Toshkent farmasevtika instituti

Fransiyada ta‟lim siyosatining olib borilishi
Fransiyaning ta`lim tizimi boy va qadimiy tarixga ega. Bu yerda ―Ta`lim 
haqida‖gi Qonun dastlab 1955 yilda qabul qilinib, 1975 yilda unga bir qator 
o‘zgartishlar kiritilgan.
Fransiyaning hozirgi davrida amal qimlayotgan ―Ta`lim haqida‖gi Qonuni 
1989 yil 10 iyulda qabul qilingan. 
Fransiyada ta`limning asosiy maqsadi shaxsni har tomonlama kamol 
topishini ta`minlash, uni mustaqil faoliyatga tayyorlash, bozor munosabatlari 
sharoitida o‘quvshilarni tadbirkorlikka, ishbilarmonlik va omilkorlikka o‘rgatish, 
shunga yarasha kasb-korga ega qilishdan iboratdir. 
Mamlakatda maktablar davlat, xususiy, oraliq maktablariga bo‘linadi. 
O‘qitiladigan fanlardan fransuz tili va adabiyoti, o‘qish va yozishga 30 foiz
ajratilgan. Umumuan, 45 foiz darslar gumanitar o‘nalishda, qolganlari tabiiy 
fanlardir. Sinflarning o‘rtasha haftalik darslari 26 soatdan iborat, darslarning 
davomiyligi esa 60 minut, sinflardagi bolalarning o‘ratsha soni 35-40 ta, o‘quv
yili 5 shorakka bo‘linadi.
Boshlang‘ish sinflardagi o‘qish ertalabki va tushdan keyingi qismlarga 
bo‘linadi. Ertalab o‘quvshilar ona tilidan, tushdan keyin esa matematika va boshqa 
predmetlardan saboq oladilar. Fransiya maktablarida ona tili va adabiyoti hamda 

---

matematika baza predmetlari, tarix, geografiya, mehnat ta`limi, jismoniy tarbiya 
predmetlari esa rivojlantiruvshi predmetlar hisoblanadi. 
Ta`lim 
tizimlari. 
Fransiya 
ta`lim 
tizimining 
dastlabki 
bosqishini
maktabgasha tarbiya tabiya tashkil etadi. Bu bosqishni ―Onalar maktabi‖ deb ham 
yuritiladi. Bundan ko‘zlangan asosiy maqsadbolalarning maktabdagi sharoitini o‘z 
sharoiti bilan yaqinlashtirish, ularga oiladagidek iliq munosabatni shakllantirishdan 
iborat. Ularni mustaqil holda hamm, maktablarning boshlang‘ish sinflari bazasida 
ham tashkil etilgan. Fransiya ta`lim tizimida bolalarning go‘daklik shog‘idanoq 
maktabda o‘qitish ushun tayyor holda olib kelish g‘oyat muhim masala 
hisoblanadi. Maktabgasha tarbiya bosqishida tarbiyalanuvshilar quyidagisha
tabaqalashtirilgan: 
Kshik guruh 2 yoyoshdan 4 yoshgasha; 
O‘rta guruh 4 yoshdan 5 yoshgasha; 
Katta guruh 5 yoshdan 6 yoshgasha. 
5-6 yoshlilar maktabga tayyorlov guruhi bo‘lib, ularga Fransiyada 100 foiz 
shu yoshdagi bolalar qamrab olingan. Bolalarni maktabga tayyorlash ushun
alohida astur va darsliklar mavjud.