|
![](/i/favi32.png) Talabalari uchun darslikgametalarda ota -o n a xrom osom alari aralashgan holda b o ia d iGenetika (A.G\'ofurov, S.Fayzullayev)gametalarda ota -o n a xrom osom alari aralashgan holda b o ia d i.
Xromosomalaming turli xil kombinatsiyalari hosil boiadi. Bundan tashqari
gomologik xromosomalaming kon’yugatsiyasi, ya’ni o ‘xshash qismlari
bilan ayirboshlanishi (krossingover) tufayli ham xromosomalarda irsiy
axborotning yangi to‘plami paydo boiadi. Ota—ona xromosomalarini
kombinatsiyalashuvi va ular orasidagi krossingover natijasida yangi tarkibli
xromosomalami hosil bo‘lishi organizmlarda irsiy o ‘zgaruvchanlikni
keltirib chiqaradi. Irsiy
0
‘zgaruvchanlik organizmlar evolyutsiyasiga olib
keluvchi asosiy omillardan biri sanaladi. Ayrim holatlarda meyoz jarayonida
xromosomalaming gametalaiga tarqalishi teng bo‘lmasligi, 1-2 xromosoma
normadan ortiqcha, ikkinchisiga esa 1-2 xromosoma kam tarqalishi
mumkin. Ular monosomik va nullisomiklardir. Bunday holat organizm
rivojlanishining buzilishiga, xususan, odamlarda turli kasalliklarning kelib
chiqishiga olib keladi.
Savol va topshiriqlar
1. Meyoz boiinish qanday hujayralarda kuzatiladi?
2. Hujayraning meyoz boiinishini mitoz bo‘linish bilan taqqoblang.
Ular orasidagi o ‘xshashlik va farqlami aniqlang.
3. Reduksion boiinishni anafazasi bilan ekvatsion boiinishning
anafazasida qanday o ‘xshashlik va tafovut bor?
4. Reduksion boiinishning profazasi mitozning profazasidan nimasi
bilan ajralib turadi?
5. Interfaza bilan interkinezning orasidagi farq nimadan iborat?
6. Hayvonlardagi gametogenez tafsilotini tushuntiring.
7. Birlamchi, ikkilamchi oositlar va spermatositlami rivojlanishida
qanday o £xshashlik va tafovutlar kuzatiladi?
8. Mikrosporagenez va mikrogametagenez tafsilotlarini izohlang.
9. Megasporogenez va megagametagenez jarayonlarini tushuntiring.
Dostları ilə paylaş: |
|
|