Topshiriq. Berilgan testlarni yeching va bilimingizni sinab ko‘ring

---

Topshiriq. Berilgan testlarni yeching va bilimingizni sinab ko‘ring 
1.Metafora nima? 
A. Grekcha so‘z bo‘lib, ko‘chim degan manoni bildiradi 
B. Nutqda obrazlilik, ekspressiv buyoq berish niyatida narsa va hodisalar 
o‘rtasidagi o‘xshashlikka asoslanib, so‘z yoki iboralarni ko‘chma ma'noda ishlatish 
metaforadir. 
C. Metafora narsalarning son yoki butun va qismlari orasidagi munosabat nazarda 
tutiladi. 
D. A va B javoblar to‘g'ri 
2. Qaysi qatorda orfoepiyaga noto‘g'ri ta'rif erilgan?
A Adabiy talaffuz qoidalarining to‘plami 
B. Milliy til doirasida yagona talaffuz normalari 
C. O‘zbek tili kursining lug'at sostavini o‘rganadigan fan
D. Unli, undosh tovushlar talaffuz normalarini belgilaydi 
3. Qaysi gap tarkibida ham sinonim, ham 
antonim 
so‘zlar qatnashgan?
A . Osh ko‘p-u, lagan yetishmaydi
Farzand 
umr bog'ida hayotdek aziz, shirin
B. Shoir tinim bilmas ijod davrida 
C. 
Kunduzi bedor, 
tunlari uyg'oq
D. Yaxshiga 
aytsang, 
uqar 
4. Predmet yoki hodisalarning makon va zamondagi o‘zaro doimiy bog'lanishlari 
asosida birining nomi ikkinchisiga ko‘chiriladi. Ushbu ta'rif qaysi qatordagi 
hodisaga xos? 
A. zifadoshlik B. Metafora 
C. Metonimiya D. Sinekdoxa 
5. Adabiy til deganda nimani tushunasiz? 
T E S T S A V O L L A R I
1. Quyidagi qaysi so‘zlarda nuqtalar o‘rniga "o" yoziladi?
1) m..bodo; 2) s..mon; 3) t..mosha; 4) j..hongir; 5) h..mon; 6) s..vob 
A) 2,3
B) 1, 2, 3 
C) 1, 2, 3, 4, 5, 6
D) 1, 2, 3, 5 
2. Qaysi javobda yasama so‘zlar berilgan?
A) ishchi, toshloq, gapir 
B) sovuqqon, badavlat, o‘stirish
C) yengilmas, yo‘llar, chiqar 
D) ishlaydi, ma’naviy, keltir 
3. Iltimoiy-siyosiy leksikaga oid so’zlarni toping. 
A) jamiyat 
B) kesim
C) paxan 
D) vodorod 
4. Siyosiy subyektlarning nomlarini anglatuvchi ijtimoiy-siyosiy leksika 
berilgan qatorni toping. 
A) savdogar, dehqon, choysho’r
B) prezident, vazir, deputat 
C) gulchi, farrosh, suxandon
D) novvoy, otboqar, baliqchi 

