V DC gerilim elde edilir.
Standby gerilimi 5V’luk DC gerilimdir. Bu gerilim stanby devresi çıkışından elde
edilir. Devrenin çalışmasını kontrol eden flyback konverter entegresidir. PFC devresi
çıkışından alınan gerilim SMPS devresine uygulanır. Anahtarlama elemanı olarak genellikle
MOSFET kullanılmaktadır. Besleme kartında kullanılan SMPS devresinde ise anahtarlama
elemanı ve PWM osilatörü aynı entegre içerisinde kullanılmıştır. Pulse-width modulation
(PWM, Darbe genişlik modülasyonu), üretilecek olan darbelerin, genişliklerini kontrol
ederek çıkışta üretilmek istenen analog elektriksel değerin veya sinyalin elde edilmesi
tekniğidir. Anakarta giden gerilimler SMPS devresi çıkışından elde edilmektedir.
Resim 1.22: Besleme çıkışları
Güç kaynağı ünitesinden anakarta giden gerilimler:
5 Volt
13 Volt
5,3 Volt