Urganch davlat pedagogika instituti

Korpusni komponentlarni yig‘ishga tayyorlash
Sistema blokining sovutish tizimiga texnik hizmat ko’rsatish deganda biz sistema 
blokidagi barcha sovutish tizimlarini tushunamiz. Bizga quyidagi jihozlar kerak 
bo’ladi: siqilgan havo balonchasi, qurilmalarni moylash uchun moy, atvyorka.Biz 
sistema blokidagi barcha sovutish tizimi yechib olamiz va siqilgan havo balonchasi 
yordamida kullerdagi changlar tozalanadi.Changdan tozalangandan so’ng kuller 
parragi olinadi va ustidagi yorliq ozgina ochiladi va u yerda moylash uchun 
maxsus teshik qoldirilgan bo’ladi va kuller o’rtasidagi val moylandi.Elektr 
ta’minoti blokidagi sovutish tizimi ham huddi shunday qilib texnik hizmat 
ko’rsatiladi. Sistema blokining sovutish tizimidagi barcha sovutish tizimlariga 
huddi shunday texnik hizmat ko’rsatiladi. 
Markaziy mikprotsessorning sovutish tizimi mikprotsessorni qizib ketishi oldini 
olib turuvchi qurilma hisoblanadi. Mikprotsessorning sovutish tizimining ostida 
radiator joylashga.Radiatorning vazifasi sovuq havoni yaxshi o’tkazganligi uchun 
o’rnatiladi. Mikprotsessorning sovutish tizimi kompyuterimiz uchun eng kerakli 
qurilma hisoblanadi chunki mikroprotsessor qizib ketsa kompyuterimiz o’chib 
qoloishi yoki mikprotsessorimiz ishdan chiqishi mumkin.Shuning uchun 
mikroprotsessor doimo sovuq holatda bo’lishi kerak.Mikroprotseesorning ustiga 
termopasta surilgan bo’ladi.Termopastaning vazifasi kullerdan kelgan sovuq 
havoni yaxshi o’tkazib berganligi uchun surtib qo’yiladi. Mikprotsessorning ustiga 

---

termopasta, termopasta ustiga radiator va kuller o’rnatiladi.Hozirgi zamonaviy 
kompyuterlarda mikprotsessorning sovutish tizimi zamonaviylashib 
bormoqda.Hozirga kunda mikprotsessorning kompyterga qurilmani drayverini 
o’rnatamiz va qurilmani ishlayotganini tekshirib ko’ramiz . 
Kompyuter elektron qurilma bo‘lganligi uchun, elektr energiyasi hisobiga ishlaydi. 
Kompyuter, aslida, umumlashgan tushuncha. Uning ichidagi har bir qurilma, har 
bir mikrosxema elektr energiyasi hisobigagina mavjud. Har qancha 
konfiguratsiyasi zo‘r bo‘lgan kompyuterga ega bo‘lmaylik, agar uyimizda elektr 
ta’minoti bo‘lmasa, kompyuterdan karton qutichalik ham foyda bo‘lmaydi. Tizim 
blokining ichidagi hard disk (HDD), tezkor xotira (RAM), videokarta (VGA), 
markaziy protsessor (CPU), ona plata (Motherboard) va undagi chipsetlar turli 
miqdorda elektr energiyasini iste’mol qiladi. Qaysi qurilmaning qancha energiya 
iste’mol qilishi uning nima ish qilishiga qarab, qanday qurilma ekanligiga qarab 
belgilanadi.

---

Qattiq disklar 
vinchester 
(inglizcha HDD — Hard Disc Drive — qattiq 
disk)
deb atalib, odatda u sistema blokida joylashtiriladi. Vinchester ikki turga 
bо‘linadi 
(ATA, SATA).
Kompakt disklardagi ma’lumotlarni о‘qish uchun