---

5. Zid ma’noli so’zlarni toping.
A) o’qidim-o’qimadim 
B) ozg’in-oriq
C) yosh-qari
D) tinch-totuv 
6. Yoqasini ushlamoq iborasiga sinonim bo‘lgan so‘zni toping
A) hayratlanmoq 
B) xursand 
C) qo‘rqmoq 
D) g‘azablanmoq 
7. Qaysi qatorda ibora qo‘llanmagan?
A) Har qanday temirni zang chiritadi. 
B) Aravani quruq olib qochish evi bilan-da! 
C) Atrof-tevarakda ko‘chani boshiga ko‘tarib yurgan bolalarning shovqini 
tingan.
D) U yig‘ilishdan tarvuzi qo‘ltig‘idan tushib keldi. 
8. Qaysi qatorda kuchli so‘ziga ma’nodosh bo‘lgan frazeologik birlik berilgan? 
A) tog‘ni ursa talqon qiladi 
B) oyog‘idan o‘t chaqnaydi 
C) tekkanga tegib, tegmaganga tosh otadi
D) do‘ppisini osmonga otadi 
9. Quyidagi sinonimik qatordagi so’zlarning qaysi biri eskirgan?
A) osmon 
B) samo
C) ko’k 
D) gardun 
10. Dominanta so’zining ma’nosi 
A) betaraf so’z 
B) salbiy so’z C) ijobiy so’z 
D) qarama-qarshi so’z 
11. Til so’zining sinonimini toping.
A) nutq 
B) lison 
C) zabon 
D) B, C 
12. Uslubiy betaraf so‘zlar qatorini belgilang. 
A) yaxshi, qalam, keldi 
B) tagcharm, qolip, poshna
C) ildiz, kvadrat, neytron 
D) alalxusus, azm, adil 
13. Qo‘shma sonlar qatorini aniqlang. 
A) o‘n besh, yigirma olti, ikki yuz to‘qson besh
B) to‘rtta-to‘rtta, to‘qson besh, to‘qqiz 
C) yetmish, sakson, to‘qson 
D) bir-ikkita, besh-oltita, o‘n besh 
14. Ikki va undan ortiq mustaqil so’zlar birikib, bir ko’chma ma’noni ifodalash 
uchun xizmat qilsa, u qanday birlik hisoblanadi? 

---

A) qo’shma so’z 
B) ko’makchili so’z birikmasi
C) frazeologik birikma 
D) so’z birikmasi 
15.Qaysi turg’un birikma iqror bo’lmoq ma’nosini anglatadi?
A) yelkasiga olmoq 
B) zimmasiga olmoq 
C) qo’lga olmoq 
D) bo’yniga olmoq 
16.Frazeologik sinonimlar qaysi qatorda berilgan? 
A) solishtirmoq, taqqoslamoq 
B) tutgan yeridan kesadi, o’jar
C) qizg’anchiq, qo’li ochiq 
D) og’ziga tolqon solmoq, mum tishlamoq
17. Qaysi so’zlar leksik (lug’aviy) ma’noga ega? 
A) mustaqil so’zlar 
B) yordamchi so’zlar 
C) undov so’zlar 
D) yuklamalar 
18. Musiqa san’atiga oid terminlarni toping.
A) xor, orkestr, duet 
B) komediya, roman, vokal
C) bank, karikatura, opera
D) opera, simfoniya, portret 
19. Adabiyot san’atiga oid terminlarni toping.
A) epizod, komediya, tragediya 
B) komediya, roman, vokal
C) opera, simfoniya, portret
D)daromad, inflatsiya, roman 
20. Iqtisodga oid terminlarni toping.
A) daromad, inflatsiya, biznes 
B) komediya, roman, kredit
C) opera, simfoniya, qiymat
D) bank, karikatura, lokal 
21. Inflaytsiya so’zining ma’nosi 
A) pulning xarid qilish quvvatining pasayishi.
B) ishchilarning hayot darajasining pasayishi 
C) biror narsa yaratish, qurish uchun sarflanadigan ma’lum miqdordagi pul.
D) aholi turmush darajasining pasayib ketishi 
22. Neologizmlar qanday so’zlar? 
A) yangi kirib kelgan so’zlar 
B) ko’p ma’noli so’zlar
C) ma’nodosh so’zlar
D) zid ma’noli so’zlar 
23. Qaysi javobda shevaga xos so’zlar berilgan?
A) ushbu, kitob, daftar 
B) bu yoqqa, ana u yerda 

