Turizm Nazirliyi Göyçay rayon Mə
Yüklə 34,4 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İnsanlar 2 qrupa ayrılır – yaxsi insan və pis insan .
- “Mənim uğruna savasacaq bir ölkəm yoxdu mənim ölkəm dünyadı və mən dünyanın vətəndaşıyam .”
- Multikulturalizm
- Azərbaycan Respublikasinda Multikulturalizm
- Filial kitabxanalarında Multukulturalizmin təbliği.
| Az ə rbaycan Respublikasi M ə d ə niyy ə t v ə Turizm Nazirliyi
Göyçay rayon Mə rk ə
əşdirilmiş Kitabxana sistemi
Göyçay rayon MKS -nin metodika v ə
biblioqrafiya şöbə si
Multikulturalizm –
İrgç ilikd
ən qaçınma
(metodiki vəsait)
Göyçay --2016 İnsanlar 2 qrupa ayrılır – yaxsi insan və pis insan .
(metodik vəsait)
Tərtib etdi: Quliyeva Nahidə Metodika və biblioqrafiya şöbəsi- böyük metodist Metodika və biblioqrafiya şöbəsinin biblioqrafı Rəna Kərimova
“Mənim uğruna savasacaq bir ölkəm yoxdu mənim ölkəm dünyadı və mən dünyanın vətəndaşıyam .”
Son dövrlərdə ən aktual problemlərdən biridə irqçilikdir. İrqçilik insanların özlərindən fərqli olan basqa irqdən olan insanlari kiçik görməsi dəyərsiz bilməsidir. Bir çox alimlərin fikrincə irgçilik 14 -15 ci yüzilliklərdən mövcuddur .Bunu Misirdə çəkilmiş olan rəsmlərdə də müşahidə etmək olar. Fironlara aid olan məzar daşları üzərində misir xalqı başqa digər insanlar yəni xaricilər başqa rəngdə çəkilirdi .Yəni irqçilik problemi son illər qabardılsada onun tarixi çox qədimlərə gedib çıxır. İrqçilıyi yaradan əsas səbəb də insanların dəri rənglərinin gözlərinin boylarının digər insanlardan seçilməsi fərqli görünüşdə olmalarıdır. İnsanlar fərqli irqlərə ayrılsalarda bütün insanlar eyni genetik formaya sahibdirlər . İrqçilik ideoloji bir düşüncə deyil sadəcə psixolojik bir xəstəlikdir.Bu xəstəlik insanın özünü və ətrafindakı hər şeyi məhv edir. İnsan başqasına düşməndirsə özünə də düşməndir. İrqçilikdən ən əziyyət çəkənlər qaradərilər olmuşdur və tarix boyu onlar alçaldılmış ,kölə olaraq görülmüş, onlardan dəyərsiz bir mal kimi istifadə etmişdilər.İrqçiliyin dünyayada bu qədər yayılmasının əsas səbəbi güc istəyən insanların olmasıdır . İnsanın egosu onun ən böyuk düsmənidir, insanlar eqolarına məğlub olaraq özlərini dünyanın yaradıcısı tək sahibi saymasalar heç bir insan əziyyət çəkməz .Sadəcə üstünlüyü əldə etmək üçün irqçilikdən istifadə edirlər. İrqçilik sadəcə dəri rəngi göz kiçikliyi demək deyil insanlara dillərinə, dinlərinə, həyata baxışlarına görə belə fərqli davranılır. Hər kəsin həyatında fərqli seçimləri olur və bu seçimləri onu alçaltmaq üçün istifadə etmək lazım deyil . Qarşındakı insanın həyatını anlamırsansa hörmət etməlisən .Hər kəs bir- birinə hörmət etsə dünyada heç bir münaqişə ,anlaşılmazlıqlar olmaz.Son illərdə dünya insanları müsəlmanları cani və cahil insanlar olaraq tanıyır və qorxurlar. İslamafobiyanın yaranmasının əsas səbəblərindən biridə din adı altında yaradılmış teror birləşmələridir. İslamafobiya gün keçdikcə daha çox yayilir və musəlmanlar bir çox ölkələrdə təqib edilir və əziyyət çəkirlər. Bunun qarşısını almaq üçün multikulturalizmi dünyaya yaymalı və getdikcə onu gücləndirməliyik . Multikulturalizm — Çox mədənilik, bir çox fərqli mədəniyyətin bir arada yaşadığı cəmiyyəti təyin edən sözdür. İrqciliyin əsas düsməni olan multikurturalizm irqcilik qədər geniş yayilmasada insanların yavas- yavas da olsa fikirlərini dəyisdirməyə onları insanları sadəcə insan olaraq görməyə dəvət edir. Multikultutalizm dünyada müxtəlif millətlərə və məzhəblərə məxsus insanların mədəni müxtəlifliklərinin qorunması, inkişafı və harmonizasiyasına, azsaylı xalqların dövlətlərin milli mədəniyyətinə inteqrasiyasına yönəldilmişdir.
