~ 94 ~
3-
расм. Жами аҳоли даромадларида минимал иш ҳақи
интервалидаги
даромадлар
ва
солиқ
тўловчиларнинг
тақсимланиш улуши чизмаси
98
.
Текис шкалага асосланган солиққа тортиш тизими
шароитида
даромадлар
интервалидаги
солиқ
юкининг
солиштирма таҳлиллари шуни тасдиқлайдики, кам даромад
олувчи аҳоли қатлами ва юқори даромад олувчи аҳоли учун солиқ
юкининг нисбатан тенг тақсимланиши кузатилади. Таҳлиллар
кўрсатмоқдаки, даромаднинг 8
-
9 минимал иш ҳақи интервалида
прогрессив ва текис шкаладаги солиқ юкининг нисбатан
тенглашуви кузатилади. Бошқача айтганда текис солиққа тортиш
тизимини жорий қилиниши натижасида марказий ставкани 12
фоиз қилиб белгиланиши паст даражада даромад олувчи аҳоли
зиммасидаги солиқ юкининг ортишига ва юқори даромад олувчи
аҳли зиммасиаги солиқ юкининг пасайишини таъминлайди.
Демак, юқоридаги ҳолатда даромадларнинг турли даражаларида
солиқ юкининг нисбатан тенг тақсимланиши
ҳисобига
даромадлар ўртасида тафовутнинг кучайишига солиқ тизимининг
таъсирини вужудга келтиради.
Буни кейинги йилларда аҳоли даромадлари ва уларни турли
гуруҳлари бўйича тақсимланишига оид навбатдаги статистик
маълумотларда кўришмиз мумкин.
1-
жадвал
Ўзбекистон Республикаси аҳолиси даромадларини аҳолининг
20 фоизли гуруҳлари бўйича нотекис тақсимланиши
99
Квинтил гуруҳлари
2017
2018
2019
2020
2021
I
9,3
9,3
9,1
8,5
8,4
II
13,6
13,6
13,6
13,3
13,4
III
17,3
17,2
17,4
17,2
17,5
IV
21,8
22,0
22,6
22,6
23,0
V
37,9
37,8
37,3
38,3
37,6
Аҳоли даромадларининг
Dostları ilə paylaş: |