---

C) kelopti, borvotti, aytovuz
D) oliynasab, mujgon, go’ja 
24. Qaratqich kelishigi qo’shimchasi –ing, jo’nalish kelishigi qo’shomchasi –
a shaklida qo’llanishi qaysi lahjaning morfologik belgisi hisoblanadi? 
A) qarluq lahjasi
B) qipchoq lahjasi
C) o’g’uz lahjasi
D) A,B 
25.Varvarizm, vulgarizmlarni qaysi uslubda ishlatish mumkin?
A) publitsistik uslubda 
B) ilmiy uslubda
C) rasmiy uslubda 
D) so’zlashuv uslubda 
26. Adabiy til uchun me’yor sanaladigan so’zlarni toping.
A) inak, uy, o’jak 
B) tuxum, chumoli, beshik
C) g’o’ra, qarinja, mayak 
D) takya, uchak, shoti 
24. Adabiy tilga xos so’zlarni toping. 
A) kelyapman 
B) ishkop C) ketti D) nalug 
28. So’zning o’z ma’nosidan ko’chishi qaysi uslubda uchraydi? 
A) badiiy, so’zlashuv 
B) publitsistik, ilmiy
C) rasmiy, ilmiy 
D) rasmiy, publitsistik 
29. Reportajni kim tayyorlaydi?
A) jurnalist 
B) shoir 
C) yozuvchi
D) rassom 
30. Adabiy tilga xos so’zlarni toping.
A) kelyapman 
B) ishkop 
C) ketti
D) nalug 
31. Maqola qaysi uslublarga xos?
A) ilmiy, publitsistik 
B) badiiy, ilmiy 
C) rasmiy, badiiy 
D)so’zlashuv,ilmiy 
32. Qaysi javobda publitsistik uslubga to‘g‘ri ta’rif berilgan?
A) ommaviy axborot vositalari uslubi 
B) ish yuritish qog‘ozlari uslubi 
C ) voqelikni badiiy tasvir vositalari orqali ifodalash uslubi 
D) atamalarga tayanib, fikrni aniq va ixcham shaklda bayon qiluvchi uslub 
33. Qaysi uslub asosini atama, ta’riflar, qoidalar tashkil etadi? 
A) ilmiy uslub B) rasmiy uslub 

---

C) ommabop uslub D) so‘zlashuv uslubi 
34. Qaysi uslubda qaror qilindi, inobatga olinsin, ijro uchun qabul qilinsin, 
tasdiqlandi kabi qoliplashgan so‘z va so‘z birikmalari keng qo‘llaniladi? 
A) rasmiy uslubda
B) ommabop uslubda
C) ilmiy uslubda 
D) badiiy uslubda 
35. Qaysi uslubni monografiya, ilmiy maqola, dissertatsiya, avtoreferat 
kabilar tashkil etadi? 
A) ilmiy uslub B) rasmiy uslub 
C) ommabop uslub D) badiiy uslub 
36. Qaysi uslubda atamalar hamda deyiladi, ataladi, kifoya, zarur kabi so‘zlar, 
mazmunan aniq, ravshan, qat’iy iboralar ishlatiladi? 
A) ilmiy uslub 
B) ommabop uslub
C) badiiy uslub 
D) rasmiy uslub 
37. Qaysi uslubda atamalar faqat bir ma’noda qo‘llanib, o‘zi ifodalayotgan 
tushunchaning tub mohiyatini ko‘rsatishga xizmat qiladi? 
A) ilmiy uslub B) badiiy uslub 
C) ommabop uslub D) rasmiy uslub 
38. 
Qaysi 
uslubda 
"muxbirimiz 
xabar 
berishicha", 
"elchixona 
xodimining so‘ziga ko‘ra", "muxbirimiz voqea ro‘y bergan joydan xabar 
beradi" kabi iboralar qo‘llaniladi? 
A) publitsistik uslub B) badiiy uslub 
C) ilmiy uslub D) rasmiy uslub 
39. Qaysi qatorda ilmiy uslubga xos gap berilgan?
A) Ega va kesim gapning grammatik asosi hisoblanadi. 
B) Seni hur va ozod kuylaymen. 
C) Saxiylik va olijanoblik ulug‘vor fazilatdir.
D) Nedin g‘amnok ko‘rinasiz? 
40. Ariqlarda suvlar qaymoq bog’lagan. Berilgan gap qaysi uslubga xos? A) 
badiiy uslub 
B) ilmiy uslub 
C) publitsistik uslub
D) rasmiy uslub 
41. 1) ilmiy uslub; 2) publitsistik uslub; 3) badiiy uslub. Ushbu 
uslublardan qaysilari tasviriy matnning ko‘rinishi sanaladi? 
A) faqat 3 B) 2, 3 
C) 1, 2 D) 1,2,3 
42. Til vositalarining nutqda ishlatilish imkoniyatlari tilshunoslikning 
qaysi bo’limida o’rganiladi? 
A) uslubiyatda
B) grammatikada 
C) leksikologiyada 
D) dialektologiyada 
43. Uslubiy bo‘yoq, ta’sirchanlik mavjud bo’lgan so’zlarni aniqlang.
A) qizgina, qizcha, onajon 

