Ipak fibroinini ajratib olishning bir necha metodlari mavjud. Ular quyidagi
misollarda berilgan [14,15, 16, 17, 18, 19].
Bombyx mori ipaki fibroini birinchi bosqichda seritsindan tozalashga to ‘g ‘ri
keldi. 1g vazndagi tayyorlangan ipak parchasi 500
ml li bidistillangan suvga
solinib, ustiga 1260 mg soda solib eritilib, 40 minut hammomida qaynatildi.
Keyin
3,6 litr distillangan suv bilan yuviladi. Bundan tashqari 500 ml bidistillangan suvda
30 min davomida qaynatiladi. Oxirgi amaliyot 3 marta takrorlandi. Tozalangan
fibroin ipak xona haroratida havoda quritiladi.
Bombyx mori pilla tolasi 30 daqiqa davomida 98 °C da natriy dodetsil
sulfat
(NDS, 0,25%, w/v) va natriy karbonat (0,25%, w/v) aralashmasida qizdiriladi.
Tolalar va eritma nisbati 1:100 (w/v) bo‘ladi. N a’munalar keyinchalik xona
haroratiga qadar sovutildi, uch marta suv bilan yuvildi va sutka davomida 65 °C da
quritaldi.
Ipak tolasidan seritsin va boshqa moddalarni yuvib chiqarish uchun 0,03 M
li NaHCO3 eritmada 1 soat qaynatiladi
va suv bilan yuviladi, keyin yaxshilab
quritiladi.
Tabiiy ipak chiqindisini tayyorlash uchun sovun-sodali
eritmadan foydalanib,
unda 0,5%-soda va 20%-sovun bo‘ladi. Tola massasi vanna modulida (1:50)
365^368 K temperatura 1 soat qo‘yiladi. Olingan tola 1g/l 25% li NH4OH
eritmasida 313 K da 1:50 vanna nisbatda 15 min qizdiriladi. So‘ng issiq suvda 313
K da 15 min va oxirida 1,5 g/l konsentrasiyali sirka kislota eritmasida 5 min
qaynatiladi. Qoldiq havoda quritiladi. N a’munada 1,5 % seritsin qoladi.
Xom ipak tolasidan 10g natriy karbonatning 6 N li eritmasidan 50 ml quyiladi
va 110°C da 70 min qaynatiladi. Olingan qoldiq 100 ml suv bilan yuviladi. 10 g
xom ipak tolasi natriy karbonatning 7 N li 50
ml eritmasida, 105 oC da 60 min
qaynatiladi. Qoldiq 100 ml suv bilan yuviladi.
17
