Toshkent farm atse vtikainstituti

Dorivor 
p rep aratlari. Damlama, suyuq ckstrakt.
J a g ‘-jag* 
o‘simligjni o‘stirish 
tesnologiyasi
Jag‘-jag‘ yoki 
achambit Respublikamizda barcha iqlirn 
sharoitlarida o'sadigan bir yillik o ‘t o'simligi hisoblanadi. Jag‘-jag‘ 
o ‘simligini sug‘oriladigan mintaqalarda ekib o‘stirishda eng asosiy 
omillardan hisoblangan yerlami agrotexnik qonun - qoidalarga 
rioya qilib tayyorlash ekiladigan ekinlardan yuqori hosil yetishtirish 
imkonini beradi.
Undan tashqari ekinning turlari, ko‘p yillik yoki bir yiiligi va 
ulaming biologik xususiyatlarini hisobga olgan holda tayyorlanadi. 
Jag‘-jag‘ о ‘ simligining bo‘yi 60-70 sm va ildiz tizimi 10-15 sm gacha 
tuproq qatlamlarigacha kirishi mumkin. Jag‘-jag‘ o ‘simligini katta 
maydonlarda ekiladigan boTsa, undan oldin ekilgan o:tmishdosh 
ekinlami hisobga olish maqsadga muvofiq boTadi.
Dalalar barcha begona o ‘t ildizlaridan tozalamb, (jag‘-jag‘ 
begona o ‘tlarga bardosh bera olmaydi) ildiz tizimini hisobga olgan 
holda haydash chuqurligi belgilanadi.
l 7 7

---

Jag‘-jag‘ ekiladigan yerlami haydashdan maqsad begona 
o‘tlardan tozalash, ularga qarshi kurashish, tuproqning fizik va 
kimyoviy xossalarini yaxshilash, yerlami bir xil tekislash va nam 
saqlashdan iboratdir. Bu tadbirlami amalga oshirgan holdagina, jag ‘- 
jag ‘ o‘simligini o'sishi rivojlanishi va hosildorligi yuqori bo‘ladi.
Kuzda jag‘-jag ‘ ekiladigan maydonlar 30 sm chuqurlikda (20-30 
tonna go‘ng va 40 kg fosfor o ‘g ‘iti berib) haydaladi. Erta bahorda 
yerlar borona va mola mexanizmlari yordamida tekislanib, begona 
o ‘tlardan tozalanib, tuproqning 8-10 sm li qatlami 15-17°S qiziganda, 
60-70 sm oralig‘ida ariq olinib, urug‘lar 2-3 sm chuqurlikda don va 
sabzavot ekiladigan seyalkaiarda ekiladi. Gektariga 8-10 kg urug‘ 
sarflash tavsiya qilinadi.
U rugiam i ekishdan oddin 0-4°S da tezroq unib chiqishi uchun 
stratifikatsiya qilish lozim bo'ladi. Ekilgan u ru g iar 10-15 kunda 
unib chiqadi. Maysalar oralig‘i 10-15 sm dan qilib yagana qilinadi. 
Har bir tupda 2-3 tadan sog‘lom о ‘simlik qoldiriladi. To‘pbarg 
va gul chiqarish fazasida kultivatsiya qilinadi. Jag‘-jag‘ o'simligi 
unib chiqandan so‘ng birinchi o ‘g ‘itlashni amalga oshirish lozim 
bo‘ladi va gektar hisobiga 30 kg dan azotli va fosforli o ‘g ‘itlar bilan 
oziqlantiriladi.
0 ‘simlik gullash fazasida oziqa elementlami ko‘p talab qiladi. 
Shulami e ’tiborga olib, gullash fazasida azotli va kaliyli o‘g‘itlardan 
40 kg dan berib oziqlantiriladi. 0 ‘simlikning gullari to‘kilmasligi 
va poyasi baquw at bo‘lishi uchun kaliy o‘g ‘iti bilan oziqlantiriladi.
Oziqlantirish sug‘orishdan oldin amalga oshiriladi. О‘suv 
davrida 5-6 marta sug‘oriladi. Uning vegetatsion davri kalta 
bo‘Iganligi uchun oziqlantirishni gullash fazasida tugatishni tavsiya 
qilinadi. Jag‘-jag‘ ekilgan maydonlarga o‘rtacha gektariga 70 kg 
azot, 50 kg fosfor va 40 kg kaliy o‘g‘iti bilan oziqlantinlsa, yaxshi 
hosil yetishtirish imkoni tug‘iladi.
M ahsulot tayyorlash. 0 ‘simlik gullashi va mevasi etilishi 
davrida ildizi bilan sug‘urib olinadi. lldizini (ba’zan, ildizoldi 
barglari bilan) tashlab yuborib, qoigan qismini soya joyda quritiladi.
178

---