---

B) bolagina, o’quvchi, qushcha
C) kitobcha, suv, gazetxon
D) onajon, ko’zim, bosh 
44. Ayrim nutq uslubi doirasidagina qo’llanadigan so’zlar qanday nomlanadi? 
A) uslubiy xoslangan so’zlar C) uslubiy betaraf so’zlar
B) ilmiy uslubga tegishli so’zlar D) badiiy uslubga tegishli so’zlar 
45. Rasmiy uslubga xos xususiyatni belgilang.
A) ibora va jumlalar ma’lum qolipda bo’ladi
B) terminlar qo’llanadi 
C) ko’p ma’noli so’zlar ishlatiladi
D) shevaga xos so’zlar 
46. So’zning o‘z ma’nosidan ko’chishi qaysi uslubda uchraydi? 
A) badiiy, so‘zlashuv 
B) publitsistik, ilmiy
C) rasmiy, ilmiy 
D) rasmiy, publitsistik 
47. Keltirilgan gapning uslubini toping. Borolmadim, ishim chiqib qoldi. 
Ertaga boraman.
A) so’zlashuv 
B) ilmiy
C) badiiy
D) rasmiy 
48. Badiiy uslubga xos gapni aniqlang. 
A) butun osmonni bulutlarning og’ir, qalin, qoramtir namati qoplagan. 
B) stakanlarning ikkovida ham rangli eritma bor. 
C) ma’lumotnoma tuman hokimiyatiga ko’rsartish uchun berildi. 
D) Sen menga: “ovqating undog’, ovqating mundog’ – degan gapni- ilaverma
49. Neologizmlar qanday so’zlar? 
A) yangi kirib kelgan so’zlar
B) ko’p ma’noli so’zlar 
C) ma’nodosh so’zlar
D) zid ma’noli so’zlar 
50. 
Obrazlar, obrazli tasvirlar bilan emas, aniq ma’lumotlarning 
xolis, umumlashgan xususiyatlarini ta’riflash, 
tushunchalarga 
mos 
keladigan atamalar bilan ish ko’radigan uslubdir. 
A) ilmiy 
C) rasmiy-idoraviy 
B) badiiy D) publitsistik 
51. Ilmiy uslubga xos asosiy belgilardan biri notog’ri bayon qilingan qatorni 
belgilang. 
A) shartli belgilar qo’llanmaydi 
B) tilning tasviriy-ta’siriy vositalari ishlatilmaydi 
C) undalmali gaplar, his- hayajonli gaplar deyarli qo’llanmaydi 
D) matn monologik nutq tarzida bo’lib, dialoglar bo’lmaydi. 
52. 
Quyidagi matn qaysi uslubga xos? 
17-modda. Fuqarolarning fuqarolik huquq va burchlarga ega bo’lish 
layoqati (huquq layoqati) teng ravishda e’tirof etiladi. Fuqoroning huquq 
layoqati tug’ilgan paytdan e’tiboran vujudga keladi va vafot etishi bilan 

---

tugaydi. 
A) rasmiy 
C) rasmiy
B) ilmiy D) publitsistik 
53. 
Quydagi matn qaysi uslub namunasi hisoblanadi? 
Yomq’ir – suyuq tomchi holidagi atmosfera huquq layoqati yoq’ni. 
Tomchining diametri 0, 50, 6 mm bo’ladi. Yomg’ir bulutdagi mayda suv 
zarralarining qo’shilib yiriklashuvidan hosil bo’ladi. 
Yomg’ir 
ikki 
hildir: 
jala 
yomg’ir, 
shivalama 
yomg’ir. 
Shivalama 
yomg’irning 
yog’ish miqdori 
intensivligi soatiga 0,25 mm gacha, 
jala yomg’irniki esa 100mm gacha bo’lishi mumkin. 
A) ilmiy uslub 
B) badiiy uslub 
C) publitsistik uslub
D) rasmiy uslub 
54. Qaysi uslub turida tilning tasviriy-ta’siriy vositalari yordami bilan obrazlar 
vositasida kishiga estetik ta’sir ko’rsatiladi? 
A) badiiy uslubda 
C) ilmiy uslubda 
B) publitsistik uslubda 
D) rasmiy uslubda 
55. Asosan qaysi uslubda so’zlar ko’chma ma’noda qo’llanmaydi?
A) rasmiy uslubda 
C) so’zlashuv uslubida 
B) badiiy uslubda 
D) publitsistik uslubda 
56. Asosan badiiy uslubga xos bo’lgan izn (izn bermoq) so’zining sinonimini 
toping? 
A) ijozat 
C) erk 
B) ixtiyor 
D) nishona 
57. Qisqalik, aniqlik, soddalik, shunungdek ibora va jumlalarning bir 
qolipda bo’lishi asosan qaysi uslubga xos? 
A) rasmiy usluga 
C) ommabop uslubga 
B) ilmiy uslubga D) so’zlashuv uslubga 
58. 
Hayotiy faktlarning qisqacha tasviridan iborat kichikroq badiiy 
asarni toping. 
A) ocherk 
B) reportaj
C) esse
D) felyeton 
59. Monologga berilgan to’g’ri tarifni toping. 
A) Monolog so’zlovchining o’ziga yoki tinglovchilarga qaratilgan nutqdir. 
B) Sintaktik jihatdan sodda tuzilgan nutqdir. 
C) Monolog-ikki kishining suhbati 
D) Ikki va undan ortiq kishilarning suhbati 
60. Dialog qanday tashkil topadi? 
A) Barchasi to’g’ri 
B) So’roq, buyruq va darak gaplardan tashkil topadi. 
C) To’liqsiz gaplardan tashkil topadi. 
D) Dialog so’z-gaplardan tashkil topadi. 
61. Pamflet, felyeton, ocherk qaysi uslubda yoziladi? 
A) publitsistik uslubda 
C) ilmiy uslubda

---

B) badiiy uslubda
D) rasmiy uslubda 
62. Tilxat, bildirgi, majlis bayonnomasi…. Bu atamalar qaysi uslubga xos?
A) rasmiy uslub 
B) badiiy uslub 
C) publitsistik uslub 
D) ilmiy uslub 
63. Isyon, irqchilik, siyosiy tanglik, bitim kabi so’zlar qaysi uslubda ishlatiladi?
A) publitsistik uslub 
B) badiiy uslub
C) ilmiy uslub
D) rasmiy uslub 
64. Ilmiy uslubga xos so’zlarni aniqlang. 
A) deb ataladi, tahlil qilindi 
B) boshi osmonga yetmoq, mum tishlamoq
C) baxsh etmoq, sarson bo’lmoq 
D) ko’paymoq, yugurmoq 
65. Fikr qisqa va lo’nda ifodalanadigan ilmiy janr?
A) tezis 
B) ilmiy aqola
C) BMI 
D) referat