3.4.2.Gidrolizlangan fibroin asosida kumush nanozarrachalarini sintezi
tahlili
Ag+ ionlari GF zarralaridagi mikro- va nanog‘ovakliklarga, yoriqlarga
sorbsiyalanadi va g ‘ovakliklardagi fibroin molekulalarining funksional guruhlari
bilan kimyoviy bog‘lanadi. Ag+ ionlarini GF ning g ’ovaklik matritsalarida
88
qaytarish uchun muhit pH=8-9 bo‘lishi kerak. Eritma muhiti NH3 eritmasi qo‘llash
orqali erishiladi. Qaytaruvchi modda sifatida D-glyukoza ishlatildi. Bunga sabab
glyukoza va unda hosil bo ‘luvchi modda zaxarli emas, suvda eruvchan.
G ‘ovakliklardagi Ag+ ionlariga ammiak ta ’sir etib, [Ag(NH3)2]+ ioni holatiga
o ‘tadi. [Ag(NH3)2]+ ionlari D-glyukoza bilan ta ’sirlashib kumush nanozarrachalari
hosil b o ‘ldi.
44-rasm
AgNO3 +3NH3 H2O = [Ag(NH3)2]OH +NH4NO3 + 2H2O
2[Ag(NH3)2]OH+ C6H 12O6= C6H12Oy+Ag+H2O+4NH3
Hosil bo‘lgan kumush nanozarrachalari GF matritsasida qoladi. Jarayon
davomida GF zarralari eritmada erishi kuzatilmadi. Kumush nanozarrachalari
ushlagan GF zarralarining mikroskopda olingan ta ’svirlari quyida keltirilgan.
45-ras
89
46-rasm. Kumush nanozarrachalari tutgan GF zarralari
Kumush nanozarrachalarini D-glyukoza yordamida sintezlaganda 96-98oC
haroratda 120 min. vaqt sarflandi. Kumush nanozarrachalarini GF matritsasida
UB-nurlar (X=254 nm) ta’sirida sintezlash uchun 40 min. sarflandi. UT-ta’sinning
22 kHz chastotasi ta ’sir qildirilsa, GF g ‘ovakliklariga kumush ionlarini tekis
taqsimlanadi. Keyin kumush ionlari tutuvchi GF kukunlariga UB-nurlar ta ’sir
qildirilib kumush ionlari qaytrildi.
28-jadval
Qaytaruvchi
agent
Jarayon
uchun ketgan
vaqt (min.)
Kumush
nanozarrachalarining
o ’lchami(nm)
D-glyukoza
120 min.
25-50
UB-nurlar
40 min.
20-35
90
Kumush nanozarrachalari tutgan GF kukunlarini Ca(NO3)2*2H2O ning
spirtli( 1:2 mol nisbat) eritmasida eritilib, UB-spektrlari olindi va tahlil qilindi.
UB-spektrlari 419 nm to ‘lqin uzunlikda maksimal yutilish ko’rsatdi. 419 nm
to ‘lqin uzunlikda yutilish kuzatilishi eritmada kumush nanozarrachalari
mavjudligini tasdiqlaydi.
47-rasm
Jarayon davomida hosil bo‘lgan kumush nanozarrachalari GF g ‘ovaklik va
yoriqlaridagi aktiv polifunksional (-NH-CO-, NH2-, -COOH) guruhlar bilan
bog‘lanishlar hosil qilib, stabill holatga keladi va quruq holatda ham
nanozarrachalarni saqlash imkonini beradi.
Dostları ilə paylaş: | 