Multikulturalizm cəmiyyətdə böyuk dəyisikliklər etmişdir. Bir cöx ölkələr multikulturalizmdən imtina edərək bu yoldan geri cəkilmisdir.
Multikulturalizmdən imtina etmək yaxşı heç nə vəd etmir, çünki bu, təəssüf ki, bütün dünyada getdikcə artan anlaşılmazlığa, fobiyaya, qarşıqoymaya və qarşıdurmaya, milli və dini münaqişələrə aparıb çıxaran yoldur . Multikulturalizm qəbul edən insanlar ölkə din dil rəng fərqi olmadan köməyə möhtac insanlara kömək edir, onlarla ünsiyyətdə olub onları tanımağa çalışır. Multikulturalizm mədəniyyətlərin və sivilizasiyaların dialoqunun zəruri alətidir. Digər mədəniyyətlərin mahiyyətini, xüsusiyyətlərini, tarixini və nailiyyətlərini öyrənmədən, onlara qarşı tolerant
münasibət, onların nümayəndələrinə hörmət mümkün deyil, qarşılıqlı anlaşma, mədəniyyətlərin və sivilizasiyaların dialoqunu qurmaq mümkün deyil. Multikulturalizm isə plüralistik cəmiyyətin içində ictimai tolerantlığa yönəlimli dünya görüşü mövqeyidir.“Özgə”ni sadəcə “başqa”sına çevirən multikulturalizm konteksti hər bir mədəni vahidin ictimai yaşama mühitinin mental sərhədlərinə hörməti nəzərdə tutur.Multikulturalizmin postmodernin fəlsəfi əsaslarla həmahəngliyi ön plana çəkilən subyektdə (dividdə) ifadə olunur. Divid üçün kimlik, dəyər üstünlüklərinin seçimi problemləri həlledicidir.Postmodern dövrü multikulturalizmin məna yükünü, onu yalnız etnik müxtəlifliklə deyil, həm də müxtəlif həyat tərzləri, istiqamət və mədəni təmayüllərin müxtəlifliyi ilə zənginləşdirərək genişləndirilir. Azərbaycan Respublikasinda Multikulturalizm XX əsrin sonlarında məlum siyasi hadisələr postsovet məkanında o cümlədən, Cənubi Qafqaz respublikalarında multikulturalizmin yeni modellərinin formalaşmasına gətirib çıxardı. Lakin bir sıra hərbi-siyasi və iqtisadi xarakterli hadisələr Gürcüstanda millətlərarası münasibətlərin mövcud tarazlığını deformasiyaya uğratdı. Azərbaycanlıların, etnik azlıqların Ermənistandan kütləvi deportasiyası bu respublikanı faktiki, olaraq monoetnik dövlətə çevirdi. Öz növbəsində, Azərbaycan Respublikası ölkənin dağılma tendensiyasının qarşısını almağa, müxtəlif mədəniyyətləri və dinləri birləşdirən dövlət olaraq qalmağa nail oldu.
Azərbaycanda bütün millətlərin, dinlərin nümayəndələri sülh, əmin-amanlıq, qardaşlıq şəraitində yaşamışlar. Azərbaycanda hökm sürən ictimai-siyasi quruluşdan asılı olmayaraq bütün dövrlərdə Azərbaycan dözümlülük, tolerantlıq məkanı olmuşdur. Azərbaycan isə bu gün dünyanın ən sabit, multikulturalizmi yaşadan, qoruyan ölkələrindəndir. Azərbaycanda tarixən bütün etnoslar qardaş kimi yaşayıb, milli- dini zəmində qarşıdurma heç bir vaxt baş verməyib və bir vətən üçün çalışıb yaşayıblar. Bu keyfiyyət xalqımızın qədimdən-qədim özünəməxsus dövlətçilik ənənəsini yaşatması və inkişaf etdirməsi ilə bağlıdır və hazırkı qlobalizm prosesində çox pozitiv və nümunəvi bir yaşam təcrübəsidir. Azərbaycanda millətlərarası, dinlərarası münasibətlərin sağlam zəmində qurulması və dövlətin siyasi, iqtisadi və sosial həyatında müsbət nəticələrlə müşayiət olunması bu gün çox xarakterik və artıq dünyada da təsdiq və təqdir olunan bir göstəricidir. Belə ki, hər bir azərbaycanlı ölkəmizdə tarixən yaşayan bu adi insani birgəyaşayış normasını xalqımızın milli-mənəvi dəyərinin ayrılmaz hissəsi sayır, dövlətçilik ənənəmizdə multikulturalizmi təqdir edir Multikulturalizm dövlət səviyyəsində işlənən bir prosesdir. 2015 ci il Azərbaycanda “Multikulturalizm ili” olmusdur . Dövlət başçısı Azərbaycanda multikulturalizmə münasibət barədə deyib: “Multikulturalizm Azərbaycanda dövlət siyasətidir. Qeyd etməliyəm ki, artıq tarixi keçmişimiz də bunu diktə edir. Eyni zamanda multikulturalizm Azərbaycanda həyat tərzidir. Biz gündəlik həyatımızda bu prinsiplər əsasında fəaliyyət göstəririk. Bu prinsiplər cəmiyyətin mütləq əksəriyyəti tərəfindən dəstəklənir, müdafiə edilir”.
Multikulturalizm dünyanı qurtaracaq ,savasları dayandıracaq .Biz gələcəyimizi qoruyaq və onları irqçi biri olaraq deyil insanlığı sevən biri olaraq böyüdək. Filial kitabxanalarında Multukulturalizmin təbliği. Multikulturalizm yeni bir termin olduğu üçün insanların bu haqda məlumatı çox azdır.Buna görədə multikulturalizmin təbliği kitabxanalar tərəfindən aparılmalıdır. Kitabxanalar bu haqda muhazirələr, desputlar dəyirmi masalar, sərgilər keçirilməlidir. Oxucuların bu mövzuda diqqətini cəlb etmək üçün elektron vəsaitlər hazırlanmalıdır . “Cəmiyyətdə Multikulturalizm “ “Multikulturalizm – yeni baxış” “Biz və multikulturalizm “ başlığı alyında sərgilər keçirilməlidir.İrqçiliyin cəmiyyətdə açdığı yaralara multikulturalizm məlhəm olmalıdır. Buna görədə bu mövzuya xususi diqqət yetirilməlidir .
İstifadə edilən ədəbiyyat 1 . Bakı beynəlxalq Humanitar Formu-Multikultarizm : nailiyyətlər və problemlər 2.Kamal Abdullayev - “Multikulturalizm həyat tərzidir” 3.Rəna Mirzəzadə -“ Multikulturalizm siyasəti :Din və gender dioloqunda “ Yüklə 34,4 Kb. Dostları ilə paylaş:
|