Tətbiqi etika

 

6. BAKTERİOLOJİ (BİOLOJİ) SİLAH 

 

Bakterioloji silah (BS) kütləvi qırğın silahlarının bir növüdür.  

BS

  bakterial  vasitələrə  və  onları  tətbiq  etmək  üçün  işlədilən  döyüş 

sursatına, cihaz və tərtibatlara deyilir. BS əsasını xəstəliktörədən mikroblar və 

onlardan alınan zəhər-toksinlər təşkil edir.  

Bakterioloji  vasitələrin  insanlara,  heyvanlara  və  bitkilərə  zədələyici 

təsiri  bir  sıra  fərdi  xüsusiyyətlərlə  xarakterizə  edilir.  Onların  hətta  çox  kiçik 

dozaları  belə,  yoluxucu  xəstəlik  törədir,  yaxud  insanları  və  heyvanları 

zəhərləyə  bilir.  Bir  çox  xəstəliklər  xəstə  adamdan  sağlam  adama  keçir, 

insanlar  və  heyvanlar  arasında  tez  yayılır.  Xəstəliktörədən  mikroblar  və 

toksinlər  müəyyən  müddət  xarici  mühitdə  və  ya  yoluxmuş  həşaratlarda, 

gənələrdə,  gəmiricilərdə  qala  bilər.  Bakterioloji  vasitələrin  zədələyici 

xassələrindən  biri  də  onlarda  inkubasiya  və  ya  gizli  inkişaf  dövrünün 

olmasıdır.  Düşmən  bakterioloji  vasitələri  təyyarə  bombaları,  top  güllələri, 

raketlər,  habelə  içərisinə  maye,  yaxud  quru  halda  mikrob  və  zəhər  qatışığı 

(reseptur)  doldurulmuş  xüsusi  konteyner  və  cihazlarda  ata  bilər.  Onları 

---

25 

zəhərlənmiş  daşıyıcılar  da  (həşəratlar,  gənələr,  gəmiricilər)  yaya  bilər.  Belə 

silahın tətbiqi nəticəsində, şübhəsiz ki, şəhərlər və başqa yaşayış məntəqələri, 

dəmiryol  qovşaqları,  limanlar,  su  təchizatı  mənbələri,  həmçinin  kənd 

təsərrüfatı  bitkiləri,  əkin  tarlaları  bakterioloji  vasitələrlə  zədələnə  bilər. 

Xəstəliyin  yayılmasının  ən  sadə  və  təsirli  üsullarından  biri  havanın 

yoluxmasıdır. İçərisində bakterioloji vasitələr olan hərbi sursat havada duman 

və  ya tüstüşəkilli  aerozol buludu yaradır. Onun  zədələyici təsiri tətbiq edilən 

xəstəliktörədicidən, ərazinin relyefindən, meteoroloji şəraitdən və s. asılıdır.  

İnsanlar və heyvanlar təkcə bakterioloji vasitələrin tətbiq edildiyi zaman 

deyil, buluddan ayrılmış aerozol hissəciklərinin öz zədələyici xüsusiyyətlərini 

saxlaya  bildiyi  vaxtdan  asılı  olaraq,  bir  neçə  saat,  gün,  həftə,  hətta  ay 

müddətində  də  zədələnə  bilər.  Ona  görə  üzərinə  həmin  hissəciklər  düşmüş 

əşyalara  toxunduqda  və  ya  yoluxmuş  yeyinti  məhsullarından,  yaxud  sudan 

istifadə  edildikdə  zədələnmək  olar.  Bakterioloji  silahın  tətbiqi  nəticəsində 

bioloji zədələnmə ocağı yarana bilər.