Toshkent tibbiyot akademiyasi termiz filiali davolash fakulteti davolash ishi yo’nalishi 205b-guruh talabasi normatova sevaraning biokimyo fanidan tayyorlagan mustaqil ishi

Toshkent tibbiyot akademiyasi termiz filiali davolash-1 fakulteti davolash ishi yo’nalishi 204-b-guruh talabasi MAMAYUSUPOV DIYORBEKning biokimyo fanidan tayyorlagan mustaqil ishi

mavzu:YOG’LARNING ORALIQ ALMASHINUVI

REJA
1. Lipidlarni peroksidlanishi va hujayra shikastlanishi patogenezidagi ahamiyati.
2.Yog‘ kislotalarning oksidlanishi.
3.Qandli diabet va ochlikda ketonuriya va ketonemiya
«Lipidlar» terminining umumiy fizik xususiyati - gidrofob, ya’ ni suvda erimaydigan, moddalarni okz ichiga oladi
Lipidiar organizmda muhim vazifalami bajaradi:

• Biomembranalaming asosiy tarkibiy qismini tashkil etadi.

2. Biologik membranalar o‘tkazuvchanligini taminlaydi.
3. Nerv impulslarini o‘tkazishda ishtirok etadi.
4. Hujayralararo kontaktni ta’minlashda ishtirok etadi.
5. Organizmda energetik zaxira vazifasini o‘taydi.
6. Organizmga yog‘da eruvchi vitaminlarning tushishi va ularning
o‘zlashtirishini ta’minlaydi.

Yog‘lar organizm massasining 15 % ini tashkil etadi. Organizmdagi yog‘lar ikki g‘uruhga boMinadi: rezerv (zaxira) yog’lar va sitoplazmatik yog’lar. Zaxira yog’- lar tez almashinish xossasiga ega va ularning tarkibi iste’mol qilinayotgan oziqa yog’iar tarkibiga bog‘liq. Aksincha, sitoplazmatik yogiar uzoq vaqt och qolganda ham tarkibi deyarli o ‘zgarmaydi, ularni asosan membranalarga kiradigan yoglar tashkil qiladi. Vazni 70 kg boigan odam kuniga 90 g o‘simlik va hayvonot yoglarini iste’mol qiladi. Yog‘ larga bolgan ehtiyoj odam faoliyatiga bogiiq. Energetik manba sifatida 1 g yog" oksidlanib, 38,9 kJ (9,3 kkal) hosil qilsa, 1 g uglevod va 1 g oqsil faqat 1 7,2 kJ (4,1 kkal) hosil qiladi.

Don lipidlari quyidagilardan iborat: 1) yog'lar, 2) fosfatidlar, 3) karotinoidlar, 4) sterinlar, 5) mumlar. Bu moddalar kimyoviy tuzilishi bilan farq qiladi, lekin hammasi organik erituvchilarda (spirl, efir va hokazo) eriydi. Don va uning tarkibidagi yog'ni aniqlash uchun dietil efir bilan ekstraksiya qilinadi. Bunda efir fraksiyasiga lipid gruppasiga kiradigan moddalar hammasi o'tadi va ekstraktda xom yog' - yog' va yog'simon moddalarning aralashmasi - fosfatidlar, sterinlar va boshqalar bo'ladi. Bug'doy donida lipidlarning qariyb 30 %i oqsil va uglevodlar bilan birikkan, shuning uchun efir bilan ekstraksiyalanmaydi. Don yog'larida, asosan, to'yinmagan kislotalar bor.

• Don lipidlari quyidagilardan iborat: 1) yog'lar, 2) fosfatidlar, 3) karotinoidlar, 4) sterinlar, 5) mumlar. Bu moddalar kimyoviy tuzilishi bilan farq qiladi, lekin hammasi organik erituvchilarda (spirl, efir va hokazo) eriydi. Don va uning tarkibidagi yog'ni aniqlash uchun dietil efir bilan ekstraksiya qilinadi. Bunda efir fraksiyasiga lipid gruppasiga kiradigan moddalar hammasi o'tadi va ekstraktda xom yog' - yog' va yog'simon moddalarning aralashmasi - fosfatidlar, sterinlar va boshqalar bo'ladi. Bug'doy donida lipidlarning qariyb 30 %i oqsil va uglevodlar bilan birikkan, shuning uchun efir bilan ekstraksiyalanmaydi. Don yog'larida, asosan, to'yinmagan kislotalar bor.