Toshkent axborot texnologiyalari universiteti ta’lim psixologiya 6-Topshiriq Guruh : 650-21 Bajardi: Ashrapov Alijon Tekshirdi: Salixova Muxayyo Toshkent 2023

Vazifa-2
ORATORLIK MADANIYATI KONIKMALARINI SHAKLLANTIRISH (AQLIY HUJUM, MASLAHAT USULLARI ASOSIDA)
Milliy o'yinlar va sport
Har bir xalqning madaniyati o‘ziga xos bo‘lib, tili, urf-odatlari, turmush tarzi, o‘yinlarida namoyon bo‘ladi. Ma'naviy qadriyatlar, me'yorlar, yutuqlarning davomiyligini saqlash juda muhim, chunki bu meros xalqning millat sifatida yashashining zaruriy shartidir. Ma’lumki, uzoq tarixga ega bo‘lgan jismoniy madaniyat umumiy madaniyatning tarkibiy qismi hisoblanadi. O‘zbekiston jamoatchiligi uchun ham yuqori saviyadagi sport yutuqlari, ham ommaviy jismoniy tarbiya yutuqlari muhim bo‘lib, bunda xalqning ijtimoiy xotirasini etkazuvchi milliy sport turlari yorqin tarkibiy qism hisoblanadi.
Ta’kidlash joizki, zamonaviy sportga yo‘l milliy o‘yinlardan o‘tadi. Jamiyat madaniy xotirasining muhim tarkibiy qismiga aylangan va zamonaviy O‘zbekistonda rivojlanayotgan ba’zi an’anaviy sport turlarini sanab o‘tamiz. Shunday qilib, ot sporti juda mashhur musobaqa turi bo'lgan va shunday bo'lib qoladi. Masalan, chavandozlardan topqirlik va epchillikni talab qiladigan ko‘pkari (uloq) ot sporti musobaqasining bir turi miloddan avvalgi 2—3-asrlarning boshlarida shakllangan. Turkiy tillarda “ko‘pkari” nomining etimologik ma’nosi yo‘qolib, an’anaviy ravishda inventar – “ulak” nomi bilan atala boshlandi. Yuz chavandozning oldidagi musobaqada ular echki yoki buzoqning tana go'shtini tashladilar; chavandozlar jasadni otdan tushmasdan ko'tarishga harakat qilishdi; vazifa olomondan qochish, ta'qibchilarga qarshi kurashishdir. Uloq, avvalo, bayram, toʻy-marosimlarda oʻtkaziladigan musobaqa, oʻyin boʻlib, unga yaqin-atrofdagi qishloqlardan chavandozlar jalb qilingan, qoidalarga koʻra ikki guruhga boʻlingan. Natijalarga ko'ra g'oliblar nomi e'lon qilindi, ularga sovg'alar, sovg'alar (chorva mollari, kiyim-kechak, gilamlar, pul mukofotlari va boshqalar) topshirildi. Ming yillar davomida o'yin xalq asoslari bilan shakllangan, rivojlangan, mashhurlikka erishgan, milliy an'analar va turmush tarzi bilan chambarchas bog'liq.