Tarmoqlanuvchi algoritmlar

TARMOQLANUVCHI ALGORITMLAR

Shunday hisoblash jarayonlari ham bo‘ladiki, unda qo‘yilgan ayrim mantiqiy shartlarning bajarilishiga ko‘ra jarayonlar bir necha tarmoqqa bo‘linadi hamda ulardan hech bo‘lmaganda bittasi bajariladi.
Bunday jarayonlar bajarilishi uchun tarmoqlanuvchi algoritmlar tuziladi.
Agar hisoblash jarayoni qandaydir berilgan shartning bajarilishiga qarab turli tarmoqlar bo‘yicha davom ettirilsa va hisoblash jarayonida har bir tarmoq faqat bir marta bajarilsa, bunday hisoblash jarayonlariga tarmoqlanuvchi algoritmlar deyiladi.
Tarmoqlanuvchi struktura,
odatda, qandaydir mantiqiy shartni tekshirish blokini o‘z ichiga oladi. Tekshirish natijasiga ko‘ra, tarmoq
deb ataluvchi u yoki bu amallar
ketma-ketligi bajariladi.
Tarmoqlanuvchi tuzilish shart tekshirish natijasiga (ha yoki yo‘q) qarab ikki yo‘ldan birini tanlash imkoniyatini beradi, ya’ni ko‘rsatilgan tarmoqdan faqat bittasining bajarilishini ta’minlaydi.

Bu tuzilmalar, asosan, 2 xil – to‘liq va qisqartirilgan ko‘rinishda berilishi mumkin. Ular quyidagi sxema orqali ifodalanadi:

shart
shart
Berilgan A son 0 (nol)dan katta musbat son bo‘lsa, u holda uning kvadratini hisoblash algoritmini tuzing:

• 1) boshlansin;
• 2) A va B kiritilsin;
• 3) agar A < B bo‘lsa, 4-bandga o‘tilsin; aks holda, 5-bandga o‘tilsin;
• 4) natija A deb olinsin va

6-banda o‘tilsin;

• 5) natija B deb olinsin;
• 6) tugatilsin.

Bu misolda agar A > 0 bo‘lsa, 4-banddagi ko‘rsatma bajariladi, aks holda,
ya’ni A ≤ 0 shart bajarilsa, 3-banddagi ko‘rsatma bajarilmaydi.

1-misol
Berilgan ikkita A va B sonlardan kichigini topish algoritmini tuzing:

• 1) boshlansin;
• 2) A kiritilsin;
• 3) agar A > 0 bo‘lsa, u holda 4-bandga o‘tilsin;
• 4) natija A*A deb olinsin;
• 5) tugatilsin.

Bu misoldan quyidagicha xulosa
chiqarish mumkin: agar A < B shart bajarilsa, 5-banddagi ko‘rsatma bajarilmaydi, aks
holda, ya’ni A > B bo‘lsa,
4-banddagi ko‘rsatma bajarilmaydi.

2-misol