Termiz davlat universiteti iqtisodiyot va turizm fakulteti "moliya" kafedrasi

б
)
Ҳисобнинг аниқлиги ва тўғрилиги;
г) Ҳисобнинг тежамлилиги ва ҳаммабоплилиги;
д) Ҳисобнинг тўлиқлиги ва ўз вақтида бажарилиши.
Xo‘jalik hisobi to‘g‘risidagi umumiy fikrni aniqlashtirish va uning tarixiy xususiyatini 
yaxshiroq tushunib olish uchun davlat monopoliyasi mulkchiligi va bozor iqtisodiyoti 
rivojlanishi sharoitidagi uning mazmunini ko‘rib chiqish lozim. Bunda ulardagi amal qilayotgan 
iqtisodiy qonunlar-ning xususiyatlaridan kelib chiqish lozim, chunki hisobning o‘ziga xos 
xususiyatlari mana shu qonunlar bilan belgilanadi. 
Ma’lumki, bozor iqtisodiyoti sharoitida foyda olish asosiy iqtisodiy maqsad bo‘lib 
hisoblanadi. Demak, tadbirkorlar tomonidan o‘z korxonalaridan foyda olish bozor iqtisodiyotida 
xo‘jalik faoliyatining bosh rag‘batini anglatadi. 
Asosiy iqtisodiy qonun xo‘jalik faoliyatining maqsadini, demak, xo‘jalik hisobining ham 
maqsadini belgilaydi. 
Bozor iqtisodiyoti sharoitida mulkdorlar xo‘jalik hisobidan maksimal darajada foyda 
undirish va o‘stirish uchun foydalanadi va bunda mulk egalari uning yordamida qo‘yilgan 
mablag‘lar va kapitalning yuqori samarali ishlatilishi ustidan kuzatishni amalga oshirishga 
harakat qilishadi. 
Bozor iqtisodiyotidagi xo‘jalik hisobining maqsadi foydaning shakllanish jarayoni ustidan 
kuzatish hisoblanib, uning yordamida tadbirkorlar ishlab chiqarish hajmini oshirish, mahsulot 
(ish, xizmat)lar sifatini yaxshilash hamda yaratilgan mahsulot tannarxini kamaytirish 
imkoniyatiga ega bo‘ladilar. 
Hisobning ahamiyati to`g`risida hyrmatli Prezidentimiz Shavkat Mirziyoev Oliy Majlisga
murojaatnomasida quyidagi fikrlarni bildiradi: “Iqtisodiyot – bu hisob-kitob degani. Har bir 
ishimizda puxta hisob – kitob birinchi o`rinda turishi lozim. Aks holda, hamma ishimiz eski 
hammom, eski tos bo`lib qolaveradi.”
2
2
Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг Олий мажлисга мурожаатномаси. 2017 йил декабр. 

---