Toshkent farm atse vtikainstituti

Mahsulotning tashqi ko‘rinishi. 
Tayyor mahsulot barg 
va gullar aralashmalaridan tashkil topgan. Bargi kisqa bandli, 
cho‘ziq tuxumsimon, o ‘tkir uchli, tekis qirrali, yoki bilinar- 
bilinmas tishsimon, ustki tomoni to ‘q yashil, pastki tomoni esa 
kulrang-yashil, uzunligi 1-4 sm. Gul oldi bargchalari tuxumsimon 
b o ‘lib, to ‘q binafsha rangga b o ‘yalgan. Gullari mayda, och qizil, 
gulkosachasi qo‘n g ‘iroqsimon, besh tishli, og‘izchasida oq tuklar 
bo ‘ladi, gultojisi ikki labli, otaligi 4 ta, onalik tuguni to ‘rt b o ‘lakli, 
yuqoriga joylashgan. Barg hamda gulkosachabargida efir moyli 
bezlar bor.
X ID F ga k o ‘ra mahsulotning namligi 13%, umumiy kuli 10%, 
qoraygan va qo‘ng ‘ir rangli о ‘simlik b o ‘lakchalari 7%, poya va 
yon shoxlar b o ‘lakchalari 40%, organik aralashmalar 1%, mineral 
aralashmalar 1% hamda qirqib maydalangan mahsulot uchun 
teshigining diametri 7 mm li elakdan o ‘tmaydigan yirik qismlar 
10% dan va teshigining diametri 0,5 mm li elakdan o ‘tadigan 
mayda qismlar 10% dan ko ‘p b o ‘Imasligi kerak.

---

Mahsulotning o ‘ziga xos xushbo‘y hidi va achchiqroq o ‘tkir 
mazasi bor.
Kim yoviy ta rk ib i. M ahsulot tarkibida 0,12-1,20% efir moyi, 
oshlovchi moddalar, askorbin kislota (gulida 166 mg %, bargida 
565 mg % gacha) va fenol-karbon kislotalar bo‘ladi.
XI DF ga ko ‘ra mahsulot tarkibidagi efir moyining miqdori 
0,1% (qirqib maydalangan mahsulotda 0,08%) dan kam 
b o ‘lmasligi kerak.
Efir moyi tarkibida 44% gacha fenollar (timol va karvakrol), 
12,5% bitsiklik va tritsiklik seskviterpenlar, 12,8-15,4% sof 
holdagi spirtlar va 2,63-5% geranilatsetat bor.
Ishlatilishi. 
Tibbiyotda 
tog‘rayhondan 
tayyorlangan 
preparatlar ichak atoniyasi (ichakning bo ‘shashishi, zaiflanishi) 
kasalligida hamda ishtaha ochuvchi va ovq at hazm qi lish j aray onini 
yaxshilovchi dori sifatida ishlatiladi. Buiardan tashqari, u balg‘am 
k o ‘chiruvchi dori va terlatuvchi vosita sifatida ham k o ‘llaniladi. 
Efir moyi esa tish og‘rig ‘ini qoldirish uchun ishlatiladi.