Umumiy pafagogika fanidan

Amerikalik psixolog E.Rodjers o‘z tadqiqotlarida innovasiya xarakterga ega ijtimoiy munosabatlarning ijtimoiy-psixologik jihatlari, ijtimoiy munosabatlarga yangilik kiritish, bu jarayonda ishtirok etuvchi shaxslarning toifalari, ularning yangilikka bo‘lgan munosabatlari, yangilikni qabul qilish, mohiyatini anglashga bo‘lgan tayyorlik darajasi hamda muayyan shaxslar toifalari o‘rtasidagi innovasiya xarakterga ega ijtimoiy munosabatlarning tasnifi masalalarini o‘rgangan.

Innovasion ta`lim jarayonida qo‘llaniladigan texnologiyalar innovasion ta`lim texnologiyalari yoki ta`lim innovasiyalari deb nomlanadi.

Ta`lim innovasiyalari “innovasiya ta`lim” deb ham nomlanadi. “Innovasiya ta`lim” tushunchasi birinchi bor 1979 yilda “Rim klubi”da qo‘llanilgan.

Innovasiyalar turli ko‘rinishga ega. Quyidagilar innovasiyalarning asosiy ko‘rinishlari sanaladi:

yangi g‘oyalar;

tizim yoki faoliyat yo‘nalishini o‘zgatirishga qaratilgan aniq maqsadlar;

noan`anaviy yondashuvlar;

odatiy bo‘lmagan tashabbuslar;

ilg‘or ish uslublari
Ta`lim tizimida yoki o‘quv faoliyatida innovasiyalarni qo‘llashda sarflangan mablag‘ va kuchdan imkon qadar eng yuqori natijani olish maqsadi ko‘zlanadi. Innovasiyalarning har qanday yangilikdan farqi shundaki, u boshqarish va nazorat qilishga imkon beradigan o‘zgaruvchan mexanizmga ega bo‘lishi zarur.

Agar faoliyat qisqa muddatli, yaxlit tizim xususiyatiga ega bo‘lib, faqatgina tizimdagi ayrim elementlarni o‘zgartirishga xizmat qilsa u novatsiya (yangilanish) deb yuritiladi Bordi-yu, faoliyat ma’lum konseptual yondashuv asosida amalga oshirilib, uning natijasi muayyan tizimning rivojlanishiga yoki uni tubdan o‘zgartirishga xizmat qilsa, u innovatsiya (yangilik kiritish) deb ataladi

Barcha sohalarda bo‘lgani kabi ta`limda ham “innovasiya”, “innovasiya” hamda ularning mohiyatini ifodalovchi faoliyat to‘g‘risida so‘z yuritiladi.

Ilmiy adabiyotlarda “innovasiya” (yangilanish, yangilik) hamda “innovasiya” (yangilik kiritish) tushunchalarining bir-biridan farqlanishiga alohida e`tibor qaratiladi. Darhaqiqat, yangilik – vosita sanalib, u aksariyat holatlarda yangi metod, metodika, texnologiya va b. ko‘rinishida namoyon bo‘ladi. Mohiyatiga ko‘ra innovasiya va novasiya o‘rtasida muayyan farqlar mavjud.