«Tasdiqlayman» Oʻquv ishlari boʻyicha direktor oʻrinbosari, dotsent

O’zlashtirish uchun savollar.

1. Donning asosiy sifat ko’rsatkichlariga nimalar kiradi?

   
   

2. Don sifati organoleptik usulda qanday aniqlanadi.

   
   

3. Donning ranggi, hidi va ta’mi qanday bo’lishi kerak.

   
   

4. Nima uchun hid sog’lom donda ham aniqlanadi?

   
   

5. Butun va maydalangan donlarning sifat ko’rsatkichlarini organoleptik baholashning qanday o’ziga xos xususiyatlari mavjud?

   
   

1. Donning asl og’irligi deb nimaga aytiladi?

   
   

2. Donning asl og’irligi qanday anjom uskunalar yordamida aniqlanadi?

   
   

3. Don turlari bo’yicha asl og’irlikni aytib bering.

   
   

4. Donning asl og’irligi qanday maqsad uchun aniqlanadi?

   
   

5. Umuman olganda asl og’irlik deganda nima tushuniladi?

   
   

7 Amaliy mashg’ulot Donni kleykovinasini aniqlash

Darsning maqsadi: talabalarni don partiyalaridan kleykovinani aniqlash uchun namuna olishni o’rgatish va kleykovinaning miqdorini aniqlashni o’rgatish.

Ishlash tartibi: kleykovina miqdori maydalangan don o’lchanmasi massasiga nisbatan foizlarda ifodalanadi. Kleykovina ikki xil bo’ladi: ho’l – o’ziga suvni singdirgan kleykovina va quruq kleykovina – kleykovinaning quritishdan so’nggi miqdori.
Tarkibidagi kleykovina miqdoriga bog’liq holda bug’doy donini quidagicha turkimkash mumkin.

Don toifalari

Dondagi ho’l kleykovinaning miqdori, %

Yuqori kleykovinali don	30 dan yuqori
O’rnacha miqdordagi kleykovinali don
O’rtadan past miqdordagi kleykovinali don	20……..25,9
Past kleykovinali don	20 dan past

Kuchli bug’doy doni I gruhdan past bo’lmagan, miqdori esa kamida 28% bo’lgan ho’l kleykovinaga ega bo’lishi lozim. Ho’l kleykovinaning sifati elastiklik xususiyatlari bilan baholanadi.
O’rta namunadan 30....50 g massali don o’lchanmasi ajratilib va uning tarkibidagi buzilgan bug’doy, ifloslantiruvci aralashmalardan tozalanadi. Tozalangan o’lchanma labaratoriya tegirmonchasida maydalanadi.
Agar donning namligi 18% dan yuqori bo’lsa, unda o’lchanmani maydalashdan oldin xona haroratida yoki 50^oC haroratga ega bo’lgan termostatda 18% namlikka qadar quritiladi. Maydalangan don yaxshilab aralashtiriladiva undan texnikaviy tarozida 25 g yoki undan koproq o’lchab olinadi. Bunday miqdordagi o’lchanmadan kamida 4 g ho’l kleykovina olsa bo’ladi. O’lchanma chinni kosachaga solinib, uning ustidan harorati 18....20⁰C atrofida bo’lgan suv quyiladi.
Xamir qorish uchun o’lchama og’irligiga bog’liq holda unga qo’shiladigan suv miqdori quidagicha bo’lishi kerak.