Talabalarda axborotli madaniyatni shakllantirish tizimi

JOURNAL OF NEW CENTURY INNOVATIONS 
http://www.newjournal.org/ 

Volume–27_Issue-1_April_2023 
111 
– universitet kutubxona tizimi (shu jumladan qog‘oz va elektron tashuvchilar) 
bilan tanishishda; 
- o‘quv jarayonida talabalar tomonidan ularning joylashgan joyidan qat’i nazar, 
ta’lim dasturlarini to‘liq hajmda ishlab chiqishni ta’minlaydigan universitetning 
elektron axborot-ta’lim muhitidan faol foydalanish. 
Guruhda va mustaqil ish sifatida talabalarning axborot madaniyatini shakllantirish 
uchun talabalarni quyidagi ish turlariga muntazam ravishda rag'batlantirish tavsiya 
etiladi: 
- talabalarning o‘quv jarayonida universitetning elektron axborot-ta’lim 
muhitidan foydalanishi; 
- annotatsiya (matn xususiyatlarining qisqacha tavsifi), referat (axborot manbasi 
mazmunining umumlashtirilgan taqdimoti), sharh (tanqidiy tahlil elementlari bilan 
muayyan masala bo'yicha ma'lumotlarning qisqacha mazmuni) tayyorlash; tezislar 
(matnning asosiy qoidalarini etkazadigan qisqacha bayon), referat (materialni yozib 
olishning qisqa shakli), taqriz (yozma nutq, ko'rib chiqilayotgan materialning 
dolzarbligi, bahosi, afzalliklari va kamchiliklarini aks ettiruvchi); 
– loyihalar va grantlar, ish beruvchilarning buyurtmalari va boshqalar bo‘yicha 
ishlarda ishtirok etish; 
– ilmiy ishlar tayyorlash, kafedra ilmiy-uslubiy seminari, universitetning ilmiy va 
o‘quv tadqiqot laboratoriyalari, seminarlar, talabalar konferensiyalari va boshqalarda 
ishtirok etish. 
O'quv vazifalarini tanlashda biz quyidagi talablarga asoslandik: 
- tizimning maqsadli blokiga muvofiq mustaqil ta’lim vazifalarining mazmuni va 
xarakterini aniqlash; 
- ishning mustaqillik darajasini reproduktivdan ijodiygacha oshirish mantiqini 
hisobga olish; 
- auditoriya va sinfdan tashqari ishlarda ularni amalga oshirish muddatlarini 
hisobga olish. 
Talabalarning axborot madaniyatini shakllantirish tizimini joriy etish 
samaradorligini aniqlash uchun diagnostika bloki kerak bo'lib, unda quyidagi tarkibiy 
qismlar aniqlanadi: mezonlar, diagnostika vositalari, axborot madaniyatini 
shakllantirish darajalari. 
Biz talabaning axborot madaniyatining mezonlari deb hisoblaymiz: 
- axborot yetishmasligidan xabardorlik; 
- axborotga bo'lgan ehtiyojini shakllantirish qobiliyati; 
- kerakli ma'lumotlarni samarali izlash ko'nikmalariga ega bo'lish; 
- yetishmayotgan ma'lumotlarni qidirishda axborot resurslarining butun 
majmuasidan foydalanish; 
– axborot-qidiruv tizimlari bilan ishlash ko‘nikmalari; 

---