U rga nch davlat u n IV er siteti kimyo kafedrasi Qo‘lyozma huquqida

Magistrlik dissertatsiyasi mavzusining asoslanishi va uning dolzarbligi:
Pillani qayta ishlash jarayonida olinadigan ipakning 20-25% qismi tolasimon
chiqindiga aylanib, ularni qayta-kayta ishlash orqali tayyor maxsulot olishning bir
necha usullari mavjud. Ammo ushbu tolali chiqindilar ko‘pchilik xollarda past
bahodalarda eksport qilinib kelinmoqda. Ipak chiqindi tolalari asosida qo‘shimcha
qiymatga ega bo‘lgan va Respublika tibbiyoti, farmatsevtikasi uchun zarur bo‘lgan
etrosorbent va gemosorbentlar olish va ular asosida metall-polimer komplekslar,
metall nanozarrachalarini sintezlash dolzarb masalalardandir.
Tadqiqot ob’ekti: Ipak chiqindi tolalari, gidrolizlangan fibroin(GF), mis va
kumush nanozarrachalari.
Tadqiqot predmeti: Cu2+va Ag+ ionlarining GF moddasiga sorbsiyasi,
Cu2+va Ag+ ionlarining GF bilan koordinatsion bog’lanishlari, GF asosida olingan
mis va kumush nanozarralari.
Tadqiqot maqsadi va vazifalari: Ipak chiqindi tolalaridan GF olishning
termik usulida va O ‘YCh nurlar ta ’sirida olishning optimal sharoitlarini aniqlash.
GF ga Cu2+ , Fe3+ va Ag+ ionlarining sorbsiyalanish ko‘rsatgichlariga konsentrasiya
va vaqtning bog‘liqligini aniqlash. Sorbsiyalangan Cu2+va Ag+ ionlarining GF
tarkibidagi fibroin molekulari bilan qanday bog‘lanishlar hosil bo‘lganini aniqlash.
2+
+
Cu va Ag ionlarini GF ning g ‘ovaklik matritsalarida qaytarib, metall
nanozarrachalarini olish.
Oldimizga qo‘yilgan maqsadga erishish uchun quyidagi vazifalarni yechish
kerak edi:
-Ipak chiqindi tolalaridan GF fibroin kukunlarini olishning kislotali va
ishqoriy muhitda olishning optimal sharoitini aniqlash va kislotali muhitda O ‘YCh
nurlar ta ’sirida olish;
-O lingan GF zarralarining o ‘rtacha o ‘lchamlarini va zarralar yuzasidagi fizik
o ‘zgarishlarni aniqlash;
-G F ga Cu2+ , Fe3+ va Ag+ ionlarining sorbsiyalanish ko‘rsatgichlariga
konsentrasiya va vaqtning bog‘liqligini aniqlash. Metall ionlari GF ning funksional
guruhlari o ‘rtasidagi kimyoviy bog‘lanishlarni aniqlash;
4

---

-G F matritsalarida mis va kumush nanozarrachalarini sintezlash;

-O lingan moddalarni fizik usullarda tadqiq qilish.