T o sh k e n t davlat iq t iso d iy o t u n IV e r sit e t I
U-bob. UZOQ MUDDATLIAKTIVLAR AUDITI
Yüklə 11,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
| U-bob. UZOQ MUDDATLIAKTIVLAR AUDITI
26-iyulda 474-son bilan 0 ‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan tasdiqlangan va 1998-yil 14-avgustda Adliya vazirligi tomonidan ro‘yxatga olingan. 1-sonli «Hisob siyosati va moliyaviy hisobot» 0 ‘zbekiston Respublikasi BHMS siga izohlar. 11.5-sonli «Asosiy vositalar» 0 ‘zbekiston Respublikasi BHMS. 2003 yil 09 oktyabrda 114-son bilan 0 ‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan tasdiqlangan va 2004 yil 20 yanvarda 1299-son bilan Adliya vazirligi tomonidan ro‘yxatga olingan. 12. «Xo'jalik yurituvchi subyektlaming moliyaviy-xo'jalik faoliyati buxgalteriya hisobi schyotlar rejasi va uni qoMlash haqida yo‘riqnoma» 21-sonli BHMS. 2002 yil 9 sentyabrda 103-son bilan 0 ‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan tasdiqlangan va 2002 yil 23 oktyabrda 1181-son bilan Adliya vazirligi tomonidan ro‘yxatga olingan. 13. «Inventarizatsiyani tashkil qilish va o‘tkazish» 0 ‘zbekiston Respublikasi 19-sonli BHMSsi. 1999 yil 19 oktyabrda EGG 17-19-2075- son bilan 0 ‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan tasdiqlangan va 1999 yil 2 noyabrda 833-son bilan Adliya vazirligi tomonidan ro‘yxatga olingan. 14. «Moliyaviy hisobot to‘g‘risida auditorlik hisoboti va auditorlik xulosasi» 70-sonli 0 ‘zbekiston Respublikasi Auditorlik faoliyati milliy standarti (AFMS). 2001 yil 14 fevralda 20-soni bilan 0 ‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan tasdiqlangan va 2001 yil 10 martda 1016-son bilan Adliya vazirligi tomonidan ro‘yxatga olingan. 15. «Ma’lumotlami kompyuterda qayta ishlash sharoitida audit» 0 ‘zbekiston Respublikasi 11-sonli AFMS. 1999 yil 91 sentyabrda 76-son bilan 0 ‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan tasdiqlangan va 1999 yil 23 sentyabrda 823-son bilan Adliya vazirligi tomonidan ro‘yxatga olingan. 16. «Soliq hisobotining shakllarini tasdiqlash to‘g‘risida» 0 ‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligining 29.12.2007 yil N 111 sonli va Davlat Soliq qo‘mitasining 29.12.2007 yil N 2007-66 sonli qarori. 0 ‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tomonidan 21.01.2008 yil N 1760 son bilan ro‘yxatga olingan. 11.1.2. Auditning maqsadi, vazifalari va manbalari Asosiy vositalar auditining bosh maqsadi - korxona egaligida bo'lgan, korxona faoliyatida bir yildan ortiq foydalaniladigan va qayta sotish uchun mo‘ljallanmagan moddiy va nomoddiy aktivlar harakati va ular bo‘yicha amortizatsiya ajratmalari to‘g‘ri hisoblanganiga va balans, 12 hamda moliyaviy natijalar to‘g‘risidagi hisobotlarda BHMS talablariga mos aks ettirilganiga ishonch hosil qilishdan iborat. Asosiy vositalar bo‘yicha audit tekshiruvini o'tkazish jarayonida auditoming vazifalari quyidagilardan iborat: • asosiy vositalar harakati va ular bo‘yicha amortizatsiya ajratmalarini hisoblashga nisbatan samarali ichki nazorat tizimining tashkil etilganligini tekshirish va uning sifatini baholash; • buxgalteriya tizimi ma’lumotlari va moliyaviy hisobotlarda aks ettirilgan asosiy vositalar va haqiqatdan ham mavjud va ular bo‘yicha hisoblashishlar haqiqatdan ham ro‘y berganligiga ishonch hosil qilish; • asosiy vositalaming barchasi to'liq hisobga olinganligini tekshirish; • asosiy vositalar harakati va ular bo'yicha amortizatsiya ajratmalarini hisoblashda arifmetik amallar to‘g ‘ri bajarilganligini o ‘rganish; • balans hisobotida asosiy vositalar haqiqiy qiymatida aks ettirilganligini baholash; • balans hisobotida debitorlik va kreditorlik qarzlari to‘g‘ri guruhlashtirilganligiga va agar zarural bo'lsa, ular bo‘yicha zaruriy qo‘shimcha ma’lumotlar ilovalarda to‘liq va to‘g‘ri keltirilganligiga ishonch hosil qilish. Asosiy vositalar auditining asosiy vazifalariga muvofiq tekshiruvni etti yo‘nalishga ajratish mumkin: • asosiy vositalar mavjudligi va saqlanishining auditi; • asosiy vositalar harakatining auditi; • asosiy vositalar bo'yicha eskirish to‘g ‘ri hisoblanganligining auditi; • asosiy vositalar qabul qilinishi bo‘yicha operatsiyalami tekshirish; • asosiy vositalar tugatilishi to‘g ‘ri hisobga olinganligini tekshirish; • asosiy vositalami ta’mirlash bo‘yicha xarajatlar asoslanganligini tekshirish; • asosiy vositalarga oid operatsiyalar to‘g ‘ri soliqqa tortilganligini tekshirish. Yuqoridagi vazifalami amalga oshirish asosiy vositalar yuzasidan audit dalillariga asoslanadi. Asosiy vositalarni audit qilish vaqtida foydalaniladigan audit dalillari korxonada qabul qilingan hisob siyosatiga bogMiqdir. Bular jumal-orderli, memorial-orderli, soddalashtirilgan, kompyuterda ishlov uchun yo‘naltirilgan, shuningdek, qo'llaniladigan registrlar ro‘yxati, ulaming tuzilishi, ulardagi yozuvlar muntazamligi va yozuv usullari bilan belgilanadi. Lekin, asosiy vositalar bo'yicha 13 operatsiyalami hisobga olish yuzasidan qanday shakl qo'llanishiga qaramasdan ular dastlabki hisob hujjatlari quyidagi umumlashtirilgan idoralararo shakllarida rasmiylashtirishi lozimligini unutmaslik kerak: AV-1 shakli - asosiy vositalami qabul qilish-topshirish dalolatnomasi (yuk xati); AV-3 shakli - ta’mirlangan, qaytadan tiklangan va zamonaviylashtirilgan obyektlami qabul qilish-topshirish dalolatnomasi; AV-4 - asosiy vositalami hisobdan chiqarish dalolatnomasi; AV-4a - avtotransport vositalarini hisobdan chiqarish dalolatnomasi; AV-6 - asosiy vositalami hisobga olish bo‘yicha inventar varaqasi va boshqalar. Asosiy vositalar va ular bo‘yicha eskirishning sintetik hisobi 13, 10, lOG'l-sonli jumal-orderlarda olib boriladi, ma’lumotlami kompyuterlashtirilgan texnologiyasi qoMlanilganda esa - «Asosiy vositalami hisobga oluvchi schyotlar», «Asosiy vositalaming eskirishini hisobga oluvchi schyotlar» schyotlari bo‘yicha debet va kredit aylanmalaming mashinogrammalarida; Bosh kitobda; buxgalteriya balansda (1-sonli shakl); «Moliyaviy natijalar to‘g‘risidagi hisobot»da (2-sonli shakl); «Asosiy vositalar harakati to‘g‘risidagi hisobot»da (3-sonli shakl) olib boriladi. Yüklə 11,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|