148
/ Ortadoğu'da Türkmenler (Irak-Ġran-Suriye) Sempozyumu
ĠBNU‟L-HUMAM
248
,
(Anadolu-Mısır
Türkmeni)
(790-
861/1388-1457)Kemaluddin Muhammed b. Abdülvahid b. Abdülhamid b.
Mesud el-Humam es-Sivasi el-Ġskenderî. Eserleri: 1. Fethu‟l-Kadîr
(Hidâye‟nin önemli Ģerhlerinden biri),
2.et-Tahrir (fıkıh usulü), Zâdu‟l-Fakîr (namaza dair bir risale).
ĠBNĠ KUTLUBOĞA
249
, (Türk Asıllı Mısırlı) (802-879/1399-
1474)Ebû‟l-Fadl (Ebû‟l-Adl) Zeynuddîn Kasım b. Kutluboğa b. Abdullah el-
Mısrî. Eserleri: Tashihu‟l-Kudûrî, HaĢiyetu ġerhi‟l-Mecma‟, 3. ġerhu‟n-
Nukâye, 4. Tâcu‟t-Terâcim fî Tabaakâti‟l-Hanefiyye, 5.ġerhu Dureri‟l-Bihâr, 6.
ġerhu‟s-Sirâciyye, 7.ġerhu‟l-Muhtâr, 8. ġerhu Muhtasari‟t-Tahavî, 9.ġerhu‟l-
Musâyere, 10.ġerhu‟l-Verekât, 11. ġerhu‟l-Mesâbîh.
ALĠ TÛSÎ
250
, (Semerkant-Horasan-Özbekistan Türkmeni)
(887/1482), Alâuddin b. Ali b. Muhammed el-Beterkânî et-Tûsî. Eserleri: ez-
Zâhîre (ez-Zuhr), Seyyid ġerif‟in Mevâmıf‟ının ve Metâlî‟sinin ġerhleri ile el-
KeĢĢâf haĢiyesinin haĢiyeleri ve et-Telvîh haĢiyesi vardır.
KUHĠSTANÎ
251
, (Kuhistan-Horasan-Afganistan Türkmeni)
(962/1554) ġemsuddin Muhammed b. Husameddin el-Horasânî el-Kuhistânî.
Hanefî fıkıh âlimi. Eserleri: Camiu‟r-Rumuz, ġerhu‟l-Mukaddimetu‟l-
Keydâniyye (Câmi‟u‟l-Mebânî li-Mesâ‟ili fıkhi‟l-Keydânî), HâĢiye „ale‟l-Fevâid
olmak üzere bilinen üç fıkhî eseri vardır.
KĠRMÂNÎ
252
, (Kirman-Horasan Ġran Türkmeni) (597/1201),
Ebû Mansur Zeynuddin Muhammed b. Mükerrem b. Süfyan el-Kirmânî.
248
Sehâvî, ed-Dav‟u‟l-Lâmi‟, VIII, 127-132; TaĢköprüzâde, Miftâh, II, 272; Leknevî, el-
Fevâ‟id, 180; Serkis, Muğcem, I, 278; Ziriklî, A‟lâm, VII, 134; Kehhâle, X, 264;Bursalı,
Osmanlı Müellifleri, I, 221;Özel, Ahmet, Hanefî Fıkıh Âlimleri, 96-97.
249
Sehâvî, ed-Dav‟u‟l-Lâmi‟, VI, 84; Ġbnu‟l-Ġmâd, ġezerât, VII, 326; Leknevî, el-Fevâid,
99; Zirikli, A‟lam, VI, 14; MEB Ġslam Ans. “Ġbn Kutluboğa” md., V, 763;Özel, Ahmet,
Hanefî Fıkıh Âlimleri, 101.
250
TaĢköprüzâde, ġakâik, 97-100; Leknevî, el-Fevâ‟id, 145-146; Serkis, Muğcem, II, 1249;
Brockelmann, GAL, II, 261-62, Suppl., II, 279; Ġbnu‟l-Ġmâd, ġezerât, VII, 286; Ziriklî, A‟lam,
V, 162, Kehhâle, Muğcem, VII, 185; Özel, Ahmet, Hanefî Fıkıh Âlimleri, 103.
251
KeĢfu‟z-Zunûn, II, 1971; Bağdâdî, Tarih, II, 244; Serkis, Muğcem, II, 1533; Ziriklî,
A‟lam,V233; Kehhâle, Muğcem, IX, 278; Brockelmann, GAL, I, 469,Suppl., I, 648;Özel,
Ahmet, Hanefî Fıkıh Âlimleri, 116.
252
KureĢî, el-Cevâhir, III, 373; KeĢfu‟z-Zunûn, II, 1221; Bağdâdî, Tarih, II, 247; Leknevî,
el-Fevâ‟id, Brockelmann, Suppl., II, 953; Kehhâle, Muğcem, XII, 46;Özel, Ahmet, Hanefî
Fıkıh Âlimleri, 118.
Ortadoğu'da Türkmenler (Irak-Ġran-Suriye) Sempozyumu
/ 149
Kirmâni‟nin eser olarak Menasik‟i -veya el-Mesâlik fî ilmi‟l-Menâsik- vardır.
Daha sonra onu Hidâyetu‟s-Sâlik bi-Mağrifeti‟l-Menâsik adıyla ihtisar etmiĢtir.
ALĠ el-KÂRÎ
253
, (Herat Afganistan Türkmeni) (1014/1605),Ali b.
Sultan Muhammed el-Kârî el-Herevî. Hanefi Fıkıh ve Kelâm Âlimi. Eserleri:
1.ġerhu‟l-Menâsik (Menâsiku‟l-Kâri), 2. Mirkâtu‟l-Mefâtih, 3.Dav‟u‟l-Meâlî
ġerhu Bed‟i‟l-Emâlî, 4.ġerhu‟l-Mukaddimetu‟l-Cezeriyye, 5.ġerhu‟n-Nukâye,
6. Menâkıbu‟l-Ġmâmi‟l-A‟zam.
TUMURTAġÎ
254
,
(Harezm
Horasan
Ġran
Türkü)
(601/1205),Ebû‟l-Abbâs Zâhiruddîn Ahmed b. Ġsmail b. Muhammed et-
TumurtâĢî el-Hârezmî, Hanefi fakih.Eserleri: ġerhu‟l-Câmii‟s-sağîr, Fetâva‟t-
TumurtâĢî, Ferâizu‟t-TumurtâĢî.
TUMURTAġÎ
255
, (TumurtaĢ-Harezm Horasan Bölgesi Ġran-
Özbekistan Türkmeni) (1004/1595),ġemsuddin Muhammed b. Abdullah b.
Ahmed b. Muhammed b. Ġbrahim et-TumurtaĢî el-Gazzî. Eserleri:
1.Tenvîru‟l-Ebsâr ve Câmiu‟l-Bihâr, 2.Minehu‟l-Gaffâr, 3.Muînu‟l-Muftî „alâ
Cevâbi‟l-Müsteftî, 4.Tuhfetu‟l-Akrân, 5. el-Fetevâ, 6.Îânetu‟l-Hakîr, 7.ġerhu
Kenzi‟d-Dekâik, 8. ġerhu‟l-Vikâye, 9.el-Vusûl ilâ Kavâidi‟l-Usûl, 10.Mus‟ifu‟l-
Hukkâm „ala‟l-Ahkâm, 11.ġerhu‟l-Vehbâniyye, 12.ġerhu‟l-Menâr, 13.Tertîbu
Fetevâ Ġbn Nuceym, 14.Ferâizu‟t-TimurtaĢî, 15.MüĢkilâtu‟l-Mesâil.
TUMURTAġÎ
256
, (TumurtaĢ-Harezm Horasan Bölgesi Ġran-
Özbekistan Türkmeni)(1035/1626), Muhammed b. Salih b. Muhammed b.
Abdullah b. Ahmed et-TumurtaĢî el-Gazzî. Hanefî fıkıh âlimi. Eserleri: ġerhu
Ferâizi‟r-Rahabiyye, Manzume fi‟l-Munâsehât adlı bilinen iki fıkhî eseri vardır.
TUMURTAġÎ
257
, (TumurtaĢ-Harezm Horasan Bölgesi Ġran-
Özbekistan Türkmeni) (980-1055/1572-1645), Salih b. Muhammed b.
Abdullah b. Ahmed et-TumurtaĢî. Hanefî fıkıh âlimi.ġemsuddin et-
253
Brockelmann, GAL, II, 517,Suppl., II, 524; Leknevî, el-Fevâ‟id, 8; Ziriklî, A‟lam, V,
166; Kehhâle, Muğcem, VIII, 100;Özel, Ahmet, Hanefî Fıkıh Âlimleri, 126.
254
KureĢî, el-Cevâhir, III,147; KeĢfu‟z-Zunûn, II,1221; Leknevî, el-Fevâ‟id,15; Hatîb el-
Bağdadî, Tarih, I, 89;Özel, Ahmet, Hanefî Fıkıh Âlimleri, 60.
255
Bağdâdî, Tarih, II, 262; Brockelmann,Suppl., II, 427-429; Ziriklî, A‟lam, VII, 117;
Kehhâle, Muğcem, X, 18-20; Özel, Ahmet, Hanefî Fıkıh Âlimleri, 124-125.
256
Bağdâdî, Tarih, II, 274; Brockelmann, GAL, II, 404, Suppl., II, 418; Ziriklî, A‟lam, VII,
32; Kehhâle, Muğcem, X, 87; Özel, Ahmet, Hanefî Fıkıh Âlimleri, 129.
257
KeĢfu‟z-Zunûn, I, 99; Bağdâdî, Tarih, I, 42; Brockelmann, GAL, II, 390, 401;Ziriklî,
A‟lam, III, 281; Kehhâle, Muğcem, V, 11; Özel, Ahmet, Hanefî Fıkıh Âlimleri, 130.
Dostları ilə paylaş: